Το πακέτο μέτρων των 4 δισ. ευρώ, το οποίο έχει ψηφιστεί ήδη και ενσωματώνεται στον προϋπολογισμό του 2017, είναι παραπάνω από πιθανό να μην είναι το τελευταίο για τα χρόνια που έρχονται.
Οι εκπρόσωποι των δανειστών έχουν ζητήσει, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, περικοπές σε σειρά επιδομάτων οι οποίες θα αρχίσουν από το 2017 και θα επεκταθούν και στο 2018 για να χρηματοδοτηθεί το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, κατάργηση φοροαπαλλαγών περιλαμβανομένης της έκπτωσης των ιατρικών δαπανών, επιβολή