Αγλαΐα Παππά
ηθοποιός
Γενικώς έχω μια μεγάλη εμμονή και μια μεγάλη αγάπη σε ένα έργο του Σαίξπηρ το οποίο έχω παίξει και ελπίζω να με αξιώσει η τύχη να το ξαναπαίξω. Είναι ο «Ριχάρδος Β’» –όχι ο «Ριχάρδος Γ’». Είναι ένα έργο που είχα παίξει σε σκηνοθεσία Ελλης Παπακωνσταντίνου. Η σκηνή που έχω αγαπήσει ήταν η αυτοκαθαίρεση του ίδιου του Ριχάρδου. Δεν επιτρέπει να τον καθαιρέσει κανένας άλλος παρά μόνο ο ίδιος του ο εαυτός. Και μπροστά στους πάντες, αφού έχει διαπομπευτεί μέσα στους δρόμους του Λονδίνου και του έχουν πετάξει λάχανα και σκουπίδια, αντί να παραδώσει το στέμμα του, αυτοκαθαιρείται βγάζοντας το στέμμα, τινάζοντας το σκήπτρο, βγάζοντας τα ρούχα του και μένει ένας απολύτως γυμνός βασιλιάς μπροστά στο έλεος των ανθρώπων και του Θεού. Αυτή είναι για μένα από τις πιο συγκινητικές στιγμές που έχω παίξει. Υπάρχει μια φράση που λέει «ό,τι κι αν είμαι –εννοώντας είτε κάποιος είναι βασιλιάς είτε ζητιάνος –μήτε εγώ, μήτε κανένας άνθρωπος ποτέ θα είναι ευχαριστημένος από τίποτα, ώσπου να βρει την ησυχία του βλέποντας πως τίποτα δεν είναι».
Μαριάννα Κάλμπαρη
σκηνοθέτρια και καλλιτεχνική διευθύντρια Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν
Εχω πάρα πολλές φράσεις αγαπημένες και σκηνές, έχω σκηνοθετήσει μόνο ένα ποίημα του Σαίξπηρ, το «Αδωνις και Αφροδίτη» που δεν είναι γνωστό, σε μετάφραση Χριστίνας Παγκουρέλη και το είχαμε δραματοποιήσει. Είναι ένα πολύ ωραίο κείμενο, αλλά η αλήθεια είναι ότι το πρώτο πράγμα που μου έρχεται στο μυαλό είναι πάντα ο Αμλετ και ο γνωστός μονόλογός του «να ζεις ή να μη ζεις». Αυτό το αναπάντητο ερώτημα. Είναι ο μονόλογος σε μετάφραση του Χειμωνά που τον ξέρω απέξω: «Τι συμφέρει στον άνθρωπο/ Να πάσχει · να αντέχει, σωπαίνοντας τις πληγές/ από μια μοίρα που τον ταπεινώνει χωρίς κανένα έλεος/ Ή να επαναστατεί, να αντισταθεί στην ατελείωτη παλίρροια των λυπημένων κόπων». Και η ατάκα από την «Τρικυμία» που λέει ότι «είμαστε φτιαγμένοι από τα υλικά των ονείρων και ύπνος κυκλώνει τη σύντομη ύπαρξή μας. Γιατί όλα τα υλικά αέρας είναι».
Κωνσταντίνος Ρήγος
χορογράφος – σκηνοθέτης
Από το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» μού έχει μείνει η ατάκα που λέει ο Λαυρέντιος στον Ρωμαίο «Χαρές ορμητικές ολέθρια τελειώνουν». Λέει αυτή τη φράση προμηνύοντας ίσως το κακό που θα συμβεί αργότερα. Ολόκληρος ο Σαίξπηρ είναι μια σκηνή, εννοώντας ότι η κάθε σκηνή ανατρέπει τον ίδιο της τον εαυτό δημιουργώντας καινούργιες συνθήκες και αυτό είναι το μαγικό με αυτόν τον ποιητή μέσα στη δραματουργία του.
Ο Κωνσταντίνος Ρήγος ανέβασε το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» στις αρχές του 2016 στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά
σκηνοθέτης
Υπάρχουν διάφορες φράσεις που μου έχουν μείνει αλλά περισσότερο εκείνη από το «Ονειρο καλοκαιρινής νύχτας» που λέει ο Πουκ την ώρα που δίνει το φαρμάκι: «Οταν ξυπνήσεις κουτός σαν πρώτα τον κόσμο να αντικρίσεις». Μου φαινόταν πολύ απελευθερωτική αυτή η ευχή, γιατί μπορείς τις κωμωδίες του Σαίξπηρ να τις δεις πολύ σχηματικά, ενώ στην ουσία για μένα είναι εξίσου υπαρξιακής φύσεως όλα τα πράγματα που λέγονται με τις τραγωδίες του. Αντίστοιχα η φράση από τη «Δωδέκατη νύχτα» «θα ήθελα να είστε έτσι όπως θα ‘θελα εγώ να είστε» από το οποίο δεν μπορούμε να απεμπλακούμε. Και φυσικά θυμάμαι κατά λέξη όλο τον μονόλογο της Ιουλιέτας πριν πάρει το δηλητήριο, που σκέφτεται ότι αν ξυπνήσει στον τάφο θα αρχίσει να παίζει ξέφρενα με τα κόκαλα των προγόνων της από την τρέλα.
Ο Δημήτρης Καραντζάς σκηνοθετεί τη «Δωδέκατη νύχτα» στο Εθνικό Θέατρο
Αλέξανδρος Κοέν
σκηνοθέτης
Είναι μια ατάκα από τον Ιούλιο Καίσαρα: «Ο άνανδρος πεθαίνει χίλιους θανάτους πριν την ώρα του. Ο ανδρείος γνωρίζει έναν θάνατο μονάχα». Ο Σαίξπηρ είναι ο ποιητής που κατάφερε να χωρέσει ολόκληρη την ανθρωπότητα μέσα στους στίχους του. Δεν υπάρχει χαρακτήρας, συναίσθημα ή κατάσταση που να μην έχει καταγραφεί στα έργα του. Ο ποιητής που κατάφερε να αντιληφθεί μοναδικά τον κόσμο γύρω του και να καταγράψει την ανθρώπινη ψυχή. Μια σκηνή υψηλής δεξιοτεχνίας και συναισθηματικής κορύφωσης είναι από τον «Κοριολανό», μεταξύ Κοριολανού και Αουφίδιου. Είναι η στιγμή όπου ο Κοριολανός αποφασίζει να στραφεί εναντίον της πατρίδας που τον γέννησε και να πολεμήσει με το μέρος του αντιπάλου. Εκείνη η σφιχτή αγκαλιά ανάμεσα στους δύο ορκισμένους εχθρούς, όπου ο καθένας υποκλίνεται με σεβασμό μπροστά στον αντίπαλο αναγνωρίζοντας τις αρετές του.
Αρης Σερβετάλης
ηθοποιός
Στον «Ριχάρδο Β’» αρκετά πράγματα λειτουργούν μέσα από παραβολές. Μια πολύ όμορφη σκηνή είναι σε έναν κήπο που παραλληλίζει ο Σαίξπηρ την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα με τον τρόπο που ο κηπουρός φροντίζει τον κήπο του. Παραλληλίζεται ουσιαστικά ο κηπουρός με τον βασιλιά. Για να είναι εντάξει ο κήπος του πρέπει να ξεριζώνει τα ζιζάνια, να κλαδεύει. Αντίστοιχα, ο βασιλιάς πρέπει να κάνει ορισμένα πράγματα για να είναι η χώρα του σε μια υγιή κατάσταση. Νομίζω ότι είναι πολύ όμορφος αυτός ο παραλληλισμός και αυτή η εικόνα του κήπου, και γενικότερα για τον άνθρωπο, γιατί όπου βασιλιάς βάζω στο μυαλό μου τον άνθρωπο και τι πρέπει να κάνει γενικότερα στη ζωή του.
Στέλιος Μάινας
ηθοποιός
Αριστοκρατικός, μεταφυσικός, μελαγχολικός, μακιαβελικός, νευρωτικός, ξέγνοιαστος, τρυφερός, ο μυστηριώδης και μυστηριακός κύριος Σαίξπηρ είναι κυρίως ένας αιώνιος έφηβος, φιλοπαίγμων και ανατρεπτικός, ένας γνήσιος αναγεννησιακός καλλιτέχνης. Δεν υπήρξε άλλη μορφή τόσο εκρηκτικά δημιουργική, που να ζωντανεύει με τον λόγο του την ανθρώπινη αγωνία, τη χαρά της ζωής, το έρεβος και τη σκοτεινιά του πάθους για εξουσία, τη χοντροκοπιά και τη βλακεία, το μέγεθος και την αρετή. Στο ώριμό του έργο, την «Τρικυμία», καταλήγει: «Είμαστε από την ύλη που είναι φτιαγμένα τα όνειρα και τη ζωούλα μας ολόγυρα την περιβάλλει ο ύπνος».
Φιλαρέτη Κομνηνού
ηθοποιός
Η φράση που θυμάμαι είναι από τον «Βασιλιά Ληρ» στη σκηνή της καταιγίδας, που για μένα είναι μεγαλειώδης και ιδιοφυής, όταν λέει ο Γκλόστερ στον Ληρ «δώσε μου το χέρι σου να στο φιλήσω» και απαντά ο Ληρ: «Περίμενε να το σκουπίσω πρώτα. Μυρίζει ανθρωπίλα». Αυτή η φράση πάντα, όσες φορές βλέπω το έργο, με ταράζει. Πως η προδοσία αναγκάζει το άτομο να απαρνηθεί καθετί ανθρώπινο στην απόγνωσή του.
Αιμίλιος Χειλάκης
ηθοποιός
Ο αγαπημένος μου μονόλογος είναι η σκηνή στην οποία ο Αμλετ βλέπει έναν στρατό 20.000 ανθρώπων και λέει ότι «όλοι αυτοί πάνε να πεθάνουν για ένα κομμάτι γης που δεν θα μπορέσει ούτε ο τάφος τους να γίνει». Μιλά δηλαδή για τη ματαιότητα της εξουσίας του πολέμου, είναι ένας υπέροχος μονόλογος που μιλάει για τον Φορτενμπράς, για τον βασιλιά που έρχεται και είναι φοβερά αποκαλυπτικό αυτό που λέει ο Σαίξπηρ στη μετάφραση του Χειμωνά ότι οι πόλεμοι γίνονται για κομμάτια γης που δεν μπορεί να γίνουν ούτε οι τάφοι των ανθρώπων που θα πεθάνουν γι’ αυτούς.
Αναζήτηση
