Σε μια εποχή που όλοι θεωρούνται δημοσιογράφοι και όλοι διατείνονται για τις πηγές τους, ο χθεσινός «Μικροπολιτικός» των «ΝΕΩΝ» προσέθετε μια προβληματική πάνω στο θέμα των ΜΜΕ. Μιλώ για τα στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου, που σε μια πρώτη ανάγνωση υπενθυμίζουν τις ευθύνες των παραδοσιακών μέσων –εννέα στους δέκα Ελληνες πιστεύουν πως οι πληροφορίες που λαμβάνουν από τα μέσα ενημέρωσης της χώρας τους δεν είναι ανεξάρτητες από πολιτικές και οικονομικές πιέσεις. Σε μια δεύτερη, αναδεικνύουν την τάση του καιρού: στη δεύτερη θέση των αξιόπιστων ΜΜΕ οι Ελληνες κατατάσσουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με ποσοστό 38%.

Οσον αφορά το πρώτο, απαιτούνται μερικές σημειώσεις. Η κρίση της αξιοπιστίας των μέσων, δικαιολογημένη και ερμηνεύσιμη, δεν προκλήθηκε από το σύνολο του κόσμου της δημοσιογραφίας. Εξάλλου, το επιπρόσθετο στοιχείο που αφορά το 33% των ελλήνων ερωτηθέντων που θεωρούν τον Τύπο αξιόπιστο μέσο, αναιρεί την απονομιμοποίηση των μέσων, στο σύνολό τους. Τα στοιχεία για το ραδιόφωνο που επίσης βρίσκεται ψηλά, συμπληρώνουν αυτή την υπεράσπιση.

Βεβαίως, όλα τα χρόνια τα pay rolls (από τους writers πολιτικών μέχρι τον στιχουργό Αρη Δαβαράκη που κλήθηκε –όπως εξομολογήθηκε –να δημιουργήσει ιστοσελίδα κατόπιν συριζαϊκής πριμοδότησης) τραυμάτισαν το κύρος και την πίστη της δημοσιογραφίας. Αν αναζητήσουμε τους όρους ώσμωσης των εξουσιών με τον Τύπο, οι απαντήσεις δίνονται με γνώμονα την ηθική οριοθέτηση, το όραμα του καθενός, τη δεοντολογία. Υπάρχει όμως κάτι βαθύτερο: τι κάνει έναν μεροκαματιάρη του Τύπου ευάλωτο σε πιέσεις; –εξαιρώ την εγγενή διαφθορά διαφόρων εξωνημένων. Το πλαίσιο και οι κανόνες σήμερα, εύθραυστοι, ευνοούν τα παραπάνω. Η επισφάλεια των εργασιακών σχέσεων, η αναντιστοιχία των συνδικαλιστικών ενώσεων με το πλήθος των εργαζομένων στον Τύπο, ο τρόπος που οι τελευταίοι όλο και λιγότερο ζυμώνονται εκεί όπου παράγονται και αναπαράγονται οι τάσεις της κοινωνίας, φτιάχνουν το κάδρο μιας εφιαλτικής συγκυρίας.

Οσον αφορά το δεύτερο στοιχείο του Ευρωβαρόμετρου που παρέθεσα και περιγράφει τη νέα σχέση με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να θυμίσω απλώς πως το facebook, για παράδειγμα, δεν αποτελεί αυτοτελώς μέσο. Κοινώς, δεν παράγει ως πλατφόρμα, δημοσιογραφική εργασία. Ομοσπονδοποιεί τα άλλα μέσα, ενοποιώντας τα σε ένα χαοτικό time line όπου παρεμβάλλονται η άποψη και ανάλυση του καθενός. Αρα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν αποτελούν ΜΜΕ αλλά τη χειραφετημένη όψη της ερμηνείας της παραγόμενης ροής των άλλων. Βεβαίως, υπάρχουν περιπτώσεις καταγραφής και ανάλυσης από χρήστες ζηλευτές και ισότιμες με δημοσιογραφική ύλη, όχι όμως ΜΜΕ με κύρος «από τα κάτω». Εχω την αίσθηση πως ακόμη και σήμερα, οι απαντήσεις θα δοθούν από τον παραδοσιακό Τύπο. Ισως, πάλι, μιλώ απλώς ρομαντικά.

Τελευταία Νέα