Ενας σκληρός χειμώνας έρχεται για την κυβέρνηση. Με το Μαξίμου να δοκιμάζει τόσο τις αντοχές του όσο και τις συμμαχίες που έχει χτίσει εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Τα χρονοδιαγράμματα είναι σαφή, το τοπίο όμως στο οποίο θα πρέπει να εξελιχθούν οι καταστάσεις με επίκεντρο την οικονομία παραμένει απολύτως ομιχλώδες.
Οι ευρωπαίοι εταίροι εμφανίζονται τουλάχιστον αμφίθυμοι για το αν θα πρέπει να μας δώσουν τώρα κάτι περισσότερο για το χρέος ή αν θα περιμένουν το τέλος του προγράμματος, πέρα από τα μισά του 2018, για να βαθμολογήσουν τις επιδόσεις της κυβέρνησης Τσίπρα. Το ΔΝΤ παραμένει αναποφάσιστο για τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα και προς το παρόν σκληραίνει τη στάση του στη διαπραγμάτευση. Ενώ η ελληνική κυβέρνηση πιέζει αναμένοντας από τον Ντράγκι να εκδηλώσει τη μεγαθυμία του και να εντάξει τη χώρα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Ομως ακόμη και ένα γρανάζι να μη λειτουργήσει σωστά σε αυτή την αλυσίδα, τότε τα πράγματα περιπλέκονται.
Το Μαξίμου έχει κάθε λόγο να είναι ευχαριστημένο από την επίσκεψη Ομπάμα στην Ελλάδα. Ωστόσο δεν μπορεί να πανηγυρίσει, παρά τα προεδρικά συγχαρητήρια που εισέπραξε χωρίς φειδώ. Ο αμερικανός πρόεδρος σε δύο μήνες θα είναι ένας πρώην. Και ο διάδοχός του αποτελεί γρίφο ως προς το πώς θα χειριστεί τις σχέσεις των ΗΠΑ με την Ελλάδα. Στην κλειστή συνεργασία που είχαν τα επιτελεία Τσίπρα και Ομπάμα το μεσημέρι της Τρίτης στο Μαξίμου, ο απερχόμενος Πρόεδρος ήταν αποκαλυπτικός ως προς το πεδίο των δυνατοτήτων του. «Θέλω να πιέσω, η διαπραγματευτική μου δύναμη όμως θα ήταν διαφορετική αν είχε εκλεγεί η Χίλαρι» φέρεται να εξομολογήθηκε στους έλληνες συνομιλητές του.
ΑΝΟΙΧΤΗ ΓΡΑΜΜΗ. Ο Ομπάμα ενημερώθηκε διεξοδικά για το πλαίσιο της δεύτερης αξιολόγησης και διαβεβαίωσε ότι τόσο ο ίδιος όσο και το επιτελείο του θα παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις γύρω από την τύχη του ελληνικού χρέους. Φεύγοντας άλλωστε είπε στον Τσίπρα πως θα διατηρήσουν και προσωπική επαφή. Επιπλέον χθες ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος συμμετείχε σε τηλεδιάσκεψη με τον σύμβουλο του προέδρου των ΗΠΑ για θέματα οικονομίας Γουόλι Αντεγέμο.
Κατά την ίδια συνάντηση στο Μαξίμου, όπου τις συνομιλίες σχεδόν μονοπώλησε το ζήτημα της δεύτερης αξιολόγησης σε συνδυασμό με το χρέος, η ελληνική πλευρά φέρεται να διατύπωσε προς τον Μπαράκ Ομπάμα κάποια παράπονα για τη στάση του ΔΝΤ. Οι πληροφορίες των «ΝΕΩΝ» αναφέρουν πως η κυβέρνηση μετέφερε στον Ομπάμα την αναποφασιστικότητα του Ταμείου σε σχέση με τον ρόλο του στο ελληνικό πρόγραμμα, αλλά και το ότι δυσκολεύει τη διαπραγμάτευση με τους δανειστές αφού «αντί να πιέζει προς την πλευρά της Γερμανίας για το χρέος, πιέζει την ελληνική κυβέρνηση για τα μέτρα». Οι έλληνες κυβερνητικοί φέρεται να είπαν στον πρόεδρο των ΗΠΑ ότι αυτή τη στιγμή η ελληνική κυβέρνηση υφίσταται ένα διμέτωπο από Γερμανία και ΔΝΤ.
Πράγματι, οι πληροφορίες τουλάχιστον από το οικονομικό επιτελείο επιμένουν ότι το ΔΝΤ στην επανέναρξη της διαπραγμάτευσης για τη δεύτερη αξιολόγηση μπήκε πολύ σκληρά. Με αξιώσεις και απαιτήσεις για τα εργασιακά που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και άκαμπτες. «Η αλλαγή Ομπάμα με Τραμπ μπορεί να έχει αποσυντονίσει και το Ταμείο» αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, που αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες της τριβής με την Ντέλια Βελκουλέσκου. «Υπάρχει πάντα το πρόβλημα με το ΔΝΤ που εμφανίζεται άκαμπτο και αναποφάσιστο» επιβεβαιώνει άλλη γραμμή πληροφόρησης.
ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ. Πώς θα εξελιχθεί ο χειμώνας της κυβέρνησης κανείς δεν μπορεί να το προβλέψει στην παρούσα φάση. Αρμόδιες πηγές αναφέρουν πως το ενδιαφέρον της είναι μονοθεματικό και σχετίζεται με τις εξελίξεις στην οικονομία. Ο σχεδιασμός είναι ξεκάθαρος: «Το μόνο που μας απασχολεί είναι να ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση και να πάρουμε κάποιες ελαφρύνσεις για το χρέος» συμπληρώνουν.
Στο Μαξίμου θεωρούν πως εφόσον τα πράγματα εξελιχθούν σύμφωνα με τον σχεδιασμό και στις 5 Δεκεμβρίου επικυρωθεί το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης συνδυαστικά με τον προσδιορισμό των μέτρων για το χρέος, τότε η κυβέρνηση θα μπορεί να πιστεύει ότι θα καταρρεύσει οριστικά και η τρίτη πράξη του σχεδίου αριστερής παρένθεσης. Το πρωθυπουργικό επιτελείο πιστεύει ότι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει εγκλωβιστεί σε ένα αδιέξοδο πολιτικό σχέδιο για εκλογές που παραβλέπει ωστόσο ότι η κυβέρνηση μπορεί να διατηρηθεί στην εξουσία. Κυβερνητικοί παράγοντες επισημαίνουν πως οι εκλογές «δεν προκύπτουν καν ως κοινωνικό αίτημα» επαναλαμβάνοντας πως δεν υπάρχει κανένα κρυφό σχέδιο για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.
Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η Νέα Δημοκρατία βρίσκεται σε αδυναμία να κατανοήσει ακόμη και τις θετικές ενδείξεις για την ανάκαμψη της οικονομίας, όπως καταδεικνύουν τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τους ρυθμούς ανάπτυξης και επιβεβαιώνει η πτωτική τάση των επιτοκίων των πενταετών ομολόγων σε ποσοστό κάτω του 7%, την ώρα που στη λοιπή Ευρώπη καταγράφεται αυξητική τάση.
ΘΕΤΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ. Το Μαξίμου γίνεται αποδέκτης μηνυμάτων που δείχνουν πως τουλάχιστον το ευρωπαϊκό περιβάλλον διάκειται πολύ πιο φιλικά απέναντι στην κυβέρνηση Τσίπρα. Το μέτρο σύγκρισής τους είναι το αντίστοιχο χρονικό διάστημα πέρυσι όταν άρχιζε η διαδικασία της πρώτης αξιολόγησης. Οι τελευταίες δηλώσεις των επικεφαλής του Eurogroup Ντεϊσελμπλούμ και του EuroWorking Group Βίζερ, οι οποίοι προσδιορίζουν την 5η Δεκεμβρίου ως μια διαδικασία όπου πολλά μπορεί να τελειώσουν, αξιολογούνται ως ιδιαίτερα θετικές από το επιτελείο του Πρωθυπουργού.
Για την κυβέρνηση αν υπάρξει ρύθμιση για το χρέος, αυτό το «κάτι παραπάνω», η χώρα θα έχει εξασφαλίσει την είσοδό της στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Αυτό σημαίνει πως μπορεί να πουλήσει ομόλογα, να αναβαθμιστεί από οίκους αξιολόγησης και να βγει στις αγορές. Αν το πετύχει αυτό μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2017 τότε θα έχει καταφέρει να στείλει σαφές μήνυμα προς τους διεθνείς επενδυτές πως στην Ελλάδα κάτι κινείται.
Ως εκ τούτου, τα βήματα του Αλέξη Τσίπρα το επόμενο διάστημα θα είναι μετρημένα, αν όχι περιορισμένα. Τα προγραμματισμένα ταξίδια στο εξωτερικό –πλην των συμβατικών, π.χ. Σύνοδος Κορυφής –είναι λίγα και όλο του το ενδιαφέρον κινείται γύρω από την υπόθεση οικονομία, αξιολόγηση, χρέος, ποσοτική χαλάρωση, έξοδος στις αγορές. Οι κινήσεις του στο εσωτερικό της κυβέρνησης (ανασχηματισμός) και του κόμματος (αναδιάρθρωση οργάνων) έχουν ολοκληρωθεί και ρίχνει το βάρος πρωτίστως στην αναχαίτιση των επιθέσεων που δέχεται από την αξιωματική αντιπολίτευση. Το Μαξίμου έχει δείξει με όλους τους τρόπους ότι στο στόχαστρό του είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης και εξ αυτού του λόγου θα συνεχίσει την αποδόμησή του, εμφανίζοντάς τον ως έναν πολιτικό που δεν μπορεί να περιορίσει τις ορέξεις του, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ότι θα υπονομεύει το μέλλον της χώρας. Η κριτική της κυβέρνησης στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης εστιάζεται στην αδυναμία του να κατανοήσει τις κρίσιμες στιγμές για την πορεία της ελληνικής οικονομίας –μπροστά στην επιθυμία του να γίνουν εκλογές για να ικανοποιήσει τις προσωπικές του φιλοδοξίες. Το Μαξίμου στοχοποιώντας τον πρόεδρο της ΝΔ τον κατηγορεί για μηδενισμό και καταστροφολογία καθώς και για επιθυμία να υποβαθμίζει κάθε επιτυχία της κυβέρνησης, όπως «έκανε πρόσφατα περίπου πανηγυρίζοντας με την εξέλιξη μη εκλογής της Κλίντον στην προεδρία των ΗΠΑ, επειδή ακριβώς αυτή θα απομείωνε τη δυναμική της επίσκεψης Ομπάμα στην Αθήνα».