«Ο χορός είναι γλώσσα χωρίς την ανάγκη λέξεων»

«Rising» σημαίνει ανάταση. Και ο τίτλος της παράστασης του Αακάς Οντέντρα μόνο τυχαίος δεν είναι, αν αναλογιστεί κανείς ότι ο βρετανός χορογράφος έχει ενσωματώσει αυτήν ακριβώς την κίνηση, από κάτω προς τα πάνω, στα έργα του. Ο Οντέντρα έρχεται πρώτη φορά στην Ελλάδα για να παρουσιάσει τέσσερα σόλο: μια δική του χορογραφία και τρεις που του εμπιστεύτηκαν ισάριθμοι κορυφαίοι του σύγχρονου χορού, οι Ακραμ Καν, Ράσελ Μάλιφαντ και Σιντί Λαρμπί Τσερκάουι. Επηρεασμένος από τον πρώτο τον οποίο θεωρεί μέντορά του, ο Οντέντρα δημιουργεί στις παραστάσεις του ένα αισθησιακό χορευτικό τελετουργικό, το οποίο ισορροπεί ανάμεσα στον ινδικό χορό κατάκ και στον πειραματικό σύγχρονο χορό. «Κάθε μέρος της παράστασης είναι με τον τρόπο του μοναδικό. Εχοντας μόνο background από την ινδική παράδοση, όντας υποχρεωμένος να δουλέψω με χορογράφους που είναι στην απέναντι όχθη (του μοντέρνου), αυτό σήμαινε ότι θα έπρεπε να πάω από το μηδέν στο εκατό και να σταθώ στο ύψος των απαιτήσεών τους. Ετσι, το “Rising” έγινε η αρχή του ταξιδιού μου με κάθε έννοια. Είναι ένας όρος που χρησιμοποιώ και αισθάνομαι στον χορό μου ως κάτι σημαντικό για τη σωματικότητα. Σημαίνει να ανυψώνεις την ψυχή σου. Επίσης, η λέξη αυτή προτείνει και μια κάθετη σύνδεση με κάτι πιο πάνω, είτε λέγεται Θεός, υψηλότερη ενέργεια ή μία αόρατη δύναμη».

ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ. Στο τέταρτο και τελευταίο μέρος της παράστασης ο διάσημος χορογράφος θα παρουσιάσει το έργο του «Nritta», που σημαίνει «καθαρός χορός» και επιχειρεί να ενώσει «δύο αντιθετικά στοιχεία, την τραχιά αρρενωπότητα και την αισθησιακή θηλυκότητα, στο κοσμικό, συμπαντικό διάβα τους». Δεν είναι όμως τα μοναδικά στοιχεία που θα αποκαλύψει μέσα από τις επιδέξιες κινήσεις του. «Είναι η εξερεύνησή μου στην πιο απλή της μορφή ώστε αφαιρώντας τον συνδυασμό φωτισμών και κοστουμιών, να επιστρέψω στην ουσία, την καθαρή ενέργεια, στην αρχική μου καταγωγή: το κατάκ. Εξερευνά τις ρυθμικές και μαθηματικές συνθέσεις μέσα από τη δεξιοτεχνία, την απλότητα και την ενέργεια».

Τι κρατάτε από τον μέντορά σας Ακραμ Καν;

Θαυμάζω τον Ακραμ επειδή προσπάθησε να εισαγάγει το κατάκ –μία φόρμα 2.000 χρόνων –στον κόσμο και να βρει μια σχέση με τη σημερινή κοινωνία. Στη χορογραφία του «In the shadow of man» με έκανε να κινηθώ με τρόπους που ήταν εντελώς ξένοι σε μένα –ως παραδοσιακός χορευτής –εκείνη την εποχή. Ταυτόχρονα, όμως, μου έδινε συμβουλές για να προσφέρω τον καλύτερό μου εαυτό σε όλη τη δημιουργία του «Rising». Μου έμαθε πως ό,τι κι αν κάνουμε –είτε χορεύουμε είτε δουλεύουμε σε τράπεζα είτε καθαρίζουμε τους δρόμους ή καθόμαστε σπίτι μας –πρέπει να αφοσιωνόμαστε απολύτως σε αυτό. Mόνο μέσα από την απόλυτη παράδοση, σε κάθε φάση ζωής, θα καταφέρουμε να βρούμε ένα βαθύτερο μήνυμα και μια φιλοσοφία. Η υπομονή είναι αρετή. Μόνο μέσα από την υπομονή και την επιμονή θα καταφέρουμε να πετύχουμε αυτό που θέτουμε ως στόχο για τον εαυτό μας.

Πότε αισθάνεστε ότι αυτό που επιχειρείτε πάνω στη σκηνή γίνεται κατανοητό από το κοινό;

Με διαφορετικούς τρόπους. Οι αντιδράσεις ποικίλλουν από τη μία παράσταση στην άλλη καθώς αλλάζει και η ενέργεια του κοινού: οι θεατές έχουν ως κοινά σημεία αναφοράς διαφορετικές εμπειρίες ζωής καθώς κάθε χώρα αποτελεί και διαφορετικό κόσμο. Αυτό όμως τους επιτρέπει να έχουν πρόσβαση και να ερμηνεύσουν την παράσταση ανάλογα με τα δικά τους βιώματα και συμφραζόμενα.

Χρησιμοποιείτε κινήσεις από τον ινδικό χορό κατάκ και τον σύγχρονο πειραματικό χορό. Ποιο είναι το στοιχείο που τους ενώνει;

Ο χώρος, ο χρόνος, ο ρυθμός και οι σχέσεις. Υπάρχει ένας βασικός παλμός σε κάθε φόρμα, είτε πρόκειται για σύγχρονο χορό, κατάκ, τζαζ ή χιπ χοπ, αλλά αυτό που διαφοροποιεί το κάθε στυλ είναι πάντα η ερμηνεία αυτού του παλμού.

Η έκφραση του ανθρώπινου σώματος με τι συνδέεται;

Με τη ζωή και τα πολλαπλά της σχήματα. Το σώμα είναι ένα εργαλείο ικανό να μεταφέρει μηνύματα από το περιβάλλον και από τις εμπειρίες μας, να επικοινωνεί μια γλώσσα χωρίς την ανάγκη των λέξεων. Επίσης, μπορεί να δημιουργεί ποιητική δικαιοσύνη ανάμεσα στο σώμα και στο πνεύμα.

Η δυσλεξία σας σάς άνοιξε παράθυρο στη σωματική σας έκφραση; Επηρέασε και συνέβαλε σε αυτό που είστε σήμερα;

Ναι, το πιστεύω. Οπως επίσης άνοιξε μια έκφραση πέρα από το σώμα. Το να μπορώ να ψάχνω για αυτό που δεν φαίνεται και να κοιτάζω πέρα από τα συνηθισμένα και τα συμβατά. Μου έδωσε μια ενστικτώδη καθοδήγηση να επιδιώκω την έκφραση μέσα από τη δημιουργικότητα.

Ποιο ήταν το ίνδαλμά σας και γιατί;

Η Sudha Chandra, μια χορεύτρια με ένα πόδι. Ενάντια στα εμπόδια κατάφερε να υπερνικήσει την τρέλα και το πάθος της και μέσα από την αφοσίωσή της τώρα είναι μία από τις πιο διάσημες χορεύτριες στην Ινδία.

Τι όνειρα έχετε;