Η Κλυταιμνήστρα στο Skype, ο Αμλετ με τη Λόρι Αντερσον

Κάποτε ήταν το Living Theater που έδινε ερεθίσματα στο εφησυχασμένο κοινό. Ο Μπομπ Γουίλσον που, ενορχηστρώνοντας γλώσσα, κίνηση, φωτισμό και σκηνικά, διέπρεπε στην αβανγκάρντ επικράτεια. Το Performance Group του Ρίτσαρντ Σέτσνερ άγγιζε με το αυτοσχεδιαστικό ραβδί του έργα ρεπερτορίου και η Λουσίντα Τσάιλντς μεταμόρφωνε τις πιο ανεπαίσθητες κινήσεις σε περίπλοκες χορογραφίες. Τι συμβαίνει όμως με τη νέα αμερικανική πρωτοπορία; Εχει διακριτά χαρακτηριστικά; Μπορεί να διαπραγματευτεί τους μετασχηματισμούς της Αμερικής –μέρες που είναι –αλλά και του κόσμου; Το Made in USA επιχειρεί να παρουσιάσει 10 καλλιτέχνες και ομάδες που πειραματίζονται με έργα ρεπερτορίου ή εξερευνούν την ποπ κουλτούρα και προσεγγίζουν αντισυμβατικά τους μεταμοντέρνους σκαπανείς του Γκρίνουιτς Βίλατζ· χρησιμοποιούν τις νέες τεχνολογίες κατά το δοκούν κι επιστρατεύουν συμμετοχικές τεχνικές· ανεβάζουν στη σκηνή ερμηνευτές και θεατές και καταργούν τη μεταξύ τους απόσταση.

Οταν λ.χ. ιδρυόταν η ομάδα 600 Highwaymen, ήξερε ότι το κοινό θα ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της. Στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου του φεστιβάλ, οι Αμπιγκεϊλ Μπρόουντ και Μάικλ Σίλβερστοουν περιέγραφαν την εμπειρία τους από τις προετοιμασίες του «The Record» (13-14 Νοεμβρίου), ενός έργου ανεβασμένου σε διάφορες πόλεις, με επιλεγμένους κατοίκους τους να γίνονται «περφόρμερ για μια βραδιά». Στην Αθήνα έγιναν 400 αιτήσεις για 46 θέσεις, οι οποίες καλύφθηκαν με οντισιόν: «Κάθε φορά το έργο αντανακλά την πόλη, γίνεται μια απεικόνισή της αποκτώντας νέα μορφή» έλεγε η Μπρόουντ. «Στην αθηναϊκή εκδοχή του έχουμε συναντήσει εντυπωσιακά επίπεδα ενέργειας στους ανθρώπους».

Καθισμένος λίγες θέσεις μακριά της, ο Τράγιαλ Χάρελ, ένας νεοϋορκέζος χορογράφος με στούντιο στην Αθήνα, μιλούσε για το «Judson Church is ringing Harlem» (13-14 Νοεμβρίου): ένα έργο που διασταυρώνει αφενός το voguing, το χορευτικό στυλ που αναπτύχθηκε στα 80s στο κακόφημο Χάρλεμ επηρεασμένο από την πασαρέλα και αφετέρου τον μεταμοντέρνο χορό όπως γεννήθηκε πέριξ της εκκλησίας Judson του κουλτουριάρικου Γκρίνουιτς. «Το 2007-2008, ο εννοιολογικός χορός ήταν διαδεδομένος, πολλοί όμως κατέληγαν να μη χορεύουν καν» αφηγούνταν ο Χάρελ. «Ημουν δεμένος με τις αρχές του μεταμοντέρνου και όταν ανακάλυψα το voguing κατάλαβα ότι ένα από τα πράγματα που χάνονταν ήταν το θέαμα. Ο συνδυασμός φάνηκε σαν κάτι που έπρεπε να γίνει. Θέλησα λοιπόν να διαπιστώσω τι συμβαίνει όταν μια μη κυρίαρχη πρακτική εισέρχεται σε μια κυρίαρχη κουλτούρα».

Η ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ. Η Μισέλ Ελσγουορθ δεν ήταν παρούσα, επικοινώνησε όμως μέσω Skype και μίλησε για το «Phone Homer» (20-21 Νοεμβρίου), έναν multimedia φόρο τιμής στην Κλυταιμνήστρα. «Είδα την ηρωίδα ως ένα πολύπλοκο χαρακτήρα, που σκότωσε έναν βασιλιά και άρα, με σύγχρονους όρους, ήταν τρομοκράτισσα» έλεγε η πολυσχιδής Αμερικανή. «Μην μπορώντας να υποδυθώ ρόλους, φτιάχνω σύμπαντα για να τους βιώσω. Ετσι δημιούργησα μια πλατφόρμα με 35 ιστοσελίδε, όπου η Κλυταιμνήστρα μιλάει διαδικτυακά με τον άντρα της, τον Αίγισθο και τις φίλες της».

Στο βιντεοσκοπημένο μήνυμά της η ελληνικής καταγωγής Χέδερ Κράβας έλεγε ότι η σημασία του έργου της «Α quartet» (20-21 Νοεμβρίου), που αντλεί την έμπνευσή του από τις μαζορέτες, το κλασικό μπαλέτο, τον ρωσικό κονστρουκτιβισμό αλλά και τους ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς, θα προσδιοριστεί από το κοινό, μπαίνοντας έτσι στο ιδεώδες μιας κοινωνικής ουτοπίας. Οπως εξηγούσε η καλλιτεχνική διευθύντρια θεάτρου και χορού της Στέγης, Κάτια Αρφαρά, το «A piece of work» (16-17 Νοεμβρίου) της Ανι Ντόρσεν συνιστά ένα ιδιότυπο ανέβασμα της Γ’ πράξης του «Αμλετ», με την Τζόαν Μάκιντος να συμπράττει με ένα αλγοριθμικό πλέγμα λέξεων, εικόνων, φωνών, εφέ ή μουσικών (ανάμεσά τους και της Λόρι Aντερσον). Ο Ντάνιελ Φις θα αποκαλύψει την οριακή κατάσταση των «Τριών αδερφών» στο «Who left this fork here» (16-17 Νοεμβρίου), μια ανατομία της τρίτης πράξης του τσεχοφικού δράματος, ενώ ο Μιγκέλ Γκουτιέρεζ στο «Age and Beauty Part 1: Mid-Career Artist/Suicide Note or &:/» (24-25 Νοεμβρίου) αναρωτιέται πώς αντιμετωπίζεται ένας μεσήλικος ομοφυλόφιλος χορογράφος από ένα σύστημα που εξαίρει τη νεότητα.

Η «ΘΕΙΑ ΚΩΜΩΔΙΑ». Κατά τα άλλα, ο Ρίτσαρντ Μάξουελ έρχεται με δυο έργα: το εμπνευσμένο από τη «Θεία Κωμωδία» «The Evening» (24-25 Νοεμβρίου) αποκαλύπτει την ποιητικότητα της «γλώσσας του καταγωγίου» μέσα από έναν παλαιστή, τον μάνατζέρ του και μια μπαργούμαν, ενώ το «Showcase» (26-27 Νοεμβρίου) παρακολουθεί έναν γυμνό ηθοποιό να υποδύεται έναν επιχειρηματία. Ο Ζάκαρι Ομπερζαν στο «Tell me love is real» (28-29 Νοεμβρίου) εμπνέεται από τη συμπτωματικά ταυτόχρονη υπερβολική δόση Xanax που σκότωσε τη Γουίτνεϊ Χιούστον, αλλά διαφώτισε τον ίδιο για τη σημασία της αγάπης, ενώ στο «Thank you for coming: Attendance» η Φέι Ντρίσκολ αναμειγνύει, εκτός από τα είδη, τις φόρμες, τις αισθήσεις, τους χορευτές και το κοινό σε έναν «σχεδόν βακχικό χορό».

Στο πιο διαλογικό κομμάτι της υπόθεσης, το συμπόσιο της 18ης Νοεμβρίου με τίτλο «Υπάρχει άραγε μια “νέα” αμερικανική πρωτοπορία;», προσκαλεί διανοουμένους όπως τον Τζέιμς Χάρντιγκ, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, και αναρωτιέται αν μπορούν οι τρέχουσες διεθνείς πολιτικές και κοινωνικές αναταράξεις να μετασχηματίσουν την έννοια της πρωτοπορίας.