Τρία καινούργια πρόσωπα –και ένα παλιό –πλαισιώνουν τον βασικό πυρήνα του οικονομικού επιτελείου, τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο και τον αναπληρωτή υπουργό Γιώργο Χουλιαράκη, με ειδική αποστολή να πετύχουν διπλό στόχο: Πρώτον, να δοθεί ώθηση στην εφαρμογή των μνημονιακών δεσμεύσεων που θα επιτρέψουν την ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Και δεύτερον, να προχωρήσει η χώρα στον δρόμο της εξόδου από την κρίση, μέσω της ενίσχυσης των επενδύσεων.
Ο Δημήτρης Παπαδημητρίου τοποθετείται στο πόστο του υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης για να περνάει μαζί με τον Τσακαλώτο μερόνυχτα στο Χίλτον διαπραγματευόμενος τα βασικά θέματα της αξιολόγησης. Κυρίως, όμως, λέγεται ότι ο Πρωθυπουργός προσβλέπει στις υπερατλαντικές σχέσεις και επαφές του ακαδημαϊκού (που πριν από δύο χρόνια τασσόταν υπέρ του παράλληλου νομίσματος) προκειμένου να προσελκυσθούν επενδύσεις.
Δημήτρης Παπαδημητρίου
Το παράλληλο νόμισμα και το χαρτοφυλάκιο που καίει
Στο υπουργείο το οποίο σύμφωνα με τον Αλέξη Τσίπρα είναι το κρισιμότερο για την επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας αναλαμβάνει τα καθήκοντά του ο νέος υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Δημήτρης Παπαδημητρίου. Οικονομολόγος, καθηγητής Οικονομικών στο Bard College στη Νέα Υόρκη και πρόεδρος του Levy Economics Institute, ενός think tank που εστιάζει στην εκτεταμένη έρευνα πάνω στην οικονομολογία του Κέινς και τα μετακεϊνσιανά οικονομικά – από το οποίο προέρχεται και η σύζυγός του Ράνια Αντωνοπούλου που είναι αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, αρμόδια για την ανεργία – ο Παπαδημητρίου θεωρείται γνώστης του διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος με σημαντικές επαφές στην αμερικανική ακαδημαϊκή κοινότητα.
Η ένταξη του ελληνοαμερικανού καθηγητή στη θέση του υπουργού Oικονομίας και Ανάπτυξης θα μπορούσε να πει κάποιος ότι ήταν ίσως η μεγάλη έκπληξη του ανασχηματισμού, παρά το γεγονός ότι η σχέση του με τον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι χθεσινή. Αλλωστε σε αυτόν ανήκει η φράση που χρησιμοποίησε ο Αλέξης Τσίπρας τον Φεβρουάριο του 2012 ότι «η Ελλάδα χρειάζεται ένα καινούργιο σχέδιο Μάρσαλ».
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΟΚΚΙΝΑ ΔΑΝΕΙΑ. Ως νέος υπουργός Οικονομίας αναλαμβάνει ένα χαρτοφυλάκιο το οποίο περιλαμβάνει μια σειρά από κρίσιμα θέματα για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας με σημαντικότερα την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, τη διαχείριση των κόκκινων δανείων και ιδιαίτερα των επιχειρηματικών, θέματα ανταγωνισμού, αλλά και τη διαχείριση του ΕΣΠΑ και του πακέτου Γιούνκερ. Από το τελευταίο μάλιστα η ελληνική οικονομία μέχρι σήμερα και παρά τις μεγάλες ανάγκες της δεν έχει αποκομίσει σημαντικά οφέλη και το επόμενο διάστημα η νέα ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική εάν θέλει να πάρει μερίδιο.
Ο Δημήτρης Παπαδημητρίου είναι από εκείνους – σύμφωνα με τις δημόσιες τοποθετήσεις του – που θεωρούν ότι η χώρα χρειάζεται μεταρρυθμίσεις και το ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο θα μπορέσει να τις εφαρμόσει, κάτι που ως φαίνεται δεν κατάφεραν οι προκάτοχοί του στο ίδιο υπουργείο.
