Είναι μερικές φορές που όταν φεύγει ένας πρεσβευτής από την Ελλάδα αισθάνεσαι ότι φεύγει ένας δικός σου άνθρωπος. Αυτό συμβαίνει τώρα με τον απερχόμενο πρεσβευτή της Βρετανίας, τον Τζον Κίτμερ, έναν αληθινό φιλέλληνα, που θαυμάζει τον ελληνικό πολιτισμό, μιλά άψογα ελληνικά και κάνει διδακτορικό για τον Γιάννη Ρίτσο. «Από το 1984 που ήρθα για πρώτη φορά στη χώρα, η Ελλάδα κυλάει στις φλέβες μου» λέει στα «ΝΕΑ», απαντώντας σε 20 ερωτήσεις που του έθεσε το διεθνές τμήμα της εφημερίδας.

Μετά τη σύμπτωση των «συντηρητικών επαναστάσεων» σε Βρετανία και ΗΠΑ κατά τη δεκαετία του ’80 (Θάτσερ – Ρίγκαν), βλέπουμε τώρα με το Brexit και τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ να συμπίπτουν στις δύο χώρες και οι «λαϊκιστικές επαναστάσεις». Σημαίνει κάτι αυτός ο δεσμός για τον υπόλοιπο πλανήτη;

Η Βρετανία έχει μια μακρόχρονη και ξεχωριστή σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες η οποία βασίζεται στις αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της επιχειρηματικότητας. Είμαστε βέβαιοι ότι στα χρόνια που έρχονται θα παραμείνουμε ισχυροί και στενοί εταίροι με τις ΗΠΑ στο εμπόριο, στην ασφάλεια και στην άμυνα.Η βρετανίδα πρωθυπουργός Τερίζα Μέι ήταν σαφής λέγοντας ότι προσβλέπει στη συνεργασία της με τον νέο πρόεδρο Τραμπ. Λόγω της συνεργασίας μας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και ως μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, οι δεσμοί μεταξύ της Βρετανίας και των ΗΠΑ υπήρξαν και θα εξακολουθήσουν να είναι υψίστης σημασίας για τη διεθνή ειρήνη, την ασφάλεια και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.

Ηταν όμως πράγματι το βρετανικό δημοψήφισμα θρίαμβος του λαϊκισμού; Η, αντίθετα, ήταν θρίαμβος της άμεσης δημοκρατίας;

Το 2015 το Συντηρητικό Κόμμα είχε αναλάβει τη σαφή προεκλογική δέσμευση ότι, εφόσον κέρδιζε τις εκλογές, θα έδινε στον βρετανικό λαό την ευκαιρία να αποφασίσει για την παραμονή ή όχι της Βρετανίας στην ΕΕ. Μετά την εκλογική του νίκη προχώρησε στην υλοποίηση της δέσμευσης αυτής.Το βρετανικό Κοινοβούλιο πέρασε τη σχετική νομοθεσία για το δημοψήφισμα, το οποίο και διεξήχθη στις 23 Ιουνίου 2016. Το 52% του βρετανικού λαού ψήφισε υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ, έναντι 48% που ψήφισε υπέρ της παραμονής. Η συμμετοχή των ψηφοφόρων ήταν 71,8% καθώς ψήφισαν περισσότεροι από 30 εκατομμύρια πολίτες. Η λαϊκή εντολή για αποχώρηση είναι ξεκάθαρη: το δημοψήφισμα συγκέντρωσε μεγαλύτερο ποσοστό στήριξης υπέρ της αποχώρησης από το ποσοστό που έχει πάρει ποτέ οποιαδήποτε βρετανική κυβέρνηση στην ιστορία της χώρας.Επομένως, το αποτέλεσμα αποτελεί μια σαφή, δημοκρατική απόφαση του βρετανικού λαού. Και η βρετανική κυβέρνηση έχει δηλώσει την πρόθεσή της να υλοποιήσει αυτή την απόφαση με τρόπο απολύτως σύμφωνο με τον νόμο και με τις διεθνείς μας υποχρεώσεις.Πρόκειται για αντιπροσωπευτική και άμεση δημοκρατία στην πράξη.

Ο δρόμος εκτός της ΕΕ

Ποιες πιστεύετε ότι είναι οι βρετανικές ιδιαιτερότητες που οδήγησαν σε μια γενικά ταραγμένη σχέση με την Ευρωπαϊκή Ενωση και τώρα τελικά στο Brexit;

Διαχρονικά η Βρετανία συνέβαλε με τον δικό της μοναδικό τρόπο στην Ευρώπη. Για παράδειγμα, η ενιαία αγορά πιθανόν να μην είχε επιτευχθεί χωρίς την ισχυρή στήριξη, ιδεολογική και πολιτική, της Βρετανίας για την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη.Οι σχέσεις μας με την ΕΕ δεν υπήρξαν πάντα εύκολες, αλλά η συμβολή μας διαμόρφωσε αυτό που είμαστε εμείς σήμερα και διαμόρφωσε και την ίδια την ΕΕ.Ο προηγούμενος πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον διατύπωσε τις προτάσεις του για τις μεταρρυθμίσεις στην ΕΕ και υποσχέθηκε στους Βρετανούς ότι θα κάνει δημοψήφισμα για την παραμονή ή όχι της χώρας στην ΕΕ.Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δείχνει ότι ο βρετανικός λαός έχει ένα όραμα για τη Βρετανία εκτός ΕΕ:ένα όραμα για μια χώρα πλήρως ανεξάρτητη και κυρίαρχη. Αυτό σημαίνει ότι, όταν θα είμαστε πλέον εκτός ΕΕ, θα αποφασίζουμε μόνοι μας για το πώς θα ελέγξουμε τη μετανάστευση και θα είμαστε ελεύθεροι να ψηφίζουμε τους δικούς μας νόμους. Η δυνατότητα του ελέγχου του αριθμού των ανθρώπων που έρχονται στη Βρετανία από την ΕΕ είναι μια από τις ευκαιρίες του Brexit και ένας από τους παράγοντες που συνέβαλαν στο συγκεκριμένο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος.

Θεωρείτε ότι το Brexit θα μπορούσε να είναι η αρχή του τέλους της ενωμένης Ευρώπης;

Ως εκπρόσωπος μιας χώρας που θα αποχωρήσει από την ΕΕ, θα ήταν λάθος να κάνω εικασίες για το πώς τα εναπομείναντα κράτη – μέλη θα διαμορφώσουν την Ενωση τα επόμενα χρόνια.Αυτό είναι ένα θέμα που αφορά τα κράτη – μέλη. Ομως, θα ήθελα να πω το εξής: μια σταθερή, ασφαλής και ευημερούσα ευρωπαϊκή γειτονιά είναι προς το συμφέρον όλων μας.Μια αδύναμη, οικονομικά ανασφαλής ΕΕ δεν είναι προς το συμφέρον της Βρετανίας, όπως δεν είναι προς το συμφέρον και των άλλων κρατών – μελών της Ενωσης.Στις διαπραγματεύσεις που θα γίνουν βεβαίως και θα ενεργήσουμε με αποφασιστικότητα και με βάση το εθνικό μας συμφέρον, ώστε να διασφαλίσουμε τη σωστή συμφωνία για τη Βρετανία.Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θέλουμε να αποτύχει η ΕΕ.Αντιθέτως, θέλουμε να πετύχει.Οι σχέσεις μας με την ΕΕ στο εμπόριο, στην άμυνα και στην ασφάλεια θα εξακολουθήσουν να είναι εξαιρετικά σημαντικές και για μας και για την ίδια την ΕΕ.

«Ο λαός μίλησε…»

Μια κυβέρνηση που διαφωνεί με το Brexit θα ζητήσει από ένα Κοινοβούλιο που διαφωνεί με το Brexit να επικυρώσει το Brexit. Πρόκειται για ένα νέου τύπου πείραμα δημοκρατίας;

Η βρετανική κυβέρνηση κατέστησε σαφές ότι σέβεται και ότι θα υλοποιήσει την απόφαση του βρετανική λαού όπως αυτή εκφράστηκε στο πρόσφατο δημοψήφισμα. Θα έλεγα ότι η ερώτησή σας δεν περιγράφει σωστά τη θέση του βρετανικού Κοινοβουλίου.Το Κοινοβούλιο αποφάνθηκε με την ψήφιση του σχετικού νόμου για το δημοψήφισμα, νόμου που είχε διακομματική στήριξη 6 προς 1.Το Κοινοβούλιο είπε ξεκάθαρα ότι ο βρετανικός λαός θα αποφασίσει για την παραμονή ή την αποχώρηση από την ΕΕ.Ο λαός μίλησε και τώρα επαφίεται στην κυβέρνηση και στο Κοινοβούλιο να εφαρμόσει αυτό που είπε ο λαός.Τους επόμενους μήνες το Κοινοβούλιο θα έχει ρόλο σε ό,τι αφορά τη συζήτηση και τον έλεγχο και αυτό θα συμβάλει στη διαμόρφωση μιας εθνικής συναίνεσης γύρω από το πώς θα γίνει η αποχώρηση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και πώς θα αποκατασταθεί ή αδιαμφισβήτητη υπεροχή του βρετανικού Κοινοβουλίου.

Σύμφωνα με μια πρόσφατη δημοσκόπηση της BMG Research, οι απόψεις των ψηφοφόρων έχουν αλλάξει μετά το δημοψήφισμα: το Remain έχει πλέον οριακή πλειοψηφία, 51%-49%, έναντι του Brexit. Ο βρετανικός λαός είναι σε κάθε περίπτωση διχασμένος. Θεωρείτε ότι υπάρχει έστω και ελάχιστη πιθανότητα για τη διεξαγωγή ενός δεύτερου δημοψηφίσματος;

Οχι. Η πρωθυπουργός Τερίζα Μέι ήταν σαφής: δεν πρόκειται να υπάρξει «καμιά προσπάθεια να παραμείνουμε στην ΕΕ από την πίσω πόρτα».Δεν πρόκειται να διεξαχθεί νέο δημοψήφισμα. Η βρετανική κυβέρνησηυποσχέθηκε να βγάλει τη χώρα από την ΕΕ επιδιώκοντας τη σωστή συμφωνία για τη Βρετανία και διαπραγματευόμενη καλή τη πίστει με τους ευρωπαίους εταίρους μας.

«Αν θεωρείτε πως είστε ένας πολίτης του κόσμου, είστε ένας πολίτης του πουθενά» δήλωσε πρόσφατα η Τερίζα Μέι. Τα εθνικά κράτη παίρνουν την εκδίκησή τους από τον κοσμοπολιτισμό;

Η παγκοσμιοποίηση διασφάλισε άνευ προηγουμένου επίπεδα πλούτου και ευκαιριών κι έβγαλε εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο από τη φτώχεια. Εφερε κράτη κοντά το ένα στο άλλο, κατέρριψε εμπόδιακαι βελτίωσε το επίπεδο ζωής και έδωσε περισσότερες επιλογές στους καταναλωτές.Ομως, όπως αναγνώρισε η πρωθυπουργός Τερίζα Μέι πρόσφατα, η παγκοσμιοποίηση είχε και τα αρνητικά της τα τελευταία χρόνια και σε κάποιες περιπτώσεις παραβλέψαμε τον αντίκτυπό της σ’ εκείνους τους συμπολίτες μας που αντιλήφθηκαν την παγκοσμιοποίηση διαφορετικά. Πρόκειται για ανθρώπους, παραδείγματος χάριν, με μεσαία και χαμηλά εισοδήματα που είδαν τις δουλειές τους να μεταφέρονται και τις αποδοχές τους να μειώνονται, που είδαν τις κοινότητές τους να αλλάζουν και δεν θυμούνται να συμφώνησαν ποτέ σ’ αυτή την αλλαγή. Η βρετανική κυβέρνηση έχει τη βαθιά πεποίθηση πως η παγκοσμιοποίηση εξακολουθεί να αποτελεί την καλύτερη πρόταση για το μέλλον του κόσμου, αλλά θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις αρνητικές πλευρές της και να δείξουμε ότι μπορούμε να διασφαλίσουμε πως η παγκοσμιοποίηση θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα και τις ανάγκες όλων.

Τον μήνα που ακολούθησε το δημοψήφισμα και τη νίκη του Brexit, τα κρούσματα ρατσισμού που κατέγραψε η αστυνομία στην Αγγλία και την Ουαλία αυξήθηκαν κατά 41%. Υστερα ακούσαμε ότι οι βρετανικές επιχειρήσεις μπορεί να υποχρεωθούν να γνωστοποιούν τα ονόματα των ξένων που εργάζονται σε αυτές. Αυτή είναι η Βρετανία που γνωρίσαμε και αγαπήσαμε;

Η Βρετανία έχει μια μακρά ιστορία ως χώρα ανοιχτή και ανεκτική για την οποία είμαστε υπερήφανοι.Σε ό,τι αφορά τα αυξημένα περιστατικά καταγγελιών ρατσισμού που φτάνουν στην αστυνομία, θέλω να είμαι σαφής:η βρετανική κοινωνία δεν ανέχεται εγκλήματα μίσους, ρατσισμό και ξενοφοβία. Εχουμε ένα από τα πιο ισχυρά νομικά πλαίσια στον κόσμο για την προστασία των κοινοτήτων και των προσώπων από την εχθρότητα, τη βία και τη μισαλλοδοξία.Οι ένοχοι τέτοιων αδικημάτων θα αντιμετωπιστούν με απόλυτη αυστηρότητα.

Για τους φοιτητές

Οι γονείς των ελλήνων –αλλά και άλλων ευρωπαίων –φοιτητών που σπουδάζουν στη Βρετανία έχουν λόγους να ανησυχούν;

Βρέθηκα στην έκθεση βρετανικών πανεπιστημίων που διοργάνωσε το Βρετανικό Συμβούλιο στην Αθήνα στις 13 Νοεμβρίου.Είχε πολύ κόσμο, σχεδόν 3.500 Ελληνες το επισκέφθηκαν για να μάθουν περισσότερα από τους εκπροσώπους των ίδιων των πανεπιστημίων. Είναι σαφές ότι οι έλληνες φοιτητές εξακολουθούν να θεωρούν τη Βρετανία έναν ελκυστικό ακαδημαϊκό προορισμό.Κι έχουν δίκιο. Οι φοιτητές από κράτη – μέλη της ΕΕ που θα κάνουν αίτηση για μια θέση σε βρετανικό πανεπιστήμιο για τα ακαδημαϊκά έτη 2017 και 2018 θα εξακολουθήσουν να δικαιούνται φοιτητικά δάνεια και χορηγίες για το σύνολο των σπουδών τους.Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο δεν θα αλλάξει τίποτα για όσους φοιτητές εισαχθούν στα πανεπιστήμια το 2017 και το 2018, αλλά και ότι θα συνεχίσουν να απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα για όλη τη διάρκεια των σπουδών τους, ακόμα και εάν η Βρετανία πάψει να είναι μέλος της ΕΕ στο διάστημα αυτό. Οι διεθνείς φοιτητές συμβάλλουν σημαντικά στα διεθνούς φήμης πανεπιστήμιά μας και θέλουμε να συνεχιστεί αυτό.

Γενικά πώς βλέπετε το μέλλον των ελληνοβρετανικών σχέσεων;

Το μέλλον των διμερών μας σχέσεων είναι ευοίωνο.Εχουμε εξαιρετικές σχέσεις με την Ελλάδα –πολιτικές, πολιτιστικές και εμπορικές.Ο υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον ήταν σαφής πως, παρά το ότι θα αποχωρήσουμε από την ΕΕ, δεν φεύγουμε από την Ευρώπη.Στο μέλλον, οι διμερείς μας σχέσεις με τα κράτη – μέλη της ΕΕ θα γίνουν πιο ισχυρές και είμαστε αποφασισμένοι εδώ στην πρεσβεία να καλλιεργήσουμε τις σχέσεις μας με την Ελλάδα ακόμα περισσότερο.Ηδη συνεργαζόμαστε σε πολλούς τομείς (π.χ. Μεταναστευτικό, καταπολέμηση της τρομοκρατίας, άμυνα, καταπολέμηση λαθρεμπορίου καπνού και ναρκωτικών, τεχνική βοήθεια σε οικονομικά θέματα) και υπάρχει η προοπτική για περισσότερη συνεργασία και σε άλλους τομείς (π.χ. ανώτατη εκπαίδευση, πολιτιστικοί θεσμοί, επενδύσεις και εμπόριο, επιχειρηματικότητα και νεανική Leadership).H διάδοχός μας έχει πολλή δουλειά μπροστά της!

Η κυβέρνηση δίνει έμφαση στον έλεγχο της μετανάστευσης, έστω κι αν αυτό σημαίνει αναστολή της συμμετοχής στην ενιαία αγορά. Η κοινή γνώμη δεν είναι βέβαιο ότι συμφωνεί με αυτή τη μορφή «σκληρού» Brexit. Θα υπάρξει μια χρυσή τομή;

Μια εμπορική συμφωνία είναι πιθανόν να αποτελέσει ένα περίπλοκο μέρος της διαπραγμάτευσης επειδή χρειάζεται ομόφωνη έγκριση τριάντα και πλέον εθνικών και περιφερειακών Κοινοβουλίων σε όλη την Ευρώπη και κάποια από αυτά ίσως θελήσουν να κάνουν δημοψήφισμα.Αυτές οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν ξεκινήσει. Θέλουμε να εξασφαλίσουμε τη μέγιστη ελευθερία για τις βρετανικές εταιρείες να εμπορεύονται και λειτουργούν στην ενιαία αγορά –και να επιτρέψουμε και στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να κάνουν το ίδιο και στη Βρετανία.Αλλά δεν φεύγουμε από την ΕΕ μόνο και μόνο για να ξαναδώσουμε τον έλεγχο της μετανάστευσης πίσω ή για να επιστρέψουμε στην δικαιοδοσία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.Θα διαπραγματευτούμε με τους εταίρους μας καλή τη πίστει.

Ενώ στις ΗΠΑ τα ΜΜΕ κατηγορήθηκαν ότι ήταν πολύ μεροληπτικά εις βάρος του Ντόναλντ Τραμπ, στη Βρετανία κατηγορήθηκαν ότι κράτησαν τόσο ίσες αποστάσεις, ώστε δεν πληροφόρησαν επαρκώς τους πολίτες για τις επιπτώσεις του Brexit. Πώς κρίνετε εσείς τη στάση των βρετανικών ΜΜΕ;

Οπως και στην Ελλάδα, έτσι και στη Βρετανία υπάρχει ελευθερία του Τύπου και οι εφημερίδες είναι ελεύθερες, στο πλαίσιο του νόμου, να δημοσιεύουν τις απόψεις τους. Τα βρετανικά ΜΜΕ κάλυψαν και τις εκστρατείες και το δημοψήφισμα διεξοδικά.Ως πολίτης, είχα τη βαθιά αίσθηση ότι η κάλυψη των έντυπων και άλλων Μέσων, αλλά και το πληροφοριακό υλικό που δημοσιεύτηκε σχετικά και με τις δυο εκστρατείες επέτρεψαν στον κάθε ψηφοφόρο που ήθελε να ενημερωθεί να κάνει μια αιτιολογημένη, τεκμηριωμένη επιλογή.

Πώς σας φάνηκαν οι επιθέσεις μερικών ταμπλόιντ εναντίον του Ανώτατου Δικαστηρίου μετά την απόφασή του ότι μόνο το Κοινοβούλιο έχει την εξουσία να δώσει το έναυσμα για τη διαδικασία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ;

Η υπουργός Δικαισύνης κατέστησε σαφές ότι η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης αποτελεί θεμέλιο λίθο του κράτους δικαίου και είναι ζωτικής σημασίας για το Σύνταγμά μας και την ελευθερία μας. Και πρόσφατα είπε πως «είναι απίθανο να απειλείται το Ανώτατο Δικαστήριο από τις απόψεις οποιασδήποτε εφημερίδας».

Η στάση της Σκωτίας

Η σκωτσέζα πρωθυπουργός χαρακτήρισε «δημοκρατικά απαράδεκτο» να υποχρεωθεί η Σκωτία να εγκαταλείψει την ΕΕ όταν έχει ψηφίσει υπέρ της παραμονής της. Βλέπετε εκεί ένα δεύτερο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία;

Το 2014 ο λαός της Σκωτίας αποφάσισε με ένα νόμιμο, δίκαιο και αποφασιστικό δημοψήφισμα να παραμείνει ένα ισχυρό κομμάτι του Ηνωμένου Βασιλείου.Αυτό το αποτέλεσμα πρέπει να γίνει σεβαστό.Θα προσεγγίσουμε τις διαπραγματεύσεις για την αποχώρηση ως ένα, ενιαίο Ηνωμένο Βασίλειο. Η βρετανική κυβέρνηση θα συνεργαστεί στενά με την κυβέρνηση της Σκωτίας –και θέλει να διασφαλίσει την καλύτερη δυνατή συμφωνία για όλα έθνη της. Η κυβέρνηση της Σκωτίας θα έχει κάθε ευκαιρία να εκφράσει την άποψή της κατά τη διαμόρφωση της διαπραγματευτικής μας στρατηγικής.

Η απόφαση του δημοψηφίσματος, ασχέτως με το πώς και πότε θα υλοποιηθεί, πιστεύετε ότι θα επηρεάσει τις απόψεις που έχουν οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι για τους Βρετανούς; Μήπως βρισκόμαστε μπροστά σε μια αναβίωση των στερεοτύπων και εάν ναι, πώς θα μπορούσε να αποτραπεί;

Νομίζω ότι έχουμε πει ξεκάθαρα πως η Βρετανία αποχωρεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση –δεν φεύγει από την Ευρώπη και ελπίζω ότι τους μήνες που έρχονται θα αποφύγουμε να εκφραζόμαστε με εύκολα στερεότυπα ο ένας για τον άλλον.Η Βρετανία είναι μια σύγχρονη, ευημερούσα, εξωστρεφής, ανοιχτή και ανεκτική, πολυσυλλεκτική κοινωνία που επιθυμεί να έχει μια ισχυρή σχέση με τους ευρωπαίους εταίρους της στο μέλλον.

Οι Βρετανοί είναι γνωστοί για το φλεγματικό τους χιούμορ. Εχετε ακούσει κανένα καλό ανέκδοτο για το Brexit;

Τα καλύτερα ανέκδοτα για το Brexit δεν ήταν για το Brexit στην πραγματικότητα, αλλά αυτά που κυκλοφόρησαν όταν η Αγγλία αποκλείστηκε από την Ισλανδία από το Euro 2016, λίγες μέρες μετά το δημοψήφισμα.Είμαι βέβαιος ότι οι αναγνώστες σας θα βρουν πολλά στο Ιντερνετ!

Εγινε πιο δύσκολη η δουλειά σας μετά το δημοψήφισμα του περασμένου Ιουνίου;

Η πρεσβεία έχει περισσότερη δουλειά από πριν και οι συνεργάτες μου κι εγώ είμαστε μια σκληρά εργαζόμενη ομάδα.Αλλά δεν έχει γίνει δυσκολότερη λόγω του Brexit –είμαι εδώ για να εκπροσωπώ τα βρετανικά συμφέροντα και είναι μια πρόκληση που την απολαμβάνω!

Οι ελληνικές μέρες

Την περίοδο του ελληνικού δημοψηφίσματος πόσο κοντά είδατε να έρχεται το Grexit;

Αφήνω τις υποθέσεις στους ιστορικούς που αρέσκονται στη μελέτη εναλλακτικών σεναρίων.

Με ποια ιδιότητα θα προτιμούσατε να επιστρέψετε κάποια στιγμή στην Ελλάδα;

Σκοπεύω να έρχομαι στην Ελλάδα τακτικά για τους σκοπούς της διδακτορικής μου διατριβής για τον Γιάννη Ρίτσο και βέβαια θα συνεχίσω να έρχομαι για διακοπές. Από το 1984 που ήρθα για πρώτη φορά στη χώρα, η Ελλάδα κυλάει στις φλέβες μου.

Ποια συνήθεια που αποκτήσατε κατά τη θητεία σας στην Αθήνα θα πάρετε μαζί σας φεύγοντας;

Λίγο μετά την άφιξή μου, οι συνεργάτες μου μού χάρισαν ένα κομπολόι.Είχα ένα όταν ήμουν μικρός, αλλά το είχα χάσει χρόνια πριν. Τώρα έχω τρία, καθένα διαφορετικό και πανέμορφο.Eίμαι λίγο υπερκινητικός και αγχώνομαι πριν από μεγάλες εκδηλώσεις ή σημαντικές συναντήσεις κι όταν χτυπάω, μετράω και παίζω με τις χάντρες του κομπολογιού μου χαλαρώνω (αν και ο σύντροφός μου νευριάζει πολύ με τον θόρυβο). Περιμένω να δω το σαστισμένο ύφος των συναδέλφων μου στα (πολύ βρετανικά) γραφεία του υπουργείου Εξωτερικών όταν βγάλω το κομπολόι μου από την τσέπη.