Από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα ώς τη βαθιά Αμερική του Τραμπ

Εικόνες σκαφτιάδων που ψάχνουν για μύδια στις λασπώδεις πεδιάδες του Μέιν διαδέχονται εκείνες από την καθημερινότητα δύο οικογενειών ομοφυλοφίλων που επιβιώνουν μέσα σε μια γκρίζα νομική ζώνη στην Ελβετία. Και ύστερα προβάλλονται στιγμιότυπα από την προσευχή βουδιστών μεταναστών, που έκαναν τόπο λατρείας τους μια μικροσκοπική χριστιανική εκκλησία στη Λεμεσό της Κύπρου, και από την υπερπροσπάθεια ενός επίδοξου ράπερ να ξεχωρίσει στις φτωχογειτονιές της Μοζαμβίκης. Το 7ο Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου της Αθήνας προβάλλει ταινίες για τις αθέατες όψεις της καθημερινής ζωής σε όλο τον πλανήτη επιχειρώντας μια ανθρωπολογική προσέγγιση.

«Ο όρος εθνογραφικός κινηματογράφος παίρνει τη σημασία του από την ακαδημαϊκή σχέση μεταξύ των ανθρωπολόγων και των κοινωνικών επιστημόνων. Είναι μια ιδιαίτερη προσέγγιση στον χώρο του ντοκιμαντέρ» αναφέρει στο «Νσυν» ο διευθυντής του φεστιβάλ Κωνσταντίνος Αϊβαλιώτης. Ο ίδιος μαζί με μια ομάδα αποφοίτων πανεπιστημιακών προγραμμάτων οπτικής ανθρωπολογίας έστησαν τη διοργάνωση ως μια πλατφόρμα αξιοποίησης των ακαδημαϊκών τους εργασιών. «Στις σχολές μας υπήρχε η τάση να μην κάνουμε διπλωματικές εργασίες αλλά μικρού μήκους φιλμ. Αναρωτιόμασταν τότε πού θα μπορούσε να διοχετευτεί όλο αυτό το υλικό, καθώς αποτελούσε έναν σχετικά άγνωστο χώρο. Ετσι, το 2008 συνεργαστήκαμε με το Πλατφόρμα Βίντεο και ύστερα από δύο χρόνια, όταν το εγχείρημα απέκτησε δυναμική και υπήρχε ενδιαφέρον από τον κόσμο, φτιάξαμε το φεστιβάλ» λέει ο ιθύνων νους του σχεδίου.

Στη φετινή έβδομη και μεγαλύτερη ώς τώρα έκδοσή του, από τις 23 έως τις 27 Νοεμβρίου, θα προβληθούν στον κινηματογράφο Αστορ περισσότερες από 50 ταινίες μικρού, μεσαίου και μεγάλου μήκους. «Είναι ένα καινούργιο άνοιγμα που κάνουμε αφού πάμε σε καινούργιο χώρο μετά το Exile Room που μας φιλοξενούσε τόσα χρόνια. Μέχρι πέρυσι πηγαίναμε πιλοτικά και νιώσαμε ότι το φεστιβάλ είχε κάνει τον πρώτο του κύκλο κι έπρεπε οι παρεμβάσεις μας ν’ αγκαλιάσουν περισσότερα πράγματα» δηλώνει ο Αϊβαλιώτης. Ετσι, πια το πρόγραμμα περιλαμβάνει παραγωγές από την Αμερική και τη Ρωσία μέχρι το Τατζικιστάν, τη Γαλλία και την Ελλάδα που είναι χωρισμένες σε έξι κατηγορίες και προσφέρουν μια πανοραμική εικόνα της πρόσφατης παγκόσμιας παραγωγής στον χώρο του εθνογραφικού κινηματογράφου. Παράλληλα, οι ιστορίες που διηγούνται ανοίγουν παράθυρα με εξαιρετικά ενδιαφέρουσα θέα που κάνουν το κοινό να σκεφτεί. «Ενα πράγμα που χαρακτηρίζει τις ταινίες μας είναι ότι ακολουθούν την ίδια τεχνική με την ανθρωπολογία στις έρευνες για μεγάλα ζητήματα. Παρουσιάζουν όχι ένα γενικό θέμα αλλά συγκεκριμένα κομμάτια που οπτικοποιούν λεπτομέρειες» τονίζει ο διευθυντής.

ΑΪΟΒΑ ΚΑΙ ΙΝΔΙΑ. Η αυλαία ανοίγει με την ταινία «Δεν φεύγω από το Ελντον» της Τζέικα Μπόλαγκ που αναδεικνύει την καθημερινή ζωή πέντε νέων ανθρώπων που αντιμετωπίζουν το φάσμα της ανεργίας σε μια μικρή πόλη της Αϊοβα (πολιτεία που συχνά αναφέρεται ως «αμερικανική ενδοχώρα», την οποία κέρδισε ο Ντόναλντ Τραμπ στις πρόσφατες εκλογές). Το φιλμ πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της διδακτορικής διατριβής της δημιουργού στο Πανεπιστήμιο της Βέρνης και η επιλογή του για την πρεμιέρα συνδέεται με την εκπαιδευτική διάσταση που έχει το φεστιβάλ. Το πλαίσιο των εκπαιδευτικών δράσεων συμπληρώνεται από πρωινές προβολές για σχολικές ομάδες και προβολές ταινιών –αποτέλεσμα των θερινών εργαστηρίων του φεστιβάλ. Παράλληλα, είναι προγραμματισμένα και δύο masterclasses της ανθρωπολόγου και κινηματογραφίστριας Αννας Γκρίμσο και της σκηνοθέτριας και ακαδημαϊκού Αλεξάνδρας Τίλμαν.