Στις αίθουσες συσκέψεων του Χίλτον, τις τελευταίες ημέρες, δεν μπαινοβγαίνουν υπουργοί της κυβέρνησης. Είναι κλεισμένοι μόνο οι εκπρόσωποι των δανειστών και γράφουν τα δικά τους. Για την ακρίβεια, καταγράφουν σε μορφή συμφωνίας τα μέτρα με τα οποία θα πρέπει να συμμορφωθεί η ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να κερδίσει το λεγόμενο staff level agreement, τη συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο, για τη δεύτερη αξιολόγηση.

Από σήμερα ή το αργότερο από την Κυριακή αναμένεται να αρχίσει ένας νέος γύρος στο μεγάλο παζάρι της δεύτερης αξιολόγησης. Κατά πάσα πιθανότητα, όχι ο τελευταίος. Στο τραπέζι κουαρτέτου – κυβέρνησης θα τεθεί το πόνημα των δανειστών ώστε να μπει στην τελική ευθεία η διαπραγμάτευση. Γραμμή γραμμή.

ΑΝΗΣΥΧΙΑ. Η μεγαλύτερη ανησυχία της κυβέρνησης επικεντρώνεται στα εργασιακά. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο απαιτεί αύξηση του ορίου ομαδικών απολύσεων από το 5% στο 10% του μόνιμου προσωπικού για επιχειρήσεις με 100 έως 300 εργαζομένους και την απεμπλοκή του κράτους από κάθε διαδικασία σχετικών αποφάσεων.

Κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Εργασίας χθες έβαζε κόκκινη γραμμή στο θέμα. Αν θα διατηρηθεί μέχρι τέλους, θα ξεκαθαρίσει τις επόμενες ημέρες.

Το σκηνικό στο οποίο εκτυλίσσονται οι διαδικασίες ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης είναι σύνθετο. Από τη μια πλευρά, το ευρωπαϊκό σκέλος του κουαρτέτου εμφανίζεται αισιόδοξο για την επίτευξη συμφωνίας έως το ορόσημο της 5ης Δεκεμβρίου, οπότε είναι προγραμματισμένη η τελευταία συνεδρίαση του Eurogroup για το 2016.

Συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο έως τη συγκεκριμένη ημερομηνία θα άνοιγε τον δρόμο για την ενεργοποίηση των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, πυροδοτώντας παράλληλα έναν νέο αγώνα δρόμου με την ψήφιση πολυνομοσχεδίων για την έγκαιρη ικανοποίηση προαπαιτουμένων, τα οποία θα συνδέονται με την εκταμίευση της δόσης των 6,1 δισ. ευρώ και ενδεχομένως και με τα ίδια τα μέτρα για τη διευθέτηση του χρέους σε βραχυχρόνιο ορίζοντα.

ΔΕΝ ΤΑ ΒΡΙΣΚΟΥΝ. Εσωτερικά στο κουαρτέτο παραμένουν ισχυρές διαφωνίες. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εγείρει, σύμφωνα με πληροφορίες, ισχυρές ενστάσεις και πρόσθετες απαιτήσεις κυρίως στα εργασιακά. Μέχρι σήμερα δεν έχει βάλει στο τραπέζι πρόσθετες απαιτήσεις για Ασφαλιστικό και αφορολόγητο. Μέχρι τέλους, όμως, σχετική ανησυχία υπάρχει στο κυβερνητικό στρατόπεδο. Ιδίως αν παραμείνει ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018.

Η στάση του ΔΝΤ αλλά και ο φόβος της πολιτικής τρικλοποδιάς από τη Γερμανία είναι ίσως οι παράγοντες οι οποίοι τροφοδότησαν την αγωνία του Ευκλείδη Τσακαλώτου, όπως αποτυπώθηκε στη συνέντευξή του στη «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ». Ο υπουργός Οικονομικών σημείωσε ότι εάν δεν υπάρξει συμφωνία για ελάφρυνση του χρέους τον Δεκέμβριο ή τον Ιανουάριο, τότε η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα της ΕΚΤ τον Μάρτιο και αυτό θα απέτρεπε την επιστροφή της χώρας στις αγορές αργότερα το 2017 ή στις αρχές του 2018. «Θα ήταν πολύ κοντόφθαλμο να σταματήσει η διαδικασία που θα μας έβγαζε από το πρόγραμμα, κάτι που είναι κοντά» είπε, συμπληρώνοντας ότι η ευρωζώνη θα επιβιώσει μόνο αν πείσει τους ψηφοφόρους ότι μπορεί να λύσει τα προβλήματά της.

ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ. Την ίδια ώρα, ο επικεφαλής του EuroWorking Group Τόμας Βίζερ με δηλώσεις του στο Bloomberg εμφανιζόταν ιδιαίτερα αισιόδοξος για το ελληνικό πρόγραμμα, σημειώνοντας πως εάν υπάρξει συμφωνία στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου για τις πολιτικές που πρέπει να εφαρμοστούν, περιλαμβανομένων αυτών στα εργασιακά, «τότε όλες οι συζητήσεις για το χρέος μπορούν, ελπίζω, να ολοκληρωθούν».

Το staff level agreement φαίνεται να είναι το κλειδί, αλλά ακόμα κανείς από την κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να προδιαγράψει ότι αυτό θα προκύψει άμεσα. Ηδη μάλιστα, ατύπως, έχει αρχίσει να καλλιεργείται το ενδεχόμενο ενός έκτακτου EuroWorking Group, ακόμα και στο παρά πέντε του Eurogroup, το πρωί της 5ης Δεκεμβρίου, αν διαπιστωθεί ότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος.

Το κουαρτέτο των Ντέλια Βελκουλέσκου, Ντέκλαν Κοστέλο, Φρανσέσκο Ντρούντι και Νίκολα Τζιαμαρόλι είναι προγραμματισμένο να αναχωρήσει την ερχόμενη Τρίτη 22 Νοεμβρίου ενόψει της γιορτής των Ευχαριστιών. Κοστέλο και Βελκουλέσκου ενδέχεται να επανέλθουν στην Αθήνα στις 28 Νοεμβρίου –δεν έχουν ακόμα επιβεβαιώσει τη συμμετοχή τους σε συνέδριο του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου -, ενώ την ίδια ημέρα στην Αθήνα θα βρίσκεται και ο κοινοτικός επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί.