Με σασπένς το ραντεβού στην κάλπη

Τα πράγματα έδειχναν απλά και καθαρά: στον πρώτο γύρο της primaire των Ρεπουμπλικανών που πραγματοποιείται την Κυριακή στη Γαλλία με τη συμμετοχή επτά υποψηφίων, ο Αλέν Ζιπέ θα έβγαινε πρώτος και ο Νικολά Σαρκοζί δεύτερος∙ μία εβδομάδα αργότερα, οι δυο τους θα μονομαχούσαν, ο Ζιπέ θα κέρδιζε με διαφορά και στις 7 Μαΐου του 2017, στον δεύτερο προεδρικό γύρο, θα εκλεγόταν πρόεδρος της Γαλλίας, νικώντας την ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν. Μόνο που η εικόνα άλλαξε, οι βεβαιότητες (για μία ακόμα φορά) κατέρρευσαν. Η εντυπωσιακή άνοδος που κατέγραψε τις τελευταίες ημέρες στις δημοσκοπήσεις ένας τρίτος υποψήφιος, ο Φρανσουά Φιγιόν, αλλά και η επισημοποίηση της υποψηφιότητας του πρώην υπουργού Οικονομίας του Φρανσουά Ολάντ, Εμανουέλ Μακρόν, για την προεδρία της Γαλλίας, μόλις τέσσερις ημέρες πριν από τον πρώτο γύρο των προκριματικών εκλογών της Δεξιάς, δημιουργούν ένα σασπένς που κανείς δεν ανέμενε –και συνεπάγεταιμια σειρά από πιθανά σενάρια, ακόμα και τον Φιγιόν νικητή του δεύτερου γύρου.

Το τρίτο ντιμπέιτ ανάμεσα στους επτά υποψηφίους για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών, το βράδυ της Πέμπτης, κρίθηκε από τους γάλλους σχολιαστές «ανιαρό». Μόνο κάποιες αντεγκλήσεις του Σαρκοζί και του Μπρινό Λεμέρ με τους δημοσιογράφους τράβηξαν λίγο το ενδιαφέρον τους. Και εντούτοις, 5,1 εκατομμύρια γάλλοι τηλεθεατές, ένα 23,1% του κοινού, στήθηκαν μπροστά στις οθόνες τους προκειμένου να το παρακολουθήσουν. Διότι, μόλις μία ώρα προτού ξεκινήσει, μια νέα δημοσκόπηση της Ifop είχε εμφανίσει τον Φρανσουά Φιγιόν, πρώην πρωθυπουργό του Νικολά Σαρκοζί την περίοδο 2007-2012, στο 27%, επτά μονάδες πάνω σε σύγκριση με τα τέλη Οκτωβρίου, μόλις τρεις μονάδες πίσω από τον Σαρκοζί (30%) και τέσσερις από τον Ζιπέ (31%).

Λίγο νωρίτερα, το νέο κύμα της μηνιαίας δημοσκόπησης που πραγματοποιεί η Ipsos σε συνεργασία με το Cevipof και τη «Μοντ» ήθελε τον Φιγιόν στο 22%, δέκα μονάδες πάνω σε σύγκριση με τον Οκτώβριο, έναντι 36% υπέρ του Ζιπέ και 29% υπέρ του Σαρκοζί. Μετά το φιάσκο που έπαθαν οι δημοσκόποι στη Βρετανία με το δημοψήφισμα για το Brexit και στις ΗΠΑ με τις προεδρικές εκλογές που κατέληξαν στη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ, οι γάλλοι δημοσκόποι φροντίζουν να επισημαίνουν διαρκώς πως ειδικά σε ό,τι αφορά τις primaires, και ειδικότερα σε ό,τι αφορά την «ανοιχτή» primaire που διοργανώνουν για πρώτη φορά οι Ρεπουμπλικανοί (μπορεί να ψηφίσει οποιοσδήποτε, αρκεί να υπογράψει χάρτα προσχώρησης «στις αρχές της Δεξιάς και του Κέντρου» και να καταβάλει δύο ευρώ ανά εκλογικό γύρο), οι δημοσκοπήσεις δεν είναι ιδιαίτερα αξιόπιστες: όλα θα εξαρτηθούν από το ποσοστό της συμμετοχής και επιπλέον οι ψηφοφόροι τείνουν να αλλάζουν συχνά γνώμη την τελευταία στιγμή σε τέτοιου είδους, «ενδοοικογενειακές», αναμετρήσεις.

Ο Σαρκοζί ελπίζει σε χαμηλή συμμετοχή: αντλεί το έρεισμά του κυρίως από τον σκληρό πυρήνα των Ρεπουμπλικανών. Ο Ζιπέ ελπίζει σε μεγάλη συμμετοχή: είναι ο δημοφιλέστερος μεταξύ των κεντρώων ψηφοφόρων. Επιπλέον, οι δημοσκοπήσεις έδειχναν πως ένα 8% των ψηφοφόρων στην primaire της Δεξιάς θα ήταν αριστεροί αποφασισμένοι να ψηφίσουν Ζιπέ ώστε να κλείσουν τον δρόμο στον Σαρκοζί. Πόσοι από τους κεντρώους και τους αριστερούς ψηφοφόρους που το σκέφτονταν όμως θα προσέλθουν τελικά στην κάλπη μετά την εναλλακτική λύση που έβαλε τελευταία στιγμή μπροστά στα μάτια τους ο Εμανουέλ Μακρόν; Εν αναμονή των απαντήσεων, η Ifop παρουσιάζει όλα τα πιθανά σενάρια του δεύτερου γύρου: μια μονομαχία Ζιπέ – Σαρκοζί, με κατάληξη 57%-43%, μια μονομαχία Ζιπέ – Φιγιόν, που θα κατέληγε στην απόλυτη ισοπαλία (50%-50%), και μια μονομαχία Φιγιόν – Σαρκοζί, που θα κατέληγε σε συντριπτική ήττα του δεύτερου, με 37% έναντι 63% υπέρ του πρωθυπουργού που άλλοτε μείωνε, ως πρόεδρος, σε απλό «συνεργάτη».