Αναμφίβολα, η περιοδεία Ομπάμα γίνεται σε μια περίοδο όχι μόνο πολιτικής «αλλαγής» στις ΗΠΑ αλλά και σε μια εποχή κατά την οποία οι διεθνείς σχέσεις δεν χαρακτηρίζονται πλέον από τον μονοπολικό χαρακτήρα προσέγγισης επίμαχων ζητημάτων και προβλημάτων. Παρά ταύτα, η παρουσία του απερχόμενου προέδρου των ΗΠΑ στην Αθήνα είναι ειδικής βαρύτητας και κεφαλαιώδους σημασίας καθότι ο Ομπάμα κλείνει τη θητεία του με επίσημες επισκέψεις σε δύο περιφέρειες που αποτελούν θεμελιώδη πυλώνα για το σύστημα της αμερικανικής ασφάλειας τόσο σε οικονομικό όσο και σε γεωπολιτικό επίπεδο. Πρόκειται για τις περιφέρειες της Ευρώπης (Ελλάδα, Γερμανία) και της Λατινικής Αμερικής (Περού, Σύνοδος Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας – Ειρηνικού).

Ιδιαίτερα η πολιτική σημειολογία των επισκέψεων σε Αθήνα και Βερολίνο υποδεικνύει την αρχή των συγκοινωνούντων δοχείων στις διατλαντικές σχέσεις και συνεπώς τη θέση πως ο Λευκός Οίκος θα εξακολουθήσει να έχει κεντρικό ρόλο, τέτοιον ακριβώς που δεν θα αφήνει περιθώρια είτε αποδόμησης είτε απομείωσης και περιορισμού των αμερικανικών και οικονομικών συμφερόντων στην περιοχή από ηγεμονικές δυνάμεις της ΕΕ. Με δεδομένο ότι η ΕΕ εξακολουθεί να βρίσκεται σε μια βαθύτατη κρίση που γίνεται πιο ευδιάκριτη στις χώρες του Νότου με τα Μνημόνια αλλά και με την επικείμενη έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου (Brexit), η επίσκεψη Ομπάμα σε Αθήνα και Βερολίνο θα δώσει την ευκαιρία στο Λευκό Οίκο να επανεκτιμήσει και εν πολλοίς επικυρώσει τη συνοχή και συνέχεια της πολιτικής ασφάλειας, τη συμφωνία διατλαντικού εμπορίου και των οικονομικών και χρηματοπιστωτικών σχέσεων με τους εταίρους. Επιπλέον, η επίσκεψη λειτουργεί επικουρικά στην προσπάθεια κωδικοποίησης της διαρκούς αναδιάταξης του γεωπολιτικού και οικονομικού χάρτη αλλά και της διεθνούς κατανομής ισχύος, με αποτέλεσμα τις παρατεταμένες εστίες εντάσεων, βαθύτατων κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων, εντεινόμενων κρίσεων και περιφερειακών συρράξεων.

Σε κάθε περίπτωση ο Ομπάμα αναμένεται στην Αθήνα να εξάρει τη συμβολή του ελληνικού πολιτισμού και της δημοκρατίας στην οικοδόμηση των σύγχρονων κοινωνιών. Μολαταύτα, σε ένα βαθύτερο ή, άλλως, πιο ουσιαστικό επίπεδο, ο αμερικανός πρόεδρος θα εκθέσει και θέσει ζητήματα προς την ηγεσία της χώρας που αφορούν αφενός στην οικονομία, αφετέρου –και κυρίως –στην ασφάλεια της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και Ανατολικής Μεσογείου, του Κυπριακού (σε αυτό το ζήτημα) συμπεριλαμβανομένου.

Ο Κώστας Γουλιάμος είναι πρύτανης του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου