«Κοίταξε μέρα που βρήκαμε να συναντηθούμε» μονολογεί ο Θόδωρος Τερζόπουλος καθώς φτάνει στην Πλατεία Συντάγματος όπου έχουμε δώσει ραντεβού για τη συνέντευξη. Είναι 17 Νοεμβρίου. Στους δρόμους κυκλοφορούν λίγοι βιαστικοί διαβάτες, κανένα αυτοκίνητο και εκατοντάδες αστυνομικοί. «Μόνο την πρώτη μέρα όταν επιστρέφω στην Αθήνα βγαίνω έξω. Η εικόνα της βρώμικης πόλης με απωθεί. Δεν θέλω να τη βλέπω κι έτσι κλείνομαι μέσα και δουλεύω συνεχώς μέχρι να έρθει η ώρα να ξαναφύγω» συνεχίζει ο δημιουργός του θεάτρου Αττις, ο σκηνοθέτης για τη δουλειά του οποίου έχουν γραφεί 25 μονογραφίες διεθνώς – η τελευταία παρουσιάζεται τις επόμενες ημέρες στα ελληνικά με την υπογραφή του βέλγου πανεπιστημιακού Φρέντι Ντεκρέους από τις εκδόσεις Αγρα – και μία διδακτορική διατριβή, ο καλλιτέχνης που έχει στήσει 2.000 παραστάσεις σε όλο τον κόσμο κι έχει καταφέρει να κερδίσει κοινό και κριτικούς από το Τόκιο ώς τη Νέα Υόρκη και να είναι συνομιλητής με θρυλικές μορφές του σύγχρονου θεάτρου, όπως ο Χάινερ Μίλερ μέχρι τον θάνατό του και ο Ταντάσι Σουζούκι. Σε μία από τις στάσεις του στα καθ’ ημάς και πριν ξεκινήσει εντατικές πρόβες για την παράσταση «Μάνα Κουράγιο» στο θέατρο Αλεξαντρίνσκι της Αγίας Πετρούπολης, βρίσκεται στην τελική ευθεία για την πρεμιέρα τού τελευταίου μέρους της τριλογίας του που ξεκίνησε το 2011 με το «Αλάρμ» και συνεχίστηκε με το «Αμόρ» – μια βαθιά πολιτική παράσταση, όπως τη χαρακτηρίζει ο ίδιος. Ο λόγος για το «Ανκόρ», που σημαίνει «ακόμη» και με το οποίο θα γιορτάσει τα 30 χρόνια του θεάτρου Αττις.

Μας προκαλέσατε να αφυπνιστούμε, να αγαπήσουμε και τώρα να ζητήσουμε κι άλλο. Χάσαμε πολλά στο μεσοδιάστημα όμως. Τι είναι αυτό το άλλο που θα πρέπει να ζητήσουμε λοιπόν;

Κι άλλη αγάπη, κι άλλες ιδέες, κι άλλη τέχνη, κι άλλη έρευνα, κι άλλη ζωή. Και πάνω από όλα κι άλλη ποίηση, διότι το «Ανκόρ» είναι ένα ποιητικό κείμενο του Θωμά Τσαλαπάτη, το οποίο θα ερμηνεύσουν με τα σώματα και τις ανάσες τους η Σοφία Χιλλ και ο Αντώνης Μυριαγκός. Δεν έχει την έννοια της πλεονεξίας, αλλά της ενεργοποίησης. Να λέμε «κι άλλο» και να το πιστεύουμε. Να μη σταματήσουμε να διεκδικούμε.

Η συμπλήρωση τριών δεκαετιών λειτουργίας του θεάτρου Αττις αποτελεί αφορμή για τον προσωπικό σας απολογισμό;

Για μένα είναι κάτι σαν ορμητήριο. Η βάση στην οποία επιστρέφω όταν θέλω να σκεφτώ, να οργανώσω τα επόμενα σχέδιά μου και βεβαίως να συναντηθώ με το ελληνικό κοινό, το οποίο με τον καιρό κατάφερα να κερδίσω, αν σκεφτείτε ότι με το «Αλάρμ» αγγίξαμε τους 30.000 θεατές και με το «Αμόρ» είχαμε 25.000 (σ.σ.: η κάθε παράσταση ανέβηκε για δύο σεζόν). Βεβαίως και κοιτώντας προς τα πίσω διαπιστώνω λάθη, προβληματικές διανομές, κακούς χειρισμούς. Δεν μετανιώνω όμως για τίποτε από αυτά. Διότι όλα γίνονταν στο πλαίσιο ενός πειραματισμού, μιας έρευνας. Και όταν ψάχνεις να βρεις τον δρόμο σου, είναι πιθανό και να ξεστρατίσεις. Το μεγάλο κέρδος για μένα όμως είναι ότι κατάφερα να δημιουργήσω τη δική μου γλώσσα στο θέατρο και να φτιάξω τη μέθοδό μου, «Η επιστροφή του Διονύσου», η οποία διδάσκεται σε πολλά πανεπιστήμια και ακαδημίες θεάτρου και ήδη έχει μεταφραστεί σε εννέα γλώσσες – όπως όλα δείχνουν, τελικά θα φτάσει τις 20, ανάμεσά τους φαρσί και σουαχίλι.

Η επέτειος των 30 ετών σημαίνει ένα τέλος για το θέατρο Αττις, μια συνέχιση της δράσης του ή μια επανεκκίνηση;

Σε πρώτη φάση θα σημάνει μια παύση, ίσως έξι μηνών, ίσως ενός έτους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα παίζονται παραστάσεις. Θέλω όμως να ξεκουραστώ λίγο και εν συνεχεία να κάνω ένα άνοιγμα προς τη νέα γενιά. Να δω τους ηθοποιούς που είναι 20-30 ετών και να διερευνήσω τι μπορώ να κάνω μαζί τους.

Μόλις προσγειώθηκε στο Βρότσλαβ της Πολωνίας, όπου στο πλαίσιο της Θεατρικής Ολυμπιάδας (είναι πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής της) παρουσίασε τον τρίγλωσσο «Προμηθέα δεσμώτη» του και το «Αμόρ» κι ενώ είχε πολύ πρόσφατα επιστρέψει από την Ταϊπέι όπου παρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία σε υπαίθριο χώρο η πέμπτη εκδοχή των «Βακχών» του – αναμένονται δύο ακόμη, στην Ιταλία και τη Σενεγάλη, τα επόμενα χρόνια για να ολοκληρωθεί ο κύκλος «Τάμα στον Διόνυσο» –, έμαθε την είδηση της υπουργοποίησης της Λυδίας Κονιόρδου. «Είναι μια σοβαρή καλλιτέχνις και μια έξυπνη γυναίκα και της εύχομαι να πετύχει στο έργο της. Δεν θα είναι εύκολη η διαδρομή της σε μια περίοδο που δεν υπάρχουν χρήματα» σχολιάζει.

Αν είχατε την ευκαιρία να της κάνετε μια πρόταση, ποια θα ήταν;

Να στηρίξει τους νέους δημιουργούς του θεάτρου επαναφέροντας πιθανόν τον θεσμό των επιχορηγήσεων. Μόνο για τους νέους που έχουν ανάγκη να βρουν τον δρόμο τους, να σταθούν στα πόδια τους, όχι για εμάς τους παλιούς.

Αν και έχετε επανειλημμένως αρνηθεί θεσμικές θέσεις, αν σας πρότεινε μία τώρα η νέα υπουργός, τι θα της απαντούσατε;

Κατηγορηματικά όχι. Δεν πιστεύω ότι μπορώ να προσφέρω κάτι μέσα από το κράτος, που είναι εντελώς ανοργάνωτο, όταν εγώ έχω μάθει να τακτοποιώ τα πάντα στην ώρα τους. Αν μπορώ να βοηθήσω την πατρίδα μου, το κάνω μέσα από τη δουλειά μου που ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο, από την Ασία έως την Αμερική. Το ίδιο δεν κάνουν άλλωστε κι άλλοι καλλιτέχνες;

Αν σας ακούσει κάποιος, μπορεί να σκεφτεί ότι κουβαλάτε μια πικρία. Οτι έχετε μέσα σας πόνο για μια Ελλάδα που δεν σας κατάλαβε και τελικά δεν σας χώρεσε.

Καμία πικρία και κανέναν πόνο δεν έχω. Εφυγα σε πολύ νεαρή ηλικία, υπό πολύ δύσκολες συνθήκες, με πλαστό διαβατήριο για την Ανατολική Γερμανία, όπου ζούσε ο αδελφός μου, επειδή ήξερα τι ήθελα να κάνω. Φρόντισα από πολύ νωρίς να οργανώσω έτσι τη δουλειά μου ώστε να μη χρειάζομαι τη στήριξη του κράτους. Να μην περιμένω τίποτα κι από κανέναν. Βασίζομαι στις παραγωγές που κάνω στο εξωτερικό, στις συνεργασίες μου με μεγάλα ξένα φεστιβάλ και θέατρα, που μου παρέχουν τη δυνατότητα να κάνω αυτά που θέλω και παράλληλα να κερδίζω τα χρήματα που χρειάζονται για να διατηρώ το θέατρο Αττις και να πληρώνω σωστά τους συνεργάτες μου. Με άλλα λόγια, έχω κατακτήσει την ελευθερία μου. Κι όπως έλεγε κι ο Ρήγας Φεραίος, «όποιος συλλογάται ελεύθερος, συλλογάται καλά».

Εχετε αριστερές πολιτικές καταβολές. Πώς βλέπετε την κυβέρνηση της Αριστεράς στην Ελλάδα της κρίσης;

Για ποια Αριστερά μιλάμε; Για να είμαι ειλικρινής, αποφεύγω τον όρο «Αριστερά», προτιμώ να μιλάω για προοδευτικό χώρο. Δεν βλέπω να έχουμε μια αριστερή κυβέρνηση, αλλά μια κυβέρνηση που δεν έχει καταφέρει να υλοποιήσει όσα υποσχέθηκε, τουλάχιστον ώς τώρα.

INFO

H παράσταση «Aνκόρ» κάνει πρεμιέρα την Παρασκευή στο θέατρο Αττις, Λεωνιδίου 7, Μεταξουργείο. Το Σάββατο στις 19.00 στον χώρο του θεάτρου θα γίνει η παρουσίαση του βιβλίου του Φρέντι Ντεκρέους «Η τελετουργία στο θέατρο του Θεόδωρου Τερζόπουλου» (εκδ. Αγρα)

Τελευταία Νέα