Με νέα διαπραγματευτική γραμμή, ειδικά στο θέμα των ομαδικών απολύσεων, αναμένεται να προσέλθει η νέα υπουργός Εργασίας Εφη Αχτσιόγλου στις σκληρές διαπραγματεύσεις με τους δανειστές για τα εργασιακά στις 14 Νοεμβρίου.

Συμφωνα με πληροφορίες, σχεδιάζεται να γίνει δεκτή, υπό προϋποθέσεις, από την ελληνική πλευρά η πρόταση των σοφών γιαμειωμένο ωράριοσε εργαζομένους που κινδυνεύουν με ομαδικές απολύσεις. Στο υπουργείο Εργασίας εξετάζουν τη δυνατότητα μερικής επιδότησης του μειωμένου ωραρίου σε περίπτωση που υπάρχει η σύμφωνη γνώμη του συνδικάτου της επιχείρησης. Η επιτροπή σοφών στο πόρισμά της για τα εργασιακά προτείνει εμμέσως πλην σαφώς, αντί για ομαδικές απολύσεις, να θεσπιστεί εργασία μειωμένου ωραρίου. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η επιχείρηση που αντιμετωπίζει πρόβλημα θα μπορεί να μειώνει το ωράριο των εργαζομένων της, ακόμη και να το μηδενίζει, με τους εργαζομένους να μπορούν να λαμβάνουν αποζημίωση – επίδομα ανεργίας για τις χαμένες ώρες από το κράτος (π.χ. ΟΑΕΔ ή το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης).

Επίσης στο πόρισμα τονίζεται ότι η έγκριση των ομαδικών απολύσεων από τον εκάστοτε υπουργό Εργασίας θα μπορούσε να καταργηθεί ή να αντικατασταθεί από ένα άλλο σύστημα εκ των προτέρων έγκρισης. Εξάλλου, μεγάλο αγκάθι για τη διαπραγμάτευση αναμένεται να αποτελέσει και το αίτημα των δανειστών για αύξηση του ορίου των ομαδικών απολύσεων από 5% σε 10%.

Το θέμα των ομαδικών απολύσεων ανακινήθηκε πρόσφατα μετά την εισήγηση του γενικού εισαγγελέα Νιλς Βαλ, ο οποίος επισημαίνει ότι οι οι απαιτήσεις της ελληνικής νομοθεσίας του 1983 που θέλουν από τους εργοδότες να λαμβάνουν διοικητική έγκριση πριν από μια ομαδική απόλυση –έγκριση που εξαρτάται από τις συνθήκες της αγοράς εργασίας, την κατάσταση της επιχείρησης και το συμφέρον της εθνικής οικονομίας –δεν συνάδουν με το ευρωπαϊκό πλαίσιο. Η απόφαση του δικαστηρίου αναμένεται και θα καθορίσει τις εξελίξεις.

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ. Βάσει του νόμου που ισχύει σήμερα, ομαδικές απολύσεις θεωρούνται όσες γίνονται από επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερους από 20 εργαζομένους για λόγους που δεν αφορούν το πρόσωπο των απολυομένων. Σύμφωνα με το άρθρο 74 του Ν. 3863/2010, με το οποίο τροποποιήθηκαν οι προβλέψεις του Νόμου 1387/1983, το όριο που οι απολύσεις θεωρούνται ομαδικές είναι:

α) Μέχρι 6 εργαζομένους προκειμένου για επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που στην αρχή του μήνα απασχολούν από 20 έως 150 εργαζομένους.

β) Σε ποσοστό 5% του προσωπικού και μέχρι 30 εργαζομένους για τις επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που απασχολούν περισσότερους από 150 εργαζομένους.

Για να προσδιοριστεί ο αριθμός του προσωπικού, λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του προσωπικού τόσο στο κεντρικό όσο και στα τυχόν υποκαταστήματα.

Μέχρι τον Ιανουάριο του 2014, όταν μια επιχείρηση ήθελε να υπερβεί τα παραπάνω νόμιμα όρια των απολύσεων, κατέθετε σχετικό αίτημα στο υπουργείο Εργασίας και υπεύθυνος να αποφασίσει ήταν ο ίδιος ο υπουργός. Η κατάσταση άλλαξε επί συγκυβέρνησης ΝΔ – ΠΑΣΟΚ, όπου η τότε κυβέρνηση διαμόρφωσε ένα καινούργιο ρυθμιστικό πλαίσιο για τις ομαδικές απολύσεις, απαλλάσσοντας τον εκάστοτε υπουργό από το να αποφασίζει αυτός για το αν θα επιτραπούν σε μια επιχείρηση ή όχι. Συγκεκριμένα, στις 22/1/2014 συνήλθε τοΑνώτατο Συμβούλιο Εργασίας (ΑΣΕ) το οποίο επανακαθόρισε το περιεχόμενο του φακέλου που πρέπει να υποβάλλουν οι επιχειρήσεις, ώστε να διαμορφώνεται«ασφαλής και τεκμηριωμένη γνώμη κατά τη διαδικασία εξέτασης αιτημάτων για ομαδικές απολύσεις».

Πόλεμος και γιατον κατώτατο μισθό

Μεγάλη μάχη στη διαπραγμάτευση αναμένεται να γίνει και για τον κατώτατο μισθό στον ιδιωτικό τομέα. Οι δανειστές επιμένουν ότι ο καθορισμός του κατώτατου μισθού πρέπει να παραμείνει στη δικαιοδοσία του κράτους και μάλιστα με σημαντικές μειώσεις, καθώς οι δανειστές κάνουν λόγο για «καθαρό» ποσό, απογυμνωμένο από προσαυξήσεις λόγω ωριμάνσεων (τριετίες).

Σημειώνεται, τέλος, ότι οι δανειστές ξεκαθάρισαν πως δεν θα δεχθούν την επαναφορά σε ισχύ των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την υπερίσχυση των κλαδικών συμβάσεων έναντι των επιχειρησιακών, υποστηρίζοντας πως το παλιό σύστημα διαπραγμάτευσης ήταν «στρεβλό» και οδήγησε σε χαμηλή παραγωγικότητα.