Το νέο χρονοδιάγραμμα που διαμορφώνεται για τις πολιτικές εξελίξεις με το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης και την επικείμενη ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, επέβαλαν σε μεγάλο βαθμό και τη χθεσινή απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη για δομικό ανασχηματισμό στο γαλάζιο οργανόγραμμα.

Η κίνηση ήταν στην πραγματικότητα προεξοφλημένη μετά τον κυβερνητικό ανασχηματισμό και τη συνακόλουθη ανανέωση της κυβερνητικής εικόνας –και το μόνο που παρέμενε έως χθες υπό διερεύνηση ήταν αν ο πρόεδρος της ΝΔ θα προχωρούσε άμεσα σε ριζικές αλλαγές στη σκιώδη κυβέρνηση της Πειραιώς ή αν θα ήταν σκόπιμο να αποσυνδεθεί πλήρως ο σχεδιασμός της αξιωματικής αντιπολίτευσης από το κυβερνητικό πλάνο.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέλεξε να κινηθεί άμεσα, ενώ απέρριψε και εισηγήσεις για ανασχηματισμό σε δόσεις καθώς έκρινε ότι ένα ανανεωμένο σχήμα μάχης θα έπρεπε να ανοίξει χωρίς καθυστέρηση έναν νέο αντιπολιτευτικό κύκλο απέναντι στην κυβέρνηση Τσίπρα. Υψηλόβαθμες κομματικές πηγές διαβεβαιώνουν ότι οι αποφάσεις οριστικοποιήθηκαν στην Πειραιώς την περασμένη Τρίτη, την ώρα που προσγειωνόταν στην Αθήνα ο Μπαράκ Ομπάμα. Η επίσκεψη του αμερικανού προέδρου, ακόμη κι αν έκρυβε περισσότερους συμβολισμούς παρά δρομολογούσε ουσιαστικές εξελίξεις για το ελληνικό ζήτημα, έδινε τη δυνατότητα στον Αλέξη Τσίπρα να αναζητήσει ζωτικό χώρο και να κερδίσει πολιτικό χρόνο. Το προηγούμενο διήμερο, απομονωμένος στο Αγιον Ορος, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης βρήκε τον χρόνο να συμπληρώσει το παζλ των εσωκομματικών αλλαγών μπροστά σε έναν νέο πολιτικό ορίζοντα.

Ο ΚΥΒΟΣ ΕΡΡΙΦΘΗ. Στο στενό επιτελείο του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν θεωρούν αναστρέψιμο το πολιτικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί ήδη από τις αρχές του καλοκαιριού. Εκτιμούν ότι η δημοσκοπική εικόνα μιας γαλάζιας κυριαρχίας είναι δύσκολο ακόμη και να ανασχεθεί – συνεπώς, όποτε κι αν γίνουν εκλογές, η ΝΔ θα επικρατήσει καθαρά. Το ζητούμενο για την κυβέρνηση Τσίπρα, κατά τη δική τους θεώρηση των πραγμάτων, είναι αν θα αποχωρήσει σε συνθήκες εκλογικής συντριβής, η οποία μπορεί να συρρικνώσει τον ΣΥΡΙΖΑ σε όρια που θα παραπέμπουν στην προ Μνημονίων περίοδο, ή αν θα καταφέρει να διασώσει μια εικόνα ανθεκτικής αντιπολίτευσης. Στην πρώτη περίπτωση, οι εκλογικοί αναλυτές της Πειραιώς θεωρούν κλειδωμένη και τη γαλάζια αυτοδυναμία, η οποία μπορεί να συμπαρασύρει τον Αλέξη Τσίπρα σε πολιτική έξοδο. Στη δεύτερη περίπτωση, η ΝΔ ενδεχομένως να αναγκαστεί να αναζητήσει πολιτικούς συμμάχους –με τον Τσίπρα να παραμένει απέναντι προσδοκώντας σε βάθος χρόνου την πολιτική επιστροφή. Σε κάθε περίπτωση, το μήνυμα είναι ότι ο Τσίπρας θα προσπαθήσει με την επιμήκυνση του εκλογικού ορίζοντα να βάλει σε εφαρμογή ένα σχέδιο διαχειρίσιμης ήττας, ενώ η ΝΔ θα εξακολουθήσει να υποδεικνύει ως μοναδική διέξοδο για τη χώρα την άμεση προσφυγή στις κάλπες.

Μέσα και από τις χθεσινές αλλαγές ο πρόεδρος της ΝΔ ποντάρει στο πρώτο σενάριο –εν ολίγοις, αποβλέπει σε μια νέα αντιπολιτευτική δυναμική που θα επιτρέψει στη ΝΔ να φύγει ακόμη πιο μπροστά και, προσεχώς, να παγιώσει μιαν εικόνα περί γαλάζιας αυτοδυναμίας. «Η εκλογική επικράτηση είναι δεδομένη, είτε οι κάλπες έρθουν κοντά είτε ο Αλέξης Τσίπρας εξαντλήσει τα όριά του γαντζωμένος στην εξουσία. Η προοπτική της αυτοδυναμίας της ΝΔ, ωστόσο, μπορεί να διαμορφώσει άλλες εξελίξεις και κοινωνικές μεταβολές που θα αλλάξουν αναγκαστικά και το εκλογικό πλάνο του Μαξίμου» σχολίαζε εξ απορρήτων συνεργάτης του Κυριάκου Μητσοτάκη λίγο μετά την ανακοίνωση της νέας σκιώδους κυβέρνησης της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Στην πραγματικότητα, το νέο πλάνο της ΝΔ μετακινεί το χρονοδιάγραμμα των πολιτικών εξελίξεων προς το φθινόπωρο του 2017, εφόσον ολοκληρωθεί έγκαιρα η δεύτερη αξιολόγηση και ακολουθήσει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Θετικές ειδήσεις από το μέτωπο του χρέους στην Πειραιώς δεν αναμένουν πριν από τις γερμανικές εκλογές –συνεπώς, στον σχεδόν έναν χρόνο που κερδίζει ο Αλέξης Τσίπρας στο Μαξίμου το βάρος θα δοθεί σε μια προσπάθεια ανάταξης του οικονομικού κλίματος. Στο ίδιο μέτωπο, ωστόσο, έχει αποφασίσει και η ΝΔ να κλιμακώσει την αντεπίθεσή της, επιδιώκοντας παράλληλα να προβάλει ένα νέο κοινωνικό πρόσωπο από την πλευρά του κόμματος. Οι βολές κατά της κυβέρνησης για τον «λαό που υποφέρει» θα αυξηθούν, ενώ παράλληλα με το μεταρρυθμιστικό και φιλολαϊκό προφίλ θα αναδειχθεί και η παράμετρος του πατριωτικού κόμματος. Το μείγμα που δημιουργούν η μετακίνηση της Ντόρας Μπακογιάννη από τη διπλωματία στον τομέα της Ανάπτυξης και της επιχειρηματικότητας όπως και η ανάθεση του τομέα Αμυνας στον αντιπρόεδρο του κόμματος Αδωνη Γεωργιάδη, απέναντι στον Πάνο Καμμένο, αποτελεί και ένα νέο στοίχημα για τη γαλάζια ηγεσία.

ΠΑΤΡΙΩΤΙΚΗ ΔΕΞΙΑ. Ο ενισχυμένος ρόλος Γεωργιάδη προφανώς υπαγορεύεται και από τις εσωκομματικές ισορροπίες, αφού τη στροφή του κόμματος σε μια «πατριωτική» κατεύθυνση υποδείκνυαν και οι σαμαρικοί της ΝΔ. Με στόχο την επαναπροσέγγιση του χώρου των Ενόπλων Δυνάμεων, άλλωστε, ο Κυριάκος Μητσοτάκης προγραμματίζει τις επόμενες ημέρες, συνοδευόμενος από τον Αδωνη Γεωργιάδη, επίσκεψη στο Πεντάγωνο, προκειμένου να έχει ενημέρωση για την επιχειρησιακή ικανότητα των Ενόπλων Δυνάμεων και να ελέγξει τον σχεδιασμό του Πάνου Καμμένου. Η συμπίεση των ΑΝΕΛ αποτελεί, άλλωστε, ακόμη μια στόχευση του χθεσινού γαλάζιου ανασχηματισμού.

Με μπασκετικούς όρους, τους οποίους προτιμά και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το νέο σχήμα συγκροτήθηκε με την εντολή για σύστημα «man to man» απέναντι σε κάθε υπουργό και υφυπουργό της κυβέρνησης Τσίπρα. Από τον Βασίλη Κικίλια που προωθείται στην κομματική βιτρίνα ως νέος εκπρόσωπος Τύπου, απέναντι στον κυβερνητικό εκπρόσωπο Δημήτρη Τζανακόπουλο, έως την κατάργηση του σχήματος των συντονιστών, το μήνυμα που επιδιώκει να εκπέμψει ο πρόεδρος της ΝΔ είναι πως υπάρχει μια ανανεωμένη ομάδα που μπορεί να ασκήσει σκληρή αντιπολίτευση, αλλά και που ταυτόχρονα βρίσκεται σε πλήρη ετοιμότητα για να αναλάβει την ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας. Προς αποφυγή εσωκομματικών τριβών, πάντως, από το γαλάζιο επιτελείο σπεύδουν να προειδοποιήσουν ότι οι νέοι τομεάρχες δεν αποκτούν προίκα και τη θέση τους σε μια μελλοντική κυβέρνηση.

Την εκλογική ετοιμότητα της ΝΔ θα προβάλει ο αρχηγός της και στους νέους σταθμούς της «πορείας προς τον λαό», που ξεκίνησε μετά τη ΔΕΘ και θα συνεχιστεί ανεξάρτητα από την παράταση του εκλογικού ορίζοντα. Την προσεχή εβδομάδα θα περιοδεύσει στη Θράκη, συνδυάζοντας την επίσκεψη με αυστηρά μηνύματα προς την Αγκυρα και την εικόνα του νέου «πατριωτισμού» που χτίζουν στην Πειραιώς.

ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ. Με τις χθεσινές αλλαγές, είναι εξίσου προφανές ότι ο Μητσοτάκης επιχειρεί να συγκεράσει τις θέσεις καραμανλικών και σαμαρικών και να μειώσει την ένταση που καταγράφεται ανάμεσα στα δύο συστήματα. Η διαφορετική στρατηγική του Κώστα Καραμανλή και του Αντώνη Σαμαρά, η οποία αναδείχθηκε έντονα την περασμένη εβδομάδα και οδηγεί σε παρασκηνιακές συγκρούσεις, δεν περνά απαρατήρητη από την ηγεσία. Ωστόσο, ο πρόεδρος της ΝΔ επιλέγει περισσότερο έναν ρόλο διαιτητή και, προς το παρόν, περιορίζεται σε κινήσεις διατήρησης των υφιστάμενων ισορροπιών, με τη βεβαιότητα ότι τα δύο στρατόπεδα δεν αμφισβητούν ούτε δοκιμάζουν τις αντοχές της δικής του προεδρίας. Στο επιτελείο του Κυριάκου Μητσοτάκη, εντάσσουν τις τριβές στην προσπάθεια προσαρμογής των γαλάζιων συστημάτων στο νέο κομματικό σκηνικό.

Πάντως, από τις εξορμήσεις Καραμανλή και Σαμαρά σε Λαμία και Ξάνθη, αντίστοιχα, καταγράφηκαν μηνύματα που αναδεικνύουν και μια διαφοροποίηση για τη γενικότερη κατεύθυνση της ΝΔ. Κομματικοί παράγοντες εκτιμούν ότι το δημοσκοπικό κλίμα δεν επιτρέπει ηχηρές διαφοροποιήσεις, αλλά προεξοφλούν ότι –παρατεινόμενου του εκλογικού ορίζοντα –η υπόγεια σύγκρουση μπορεί να λάβει δημόσιο χαρακτήρα.

Ο σιωπηλός Καραμανλής, σε μια εκδήλωση προς τιμήν της Μαριέττας Γιαννάκου στην οποία παραβρέθηκαν βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, εμφανίστηκε να υποδεικνύει τον δρόμο της «διαρκούς επαγρύπνησης και εθνικής ομοψυχίας» –τον οποίο υπέδειξε αμέσως μετά, στον απόηχο της συμφωνίας για το ΕΣΡ, και ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης, επιμένοντας ότι απαιτούνται συναινετικά βήματα για τα ανοιχτά εθνικά ζητήματα όπως είναι η ρύθμιση του χρέους. Στον αντίποδα, ο Αντώνης Σαμαράς με δημόσια παρέμβαση σχεδόν προειδοποίησε ότι θα αντιταχθεί σε κάθε κίνηση σύμπλευσης με την κυβέρνηση Τσίπρα: «Κάθε σκέψη για συνεργασία μαζί του διασπά την ενότητα του λαού, ενθαρρύνει την αλαζονεία του Τσίπρα και δίνει συγχωροχάρτι στα τεράστια σφάλματά του. Κι αυτό δεν μπορούμε και δεν πρόκειται να το κάνουμε» ήταν το μήνυμα του πρώην πρωθυπουργού, που δεν επιτρέπει παρερμηνείες. Στον βαθμό που το μήνυμα συνδέεται με τη συγκρότηση του ΕΣΡ και μια προαναγγελία του Μητσοτάκη ότι η ΝΔ «θα βάλει πλάτη» στο θέμα του χρέους, είναι εύλογες οι εκτιμήσεις πως οι αποδέκτες του βρίσκονται και στην κομματική έδρα της Πειραιώς.
Τα πρόσωπα – κλειδιά στον γαλάζιο μηχανισμό

Η προώθηση Κικίλια, η ενίσχυση Γεωργιάδη που αναλαμβάνει πρόσθετο ρόλο στον χώρο της λεγόμενης λαϊκής Δεξιάς και μια μετακίνηση της Ντόρας Μπακογιάννη που ερμηνεύτηκε περισσότερο ως υποβάθμιση καταγράφονται ως κομβικά σημεία του γαλάζιου ανασχηματισμού, αλλά σε επίπεδο οργανογράμματος κυριαρχεί η κατάργηση των άτυπου συντονιστικού οργάνου. Η κατάργηση διευκόλυνε τις αποφάσεις για μετακινήσεις στελεχών πρώτης γραμμής, αλλά επιτελικά στελέχη αναφέρουν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης προχώρησε στην κίνηση αυτή πρωτίστως επειδή είχε καταλήξει ότι το Συντονιστικό δεν λειτουργούσε αποτελεσματικά ως συμβουλευτικό όργανο, ενώ «καπέλωνε» και αδρανοποιούσε τους τομεάρχες.

Η νέα «σκιώδης κυβέρνηση» της ΝΔ με τομεάρχες και αναπληρωτές έχει ως εξής:

– Εσωτερικών: Μάκης Βορίδης, αναπληρωτές Μάξιμος Χαρακόπουλος, Κώστας Γκιουλέκας.

– Οικονομίας και Ανάπτυξης: Ντόρα Μπακογιάννη, αναπληρωτές Χρίστος Δήμας, Ευάγγελος Μπασιάκος.

– Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης: Αννα-Μισέλ Ασημακοπούλου.

– Εθνικής Αμυνας: Αδωνις Γεωργιάδης, αναπληρωτής Αναστάσιος Δημοσχάκης.

– Παιδείας, Ερευνας και Θρησκευμάτων: Νίκη Κεραμέως, αναπληρωτές Μαρία Αντωνίου, Γιάννης Ανδριανός, Χρήστος Κέλλας.

– Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης: Γιάννης Βρούτσης, αναπληρωτές Θόδωρος Καράογλου, Μάριος Σαλμάς, Νότης Μηταράκης.

– Εξωτερικών: Γιώργος Κουμουτσάκος, αναπληρωτές Σταύρος Καλαφάτης, Σίμος Κεδίκογλου, Σάββας Αναστασιάδης.

– Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων: Νίκος Παναγιωτόπουλος, αναπληρωτής Κώστας Καραγκούνης.

– Οικονομικών: Χρήστος Σταϊκούρας, αναπληρωτές Θόδωρος Φορτσάκης, Απόστολος Βεσυρόπουλος.

– Υγείας: Βασίλης Οικονόμου, αναπληρώτρια Κατερίνα Παπακώστα.

– Διοικητικής Ανασυγκρότησης: Γιώργος Γεωργαντάς.

– Πολιτισμού: Ολγα Κεφαλογιάννη, αναπληρώτρια Αννα Καραμανλή.

– Περιβάλλοντος και Ενέργειας: Κώστας Σκρέκας, αναπληρωτής Κώστας Κατσαφάδος.

– Μεταφορών και Υποδομών: Κώστας Καραμανλής, αναπληρωτής Χρήστος Μπουκώρος.

– Μεταναστευτικής Πολιτικής: Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, αναπληρώτρια Σοφία Βούλτεψη.

– Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής: Γιάννης Πλακιωτάκης, αναπληρωτής Χαράλαμπος Αθανασίου.

– Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων: Γιώργος Κασαπίδης, αναπληρωτές Γιώργος Στύλιος, Φωτεινή Αραμπατζή.

– Τουρισμού: Μάνος Κόνσολας.

– Εκπρόσωπος Τύπου: Βασίλης Κικίλιας.

Στη θέση του πρώτου κοινοβουλευτικού εκπροσώπου παραμένει ο Νίκος Δένδιας, ενώ στην ομάδα προστίθενται οι Κώστας Τζαβάρας και Γιάννης Κεφαλογιάννης. Τη σύνταξη την κυβερνητικού προγράμματος του κόμματος έχει αναλάβει ο αντιπρόεδρος Κωστής Χατζηδάκης, ενώ συντονιστικό ρόλο στη γαλάζια επικοινωνιακή ομάδα κατέχει πλέον ο σύμβουλος στρατηγικού σχεδιασμού Τάκης Θεοδωρικάκος.