Η επανανταλλαγή πρέσβεων μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ –που έθεσε τυπικά τέρμα στη βαθύτατη μεταξύ τους κρίση –και οι αναμενόμενες (καταληκτικές ενδεχομένως) εξελίξεις στο Κυπριακό διαφοροποιούν το στρατηγικό τοπίο και τις ισορροπίες, αναδιατάσσοντας άρδην τα ισοζύγια στην Ανατολική Μεσόγειο. Κάτι που όχι απλώς αφορά την Ελλάδα (ως συμμέτοχο σε αυτή τη γεωπολιτική ζώνη) αλλά και, αφενός, θα επαναπροσδιορίσει καθοριστικά τα υφιστάμενα δεδομένα και, αφετέρου, θα δρομολογήσει ενδεχομένως κρισιμότερες ανατροπές. Δεδομένων των προβλημάτων και διαφορών που υπάρχουν και των επικίνδυνων τριβών που αναπαράγονται.

Η επανάζευξη Τουρκίας – Ισραήλ ιεραρχήθηκε ως ύπατη προτεραιότητα για την Ουάσιγκτον και εντάθηκε όταν στην περιοχή επιβεβαιώθηκαν τα υποθαλάσσια κοιτάσματα και αναδύθηκαν οι οσμές των υδρογονανθράκων. Οπότε και το πηγαινέλα των αμερικανών διπλωματών κλιμακώθηκε. Προκειμένου να αναιρεθούν όσα δημιουργούσαν εντάσεις ευρύνοντας τη διάσταση μεταξύ των δύο χωρών, που αναγορεύονται περιφερειακοί τοποτηρητές του Ατλαντισμού. Ειδικότερα των ΗΠΑ. Αυτές οι ίδιες εξελίξεις –και ιδιαιτέρως εκείνες που σημειώνονταν αθορύβως στο παρασκήνιο –δεν ήταν άσχετες με όσα ακριβώς εν τω μεταξύ έχουν ανακύψει στο Κυπριακό. Καθώς η Μεγαλόνησος αποτελεί πλέον μέρος του «μεγάλου παιχνιδιού», με όρους εξόρυξης, νομής και διανομής του φυσικού αερίου. Και γύρω της, σε όλο τον θαλάσσιο χώρο, συνωθούνται περισσότεροι παίκτες. Και «ρέκτες» αυτών που τα επόμενα λίγα χρόνια θα αναπαραχθούν στην περιοχή. Εξού και το συριακό σφαγείο ακριβώς δίπλα. Οπου η Μόσχα παίζει (κυριολεκτικώς) τα ρέστα της.

Προκειμένου διασώζοντας τον Ασαντ, να διασώσει τις βάσεις που της διασφαλίζουν και ρόλο και ισχύ. Ταυτόχρονα (και με βάση τελευταίες διπλωματικές εκθέσεις που Αθήνα και Λευκωσία έχουν στα χέρια τους) παρατηρείται μια χωρίς προηγούμενο εξοπλιστική κούρσα στην ίδια περιοχή. Με ιδιαίτερο τον ανταγωνισμό μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου, που αφορά κυρίως ναυτικές ενισχύσεις και πυραυλικές δυνατότητες. Κάτι που λόγω ιδιαίτερων τριβών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας (δεδομένων των βλέψεων της δεύτερης σε νησιωτικές περιοχές της πρώτης) προκαλεί εύλογες ανησυχίες. Ιδιαιτέρως μετά τις πληροφορίες για έναρξη παραγωγής νέας γενιάς επιθετικού πυραυλικού συστήματος (μακράς εμβελείας) από την τουρκική οπλική βιομηχανία. Πέραν των νέων παραγγελιών για μαχητικά νέας γενιάς.

Οπως ανώτερες διπλωματικές πηγές (του εδώ υπουργείου Εξωτερικών) ανέφεραν ενδεικτικά στον γράφοντα, οι σοβαρότερες ανησυχίες της Ελλάδας συναρτώνται αυτή τη στιγμή στο ενδεχόμενο νέου αδιεξόδου στις διαπραγματεύσεις για λύση του Κυπριακού. Οπότε και «σε μια τέτοια και απευκταία περίπτωση, βέβαιη θα είναι όχι απλώς η κλιμάκωση αλλά η κορύφωση των τουρκικών εκβιαστικών προκλήσεων σε όλα τα σημεία όπου και σήμερα σημειώνονται». Ο βασικός φόβος είναι ότι μπορεί να υπάρξει απόπειρα γεωπολιτικού τετελεσμένου. Με ό,τι αυτό σημαίνει και ό,τι συνεπάγεται. Με όρους δηλαδή ακρωτηριασμού εθνικής κυριαρχίας. Εφόσον όμως «όλα οδεύσουν ομαλώς» (όπως προάγονται με την ευθεία εμπλοκή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και την «αρωγή» του Φόρεϊν Οφις), τότε θα σημειωθούν ραγδαίες εξελίξεις στη βάση προειλημμένων εν πολλοίς αποφάσεων, σχετικά:

1. Με τη νομή των τεράστιων αποθεμάτων φυσικού αερίου στην περιοχή και κυρίως κατά την επιλογή των διαδικασιών εκμετάλλευσής τους. Στις οποίες διαλαμβάνονται και οι διαδρομές από τα κοιτάσματα προς τους αγοραστές, που βρίσκονται φυσικά προς Δυσμάς. Και βασική (ως συντομότερη και συνεπώς οικονομικά συμφερότερη) διαδρομή προκρίνεται η τουρκική.

2. Με τη δημιουργία συνθηκών σταθερότητας στην περιοχή, προκειμένου να διασφαλισθεί το αναδυόμενο «ενεργειακό Ελντοράντο». Που σημαίνει στρατηγικές συγκλίσεις στη βάση των συμφερόντων που ήδη διαπλέκονται και τα οποία κινδυνεύουν από την αποσταθεροποίηση στις τουρκοαιγυπτιακές σχέσεις. Στο «διάμεσο» των οποίων βρίσκεται το Ισραήλ. Με την Κύπρο εν αναμονή περισσότερο. Και την Ελλάδα να επιθυμεί αναβάθμιση της συμμετοχής και σύμπραξης. Αυτό σημαίνει συνέχιση (και ανάταξη) των τριμερών σχέσεων Κύπρου – Ελλάδας – Ισραήλ από τη μια και Κύπρου –Ελλάδας – Αιγύπτου από την άλλη. Αλλά η αναβαθμισμένη ζεύξη Αγκυρας – Τελ Αβίβ, σε βαθμό «ολικής επαναφοράς» της στρατηγικής τους διαπλοκής (που εν πάση περιπτώσει δεν έχει διασαφηνισθεί ακόμη) θα δημιουργήσει νέα δεδομένα. Που μόνο με τη λύση του Κυπριακού μπορεί να αντιμετωπισθούν θετικά, με συμπλοκή της Αθήνας. Διαφορετικά οι επιπλοκές είναι αναπόδραστες και οι προοπτικές μείζονος υποτροπής, πέραν και από βέβαιες.

Γι’ αυτό ακριβώς από την Ουάσιγκτον (με βραχίονα την υφυπουργό Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ –που συνόδευε τον Ομπάμα εδώ και που διακρίνεται από στυγνό ρεαλισμό) επισπεύδονται οι πιεστικές παρεμβολές για διευθέτηση του προβλήματος το ταχύτερο. Και ει δυνατό πριν από τα τέλη αυτού του χρόνου! Με δημοψήφισμα μέχρι τον ερχόμενο Μάρτιο, που «θα επανορθώνει» εκείνο για το σχέδιο Ανάν το 2004. Και είναι σε αυτό που οφειλόταν η εν πολλοίς εσπευσμένη έλευση Αναστασιάδη στην Αθήνα πριν από το νέο Μον Πελεράν. Ωστε δηλαδή να διασφαλισθεί και ελλαδική κάλυψη του επιχειρούμενου ιστορικού συμβιβασμού. Που μπορεί να ανακοπεί μόνο αν η Αγκυρα αίφνης επανέλθει σε πιο μαξιμαλιστικές απαιτήσεις. Οι οποίες προς το παρόν συνοψίζονται στη διατήρηση των θεσμικών εγγυητικών της προνομίων.

Τελευταία Νέα