Αν και υποστηρικτής της υιοθέτησης παράλληλου νομίσματος, βρίσκεται σε διαφορετική κατεύθυνση από τις θεωρίες Βαρουφάκη, ενώ φαίνεται ότι σήμερα από τη νέα του θέση το έχει αφήσει στο παρελθόν. Αλλωστε προσερχόμενος στο Προεδρικό Μέγαρο για την ορκωμοσία της κυβέρνησης, διευκρίνισε ότι δεν έχει τεθεί τέτοιο θέμα από την κυβέρνηση.
Με βιογραφικό που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων σπουδές στο Πανεπιστήμιο Columbia, τη θέση του επίτιμου καθηγητή στην Ακαδημία Οικονομικών Επιστημών της Σαγκάης το 2002 και τη συμμετοχή του στην επιτροπή αναθεώρησης του εμπορικού ελλείμματος του αμερικανικού Κογκρέσου (1999-2001), ο νέος υπουργός Οικονομίας θα πρέπει σύντομα όχι μόνο να ολοκληρώσει επιτυχώς τη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς στα θέματα του υπουργείου του που είναι ανοικτά, όπως τα κόκκινα δάνεια, αλλά και να ανοίξει διόδους για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων που είναι αναγκαίες για την ελληνική οικονομία.
Χρήστος Σπίρτζης
Αμετακίνητος υπουργός σε κουτσουρεμένο υπουργείο
O Χρήστος Σπίρτζης μπορεί να μη μετακινήθηκε από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, όμως θα συνεχίσει την πορεία του μόνο με τα Δημόσια Εργα και τις Μεταφορές. Ενα σημαντικό κομμάτι του χαρτοφυλακίου του, αυτό των Τηλεπικοινωνιών, φεύγει από τα χέρια του και περνά πλέον στο νεοσύστατο υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης υπό τον Νίκο Παππά.
Παράλληλα, στη θέση του υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών έρχεται ένα νέο πρόσωπο από το στρατόπεδο των συγκυβερνώντων Ανεξάρτητων Ελλήνων, ο Νικόλαος Μαυραγάνης, που στο παρελθόν είχε θητεύσει στο ίδιο υπουργείο ως σύμβουλος του Παναγιώτη Σγουρίδη.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το περιεχόμενο Προεδρικού Διατάγματος που αποκαλύφθηκε αφότου είχε εγκριθεί πριν από λίγες ημέρες από το Συμβούλιο της Επικρατείας, ο Σπίρτζης επρόκειτο (σ.σ.: μετά χαράς) να αποχωριστεί το κομμάτι των Μεταφορών, το οποίο θα περιοριζόταν σε Γενική Γραμματεία και θα… σάλπαρε για το υπουργείο Ναυτιλίας!
Μάλιστα, όπως ανέφεραν την περασμένη εβδομάδα ορισμένα υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Μεταφορών, ο Σπίρτζης «ήθελε να διώξει από τα πόδια του φορείς, όπως π.χ. οι αστικές συγκοινωνίες, που λόγω της σύνδεσής τους με την καθημερινότητα των πολιτών μόνο πολιτικό κόστος προκαλούν». Παράλληλα, πρόσθεταν ότι «δεν ήθελε να χρεωθεί το κόστος από την ιδιωτικοποίηση εποπτευόμενων φορέων, που ήδη οδεύουν προς το νέο Υπερταμείο».
Η ΑΛΛΑΓΗ ΣΧΕΔΙΟΥ. Τελικά, οι έντονες αντιδράσεις του προσωπικού του υπουργείου για τον πρωτοφανή υποβιβασμό των Μεταφορών σε απλή Γραμματεία διατήρησαν μεν τις Μεταφορές μαζί με τις Υποδομές, αλλά έφυγε από του Παπάγου ολόκληρη η Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, η οποία εντάχθηκε στο νεοσύστατο υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, με επικεφαλής τον Νίκο Παππά, στενό φίλο του Σπίρτζη.
Σημειώνεται ότι τη συγκεκριμένη Γραμματεία στην οποία υπάγονται και τα ΕΛΤΑ, ο Σπίρτζης σχεδίαζε – με βάση το Προεδρικό Διάταγμα που αποκαλύφθηκε πριν από λίγες μέρες – να διατηρήσει στο υπουργείο Υποδομών και Δικτύων, το οποίο όμως ως νέα δομή κάηκε πριν από τον ανασχηματισμό.
Οι Τηλεπικοινωνίες, όπως ανέφεραν στελέχη του υπουργείου Μεταφορών, θα εξασφάλιζαν στον Σπίρτζη παρουσία σε έναν ανερχόμενο κλάδο όπως είναι το Διαδίκτυο και η ψηφιακή οικονομία, στην τηλεπικοινωνιακή αγορά (εταιρείες σταθερής – κινητής τηλεφωνίας), αλλά και στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο, δεδομένου ότι η διαχείριση των συχνοτήτων και του φάσματος αποτελεί αντικείμενο της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ). Μάλιστα, λόγω των συχνοτήτων, ο Σπίρτζης είχε σημαντική εμπλοκή και στο εγχείρημα για το νέο τηλεοπτικό τοπίο, το οποίο επιχειρήθηκε να υλοποιηθεί από κοινού με τον Παππά στον χώρο της ιδιωτικής τηλεόρασης. Λόγω της εμπλοκής του αυτής, ο Σπίρτζης είχε μέχρι τώρα σχεδόν καθημερινή παρουσία κυρίως σε ραδιοτηλεοπτικές συνεντεύξεις.
Στέργιος Πιτσιόρλας
Με τρένα, αεροπλάνακαι βαπόρια στην πόρτατου υπουργείου
«Δεν έχω αισθανθεί ούτε μια στιγμή ότι εγώ προσωπικά αλλά και το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων δεν έχουν τη στήριξη του Πρωθυπουργού».
Η φράση αυτή ήταν επί μήνες η μόνιμη επωδός του Στέργιου Πιτσιόρλα κάθε φορά που δεχόταν επιθέσεις από πρώην συντρόφους του και υπουργούς της κυβέρνησης για το προγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που αυτοί είχαν ψηφίσει και εκείνος εφάρμοζε.
Τελικά αποδείχθηκε ότι η φράση δεν ήταν κενή περιεχομένου, όχι μόνο γιατί οι επιλογές Τσίπρα στον ανασχηματισμό ενίσχυσαν όσες φωνές εντός του ΣΥΡΙΖΑ τάσσονται υπέρ μιας πιο ισχυρής στροφής στον ρεαλισμό, αλλά και επειδή ο Πιτσιόρλας υπουργοποιήθηκε.
Στην ουσία, ο μέχρι πρότινος επικεφαλής του ΤΑΙΠΕΔ και πλέον υφυπουργός Ανάπτυξης Στέργιος Πιτσιόρλας κεφαλαιοποίησε τη δουλειά που έκανε τον τελευταίο χρόνο στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων όσο και το γεγονός ότι ουδέποτε σήκωσε το γάντι κάθε φορά που δεχόταν επιθέσεις, ακόμη και προσωπικές, από υπουργούς όπως ο Πάνος Σκουρλέτης. Η στάση του αυτή μέτρησε στα θετικά, λένε κυβερνητικές πηγές, αφού ουδέποτε έφερε σε δύσκολη θέση τον Πρωθυπουργό εμπλεκόμενος σε δημόσιες αντιπαραθέσεις.
Τώρα ο Πιτσιόρλας αναλαμβάνει, σύμφωνα με πληροφορίες, συνολικά το κεφάλαιο της προσέλκυσης επενδύσεων και την εποπτεία θεμάτων που εκκρεμούν, όπως για παράδειγμα το μεγάλο project του Ελληνικού, όπου η συμφωνία μπορεί να έκλεισε, οι εκκρεμότητες ωστόσο παραμένουν (π.χ. εκκένωση της έκτασης, άδεια καζίνα, τελικό μάστερ πλαν κ.ά.). Ενδεικτικό είναι ότι προωθείται η μεταφορά του Γραφείου Ελληνικού που προβλέπει ο σχετικός νόμος από το υπουργείο Οικονομικών στο υπουργείο Ανάπτυξης, υπό την εποπτεία του Πιτσιόρλα.
ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ. Στους είκοσι περίπου μήνες που κουμάνταρε τις ιδιωτικοποιήσεις κατάφερε να φέρει εις πέρας τη συμφωνία παραχώρησης των περιφερειακών αεροδρομίων (1,23 δισ. ευρώ), να κλείσει τη συμφωνία πώλησης του ΟΛΠ στη COSCO (280 εκατ. ευρώ), να δρομολογήσει στους ιταλικούς σιδηροδρόμους τη μεταβίβαση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, που διαφορετικά κινδύνευε να μετατραπεί σε άλλη Ολυμπιακή, και να ολοκληρώσει το ντιλ του Αστέρα Βουλιαγμένης. Ταυτόχρονα, στο τελικό στάδιο βρίσκεται η συμφωνία με τους καναδούς μεγαλομετόχους του αερολιμένα Ελευθέριος Βενιζέλος για την επέκταση της σύμβασης του αεροδρομίου με το Δημόσιο κατά 20 χρόνια.
Στα θετικά του επίσης προσμετρήθηκε από το πρωθυπουργικό περιβάλλον και ότι μετά την «απομάκρυνση» Σκουρλέτη από τις διαπραγματεύσεις με τους Αζέρους της SOCAR για τον ΔΕΣΦΑ, αυτός μαζί με τον μέχρι πρότινος σύμβουλο του Τσίπρα και νυν υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργό Δημήτριο Λιάκο κράτησαν ζωντανή την υπόθεση που όδευε σε ναυάγιο.
Από τις μεγαλύτερες ενδοκυβερνητικές κρίσεις με αφορμή τις ιδιωτικοποιήσεις ήταν η αποκρατικοποίηση του ΟΛΠ και η απόπειρα του Δρίτσα, έστω και στο παρά πέντε, να τη δυναμιτίσει.
Ωστόσο, μεγαλύτερη σε διάρκεια κρίση ήταν με τον πρώην υπ. Ενέργειας Πάνο Σκουρλέτη και με αφορμή τη πώληση ή μη του 17% της ΔΕΗ. Οταν μάλιστα οι 53 δημοσίευσαν κείμενο στηρίζοντας τον Σκουρλέτη στην υπόθεση της ΔΕΗ, ο Πιτσιόρλας είχε εκφράσει δημόσια την έκπληξή του για το οξύμωρο της υπόθεσης.
Κατερίνα Παπανάτσιου
Η φοροτεχνικός που ρίχνεται στη μάχη της φοροδιαφυγής
Πριν από περίπου ενάμιση μήνα η Κατερίνα Παπανάτσιου, ως βουλευτής Μαγνησίας, υπέβαλε ερώτηση προς τον υπουργό Οικονομικών για τα πρόστιμα τα οποία επιβάλλονται σε επιχειρήσεις και επαγγελματίες σε περίπτωση απώλειας φορολογικών στοιχείων.
Στην ερώτηση που υπεβλήθη στη Βουλή από κοινού με άλλους συριζαίους βουλευτές, η Κατερίνα Παπανάτσιου ήταν σαφές ότι εισηγούνταν κλιμάκωση των προστίμων για απώλεια στοιχείων ανάλογα με το μέγεθος της εταιρείας.
Από σήμερα η Κατερίνα Παπανάτσιου μπορεί να εισηγηθεί στον πολιτικό της προϊστάμενο Ευκλείδη Τσακαλώτο, ως υφυπουργός Οικονομικών πλέον, την αλλαγή των σχετικών διατάξεων του Νόμου 4173/2013. Το μεσημέρι παραλαμβάνει τη σκυτάλη από τον απερχόμενο αναπληρωτή υπουργό Τρύφωνα Αλεξιάδη.
Μπορεί να εικάσει κανείς ότι οι αλλαγές στα πρόστιμα για απώλεια φορολογικών στοιχείων δεν θα είναι η προτεραιότητα. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως την περασμένη Παρασκευή στο υπουργείο Οικονομικών έφτασε η απάντηση των δανειστών όσον αφορά τις ελληνικές προτάσεις νόμου για το πλαστικό χρήμα. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι στο e-mail των δανειστών, πέραν των συνήθων ενστάσεων για τη δημιουργία ακατάσχετου λογαριασμού, καταγράφεται μία σειρά από άλλα προσκόμματα τα οποία αποτυπώνονται υπό τη μορφή διευκρινιστικών ερωτήσεων. Το νομοσχέδιο παραμένει ακόμα στη σφαίρα του σχεδιασμού και της διαπραγμάτευσης ενάμιση χρόνο μετά τις πρώτες συζητήσεις, που αφορούσαν την καθιέρωση κινήτρων για τη χρήση πλαστικού χρήματος ώστε να αυξηθεί η εισπραξιμότητα του ΦΠΑ. Το σχετικό νομοσχέδιο έχει προαναγγείλει επανειλημμένα ο ίδιος ο Πρωθυπουργός και σύμφωνα με τις πρώτες δηλώσεις της υφυπουργού Οικονομικών (στο ΑΠΕ) εντάσσεται στις βασικές της προτεραιότητες από κοινού με τη μάχη κατά της φοροδιαφυγής και τη βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη.
Κατά δήλωσή της, η Κατερίνα Παπανάτσιου δεν περίμενε τηλεφώνημα από τον Πρωθυπουργό για να αναλάβει υπουργικό θώκο. Μάλλον αιφνιδιάστηκε. Ευχάριστα.
Λίγα λεπτά μετά τις επίσημες ανακοινώσεις για τη νέα σύνθεση της κυβέρνησης, σε ανάρτησή της στο facebook τόνιζε πως «είναι μεγάλη τιμή αλλά και μεγάλη ευθύνη να βρίσκομαι σε αυτό το κυβερνητικό σχήμα. Θα συνεχίσουμε να δίνουμε τη μάχη από οποιοδήποτε πόστο».
ΑΝΟΙΓΜΑΤΑ. Η υπουργοποίησή της θα μπορούσε να θεωρηθεί άνοιγμα στον αγροτικό κόσμο (την ώρα που ζεσταίνονται οι μηχανές των τρακτέρ για νέες κινητοποιήσεις), δεδομένου ότι μετράει αρκετά χρόνια συμμετοχής στο Συντονιστικό της κοινοβουλευτικής επιτροπής Αγροτικής Πολιτικής της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ. Εχει ζήσει άλλωστε τον αγροτικό κόσμο από κοντά στη Μαγνησία, δεδομένου ότι για χρόνια εργάστηκε προϊσταμένη λογιστηρίου στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ζαγοράς. Στη συνέχεια διατηρούσε λογιστικό γραφείο, τεκμηριώνοντας έτσι γνώση των προβλημάτων που απασχολούν την καθημερινότητα των φορολογουμένων.
Στον χώρο της Αριστεράς έχει μακρά θητεία. Συμμετείχε ενεργά από τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης στην Αριστερά, από τις γραμμές της ΚΝΕ ως φοιτήτρια και του ΚΚΕ στη συνέχεια. Εντάχθηκε στον Συνασπισμό από την ίδρυσή του και μετέπειτα στον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ είναι μέλος της Νομαρχιακής Επιτροπής στη Μαγνησία. Είναι παντρεμένη και έχει δύο παιδιά. Γεννήθηκε στον Αλμυρό Μαγνησίας
