Αναζήτηση
Ο διανοούμενος και δημοσιογράφος, αρθρογράφος στο «Βήμα της Κυριακής», κριτικός, λογοτέχνης, θεατρικός σκηνοθέτης και συγγραφέας Μάριος Πλωρίτης βρισκόταν για χρόνια σε κλοιό παρακολούθησης και ήταν φακελωμένος από μυστικές υπηρεσίες που γνώριζαν κάθε πτυχή της ζωής του.
Ενα μικρό απόσπασμα από τον φάκελο των μυστικών υπηρεσιών που έρχεται στο φως της δημοσιότητας αποκαλύπτει ανάγλυφα τη διαδρομή του φακελώματος λόγω πολιτικών φρονημάτων και τις συνέπειές του, οι οποίες αποτυπώθηκαν μέσα από σελίδες φακέλων και αναφορών μυστικών υπηρεσιών γραμμένες σε σκοτεινές εποχές.
Ο Πλωρίτης –ο οποίος μετέφρασε Ρίλκε, Μπρεχτ και πλήθος θεατρικών έργων, ανάμεσά τους του Τζορτζ Μπέρναρντ Σο, του Οσκαρ Ουάιλντ, του Πιραντέλο και άλλων –όπως φαίνεται από τα αρχεία των μυστικών υπηρεσιών είχε στοχοποιηθεί και το όνομά του βρισκόταν στα δελτία των υπηρεσιών πληροφοριών τουλάχιστον από το 1955, επειδή είχε υπογράψει έκκληση υπέρ της ειρήνης μαζί με άλλους διανοουμένους. Ο επόμενος σταθμός της στοχοποίησης και του φακελώματος ήταν μια ομιλία για τον σοβιετικό κινηματογράφο σε μια αίθουσα του Ελληνοσοβιετικού Συνδέσμου.
Στα χρόνια της χούντας, ο κλοιός έγινε πιο ασφυκτικός και ο Πλωρίτης βρέθηκε ανάμεσα στα άλλα αντιμέτωπος με απαγορεύσεις εξόδου από τη χώρα, στο στόχαστρο λεπτομερών ερευνών για τα πολιτικά του φρονήματα αλλά και την ίδια τη ζωή του, προκειμένου να εμπλουτισθεί ο φάκελός του και να ενημερωθεί η ΚΥΠ.
Θεωρείτο πρόσωπο υψηλού κινδύνου που είχε προκαλέσει το ενδιαφέρον του αρχιβασανιστή της χούντας Πέτρου Μπάμπαλη, γνωστού για τη δράση του στη διαβόητη ταράτσα της οδού Μπουμπουλίνας, οπου κατά τη διάρκεια της Επταετίας, στεγαζόταν η Υποδιεύθυνση Ασφαλείας Αθηνών. Ο ίδιος είχε υπογράψει δύο υπηρεσιακά σημειώματα το 1968 με τα οποία αποδεικνύεται η συστηματική εμπλοκή του στο φακέλωμα του Πλωρίτη, ζητούσε μάλιστα να του απαγορευθεί η έξοδος από τη χώρα καθότι θεωρούνταν ύποπτος για αντεθνική δράση.
Η στοχοποίηση του Μάριου Πλωρίτη όπως και πολλών άλλων συνεχίστηκε και μετά την πτώση της χούντας.
Ο φόβος και η μισαλλοδοξία
Στα αποσπάσματα του φακέλου των μυστικών υπηρεσιών αναδεικνύεται και μια ακόμα πτυχή. Το μίσος που έτρεφαν τα όργανα κάθε καθεστώτος απέναντι σε ανθρώπους του πνεύματος και της τέχνης επειδή δεν ήταν χειραγωγήσιμοι. Μέσα από τα σκοτεινά κείμενα αποτυπώνονται τα συμπλέγματα, ο φόβος και η ανασφάλεια απέναντι στο πνεύμα της ελευθερίας του λόγου, το οποίο δεν μπορούσαν να ελέγξουν, ούτε καν να αγγίξουν.
Η πώρωση που καθόρισε μια συγκεκριμένη νοοτροπία παρέμεινε ριζωμένη και διαπότισε πρόσωπα που στελέχωναν υπηρεσίες και μετά την πτώση της χούντας. Ο μηχανισμός του φακελώματος για τα πολιτικά φρονήματα και η νοσηρή φαντασίωση για τον κομμουνιστικό κίνδυνο παρέμειναν ζωντανά για αρκετά χρόνια, όπως αποκαλύπτει έγγραφο των μυστικών υπηρεσιών του 1979.
Η καταγεγραμμένη πορεία του Μάριου Πλωρίτη μέσα από παρακολουθήσεις και φακέλους μυστικών υπηρεσιών δεν ήταν βέβαια η εξαίρεση. Στα ταραγμένα χρόνια της νεότερης ιστορίας αποτελούσε κανόνα και χιλιάδες πολίτες φακελώθηκαν, σηκώνοντας οι ίδιοι και οι οικογένειές τους το βάρος των συνεπειών.
Η σκόνη του χρόνου αναδεικνύει οδυνηρές μνήμες που έχουν καταγραφεί σε χιλιάδες σελίδες φακέλων που με την πάροδο του χρόνου αποκαλύπτονται.
Μια ιστορική τοιχογραφία του παρελθόντος η οποία επηρεάζει την κοινωνία και την πολιτική σκηνή ακόμα και σήμερα.
Το άνοιγμα των φακέλων
Η πρόσφατη γενναία απόφαση για το άνοιγμα σφραγισμένων φακέλων πολιτικών φρονημάτων οι οποίοι διεσώθησαν από την πυρά έρχεται να εμπλουτίσει την ιστορική γνώση.
Το άνοιγμα των φακέλων και η αξιοποίηση του μεγάλου αρχείου της Χωροφυλακής και της Αστυνομίας Πόλεων θα δώσουν πολύτιμες πληροφορίες για το πώς λειτουργούσαν οι μηχανισμοί από την εποχή του Εθνικού Διχασμού, τη μεταξική δικτατορία, τα μετεμφυλιακά πέτρινα χρόνια, με αποκορύφωμα τη βία στην περίοδο της Επταετίας. Μια ιστορική διαδρομή γεμάτη τραύματα.
Φακελώματα, αποκλεισμοί, διώξεις, ζωές πολιτών και ολόκληρων οικογενειών που τυλίχθηκαν σε μια κόλλα χαρτί, πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων, ατιμωτικές δηλώσεις μετανοίας για όσους δεν μπόρεσαν να αντέξουν τα δεινά, βασανιστήρια, κολαστήρια αποτελούν βαθιές πληγές στην σύγχρονη ιστορία της χώρας.
Και πάνω από όλα οι μηχανισμοί αλλά και ένα οργανωμένο δίκτυο καταδοτών που δηλητηρίασαν και δίχασαν την πολιτική, την κοινωνική, ακόμα και την οικογενειακή ζωή των πολιτών.
Σημαντικός μοχλός σε αυτές τις σκληρές εποχές ήταν η Αστυνομία, η οποία ήταν οργανωμένη και δομημένη σύμφωνα με την κυρίαρχη ιδεολογία, ώστε να αντιμετωπίσει αυτό που χαρακτηριζόταν απειλή.
