Η πρώτη διεθνής ημερίδα για τη Σκλήρυνση κατά Πλάκας «Μaking connectionS» έγινε πρόσφατα σε δύο κεντρικά ξενοδοχεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Οι περίπου 150 νευρολόγοι που συμμετείχαν στην τηλεδιάσκεψη είχαν δυνατότητα να ενημερωθούν για όλες τις τελευταίες εξελίξεις που αφορούν τους ασθενείς και τη νόσο. Ο καθηγητής νευρολογίας του ΑΠΘ Νικόλαος Γρηγοριάδης και οργανωτικό μέλος της επιτροπής «ParadigMS» μίλησε στα «ΝΕΑ» για την αναγκαιότητα ενημέρωσης εν μέσω κρίσης, αλλά και για τα αποτελέσματα του πρώτου μεγάλου τηλε-συνεδρίου που συμμετείχαν χώρες όπως το Κουβέιτ, η Ελβετία, ο Λίβανος, η Αυστραλία, η Σλοβενία, η Βρετανία και φυσικά η Ελλάδα.
Πώς μπορεί ένας γιατρός να ενημερωθεί για τις τελευταίες εξελίξεις στην ειδικότητά του και πόσο σημαντικό είναι;
Εκτός από τα επιστημονικά περιοδικά που η ενημέρωση είναι μονόδρομη, σημαντική διασπορά γνώσης, αλλά σε αυτήν την περίπτωση με αλληλεπίδραση, γίνεται στα διεθνή ιατρικά συνέδρια. Ωστόσο, τα έξοδα είναι τόσα πολλά που πλέον ελάχιστοι έλληνες γιατροί μπορούν να συμμετέχουν.
Τα συνέδρια εξ΄ αποστάσεως που έχουν τη μορφή τηλεδιασκέψεων με την ενεργό συμμετοχή του κάθε γιατρού από τη χώρα του, θα ήταν λύση σ το πρόβλημα;
Η νέα τεχνολογία έχει αλλάξει ριζικά τους τομείς διάγνωσης και θεραπείας. Όχι μόνο άμεσα, δηλαδή με τη χρήση νέων μαγνητικών τομογράφων ποζιτρονίων, έξυπνων φαρμάκων και συστήματα παρακολούθησης των ασθενών. Έχει συμβάλει ουσιαστικά και στη συνεχή και απαραίτητη ενημέρωση των γιατρών. Κι αυτό διότι πριν από μερικά χρόνια με τη δημιουργία ειδικών καναλιών και τη χρήση του Internet δόθηκε η ευκαιρία στους γιατρούς να διαβάζουν τα επιστημονικά περιοδικά online. Πλέον, οι γιατροί θα παρακολουθούν και τα διεθνή επιστημονικά συνέδρια εξ’ αποστάσεως.
Η «ομαδική τηλεδιάσκεψη» έχει πράγματι το βεληνεκές ενός διεθνούς συνεδρίου;
Στην πρώτη μεγάλη τηλεδιάσκεψη υπήρξε μεταφορά γνώσης των επιστημονικών αποτελεσμάτων όπως αυτά προέκυψαν στο πρόσφατο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο για την Πολλαπλή Σκλήρυνση (ECTRIMS) που έγινε στο Λονδίνο αρχές Σεπτέμβρη. Επιπλέον, ειδικά κεφάλαια και ανάλυση για τη ΣκΠ πάνω στα οποία δουλεύουν οι γιατροί από τις χώρες που συμμετείχαν εδώ και δύο χρόνια. Εκτός από την παρακολούθηση δινόταν η δυνατότητα στους γιατρούς να υποβάλουν τα ερωτήματά τους στους ομιλητές. Είναι ένας έξυπνος τρόπος να εξοικονομήσεις κόστος και να ενημερωθείς εκμεταλλευόμενος τη νέα τεχνολογία, όταν δεν μπορείς να έχεις φυσική παρουσία, η οποία φυσικά ακόμα έχει διαφορετική αξία. Ωστόσο, οι συμμετέχοντες μπορούσαν να ακούσουν και να κάνουν τις ερωτήσεις τους στους ομιλητές.
Ποια ήταν τα πιο ελπιδοφόρα μηνύματα
Τα τελευταία χρόνια έχουν εγκριθεί πολύ καλά φάρμακα και σήμερα οι ασθενείς έχουν 14 θεραπευτικές επιλογές στη διάθεσή τους, ενώ παράλληλα έρχονται και νέες πολλά υποσχόμενες λύσεις ακόμη και για τύπους ΣκΠ που μέχρι σήμερα δεν υπάρχει κανένα φάρμακο. Το πιο σπουδαίο από όλα είναι ότι θα υπάρχουν θεραπείες που θα παρεμβαίνουν στις προοδευτικές μορφές της νόσου για τις οποίες σήμερα δεν έχουμε καμία θεραπεία. Οι θεραπείες μέχρι σήμερα περιόριζαν τις υποτροπές, οι νέες θεραπείες στοχεύουν στο κομμάτι της αναπηρίας καθυστερώντας σημαντικά την εξέλιξή της.
Υπάρχει η ελευθερία της επιλογής του γιατρού και του ασθενή μεταξύ αυτών των 14 φαρμάκων ή ακολουθούνται οι γενικές κατευθυντήριες οδηγίες για φάρμακα πρώτης και δεύτερης γραμμής;
Υπάρχει η τάση να εγκαταλειφθεί και να επιλέγει ο γιατρός με ποιο θα παρέμβει θεραπευτικά. Μέχρι στιγμής έχουμε το θέμα για πρώτης και δεύτερη μορφής θεραπείας, αν και στην Ελλάδα έχουμε, όσο και αν ακούγεται παράξενο, αρκετή ελευθερία στην επιλογή της θεραπείας. Πάντα βέβαια με επιστημονικά κριτήρια που θα θέσει ο γιατρός και θα ενημερώσει τον ασθενή. Δεν υπάρχουν εξάλλου ούτε από τον ΕΟΦ ούτε από τον ΕΜΑ κάποια στάνταρτ που να σου απαγορεύουν αυστηρά να χρησιμοποιήσεις κάποιο φάρμακο.
Το προφίλ ασφαλείας αυτής της κατηγορίας φαρμάκων, πέραν της δράσης στην καθυστέρηση εκδήλωσης της αναπηρίας, έχει δοκιμαστεί αρκετά χρόνια;
Γενικότερα ως ασφάλεια η κατηγορία που ονομάζεται S1P υποδοχείς είναι δοκιμασμένη εδώ και δέκα χρόνια με το πρώτο σημαντικό φάρμακο που κυκλοφόρησε σε μορφή χαπιού για τη ΣκΠ, τη φιγκολιμόδη και δεν έχει παρενέργειες άξιες λόγου. Στο ίδιο σύστημα υποδοχέων που δρα αυτή η δραστική ουσία, βρέθηκε πρόσφατα ότι μπορεί να παρεμβαίνουμε ακόμη καλύτερα, δηλαδή εκλεκτικά, με η ουσία σιπονιμόδη. Ένα φάρμακο που δοκιμάζεται εδώ και καιρό και αναμένεται να κυκλοφορήσει σχετικά σύντομα. Η ουσία έχει βρεθεί ότι επηρεάζει την προοδευτική εξέλιξη της αναπηρίας κάτι που είναι μεγάλο ως γεγονός και ανοίγει δρόμους για νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις στη ΣκΠ. Είναι από τα συναρπαστικά επιτεύγματα της επιστήμης και μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε όχι μόνο για τον έλεγχο των υποτροπών αλλά και για την επιβράδυνση στην εξέλιξη της αναπηρίας.