Ενα 44% των Αμερικανών, αποκάλυψε πρόσφατη έρευνα του PewResearch Center, ενημερώνεται κυρίως μέσω του facebook. Τους τελευταίους τρεις μήνες πριν από τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, έδειξε ανάλυση του Buzzfeed News, οι ψευδείς ειδήσεις αναφορικά με αυτές που αναρτήθηκαν στο facebook τράβηξαν περισσότερο το ενδιαφέρον των χρηστών σε σύγκριση με τα έγκυρα δημοσιεύματα μεγάλων αμερικανικών μέσων ενημέρωσης, όπως οι «New York Times», η «Washington Post» ή το «Huffington Post». Δεν είναι λοιπόν τυχαία η κριτική που δέχεται το επίμαχο μέσο κοινωνικής δικτύωσης, πως επηρέασε το αποτέλεσμα των εκλογών και πιο συγκεκριμένα πως βοήθησε στη νίκη-έκπληξη του Ντόναλντ Τραμπ, επιτρέποντας σε αυτές τις ψευδείς πληροφορίες να κυκλοφορούν στο δίκτυό του.
Μια ιδέα «αρκετά παλαβή», σύμφωνα με τον ιδρυτή και πρόεδρο – γενικό διευθυντή του facebook Μαρκ Ζάκερμπεργκ. «Πρέπει να έχει κανείς πολύ μεγάλη έλλειψη ενσυναίσθησης για να δηλώνει πως ο μόνος λόγος που κάποιος ψηφοφόρος ψήφισε όπως ψήφισε είναι επειδή είδε μια ανακριβή είδηση» σχολίασε ο Ζάκερμπεργκ στις 10 Νοεμβρίου. «Ποσοστό μεγαλύτερο του 99% των όσων βλέπουν οι χρήστες στο facebook είναι γνήσιο. Μόνο ένα πολύ μικρό κομμάτι του περιεχομένου που δημοσιεύεται αποτελείται από ψευδείς ειδήσεις και hoax –μούφες» επέμεινε δύο μέρες αργότερα, σε μήνυμα που ανέβασε. Φαίνεται όμως πως πίσω από αυτή την αμυντική στάση το facebook έχει αρχίσει να αναρωτιέται ποιος είναι ο ρόλος και οι ευθύνες του –και να κάνει την αυτοκριτική του. Διότι τη νύχτα της 14ης προς 15η Νοεμβρίου ανακοινώθηκε ένα πρώτο μέτρο αντιμετώπισης αυτού του όχι ακριβώς πρωτόγνωρου, αλλά πρωτόγνωρων διαστάσεων φαινομένου.
Οπως αποκάλυψε η «Wall Street Journal», επικαλούμενη εκπρόσωπο του facebook, οι ιστότοποι που αναρτούν ψευδείς ειδήσεις δεν θα μπορούν πλέον να χρησιμοποιούν το Facebook Audience Network, το δίκτυο διαφημίσεων του κοινωνικού δικτύου για τρίτες εφαρμογές. Το facebook θα απαγορεύσει, με άλλα λόγια, στις σελίδες που μεταδίδουν ψευδείς ειδήσεις τη χρήση του δικτύου του για διαφήμιση, μειώνοντας έτσι σημαντικά τις ροές εσόδων τους. Ενα ανάλογο μέτρο έλαβε την ίδια μέρα και η Google. Και ο ίδιος ο Ζάκερμπεργκ δεσμεύτηκε να συνεχίσει να αναζητεί τρόπους αντιμετώπισης του προβλήματος. Παρότι, όπως επεσήμανε, «η αναγνώριση της αλήθειας είναι κάτι περίπλοκο». Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες του Buzzfeed θέλουν δεκάδες εργαζομένους του facebook να έχουν συγκροτήσει αυθόρμητα, όσο και μυστικά, μια task force, μια δύναμη κρούσης, με αποστολή να εξοβελίσει τα hoax από το News Feed –τις αναρτήσεις από φίλους και αγαπημένες σελίδες. Οπως σημειώνει σε κάθε περίπτωση η «Monde», η συζήτηση για τον ρόλο του facebook μόλις που ξεκινάει. Και ο ίδιος ο Ζάκερμπεργκ δείχνει να έχει συναίσθηση των κινδύνων που παραμονεύουν: «Πρέπει να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί με την ιδέα ότι μπορούμε να γίνουμε εμείς οι ίδιοι διαιτητές της αλήθειας».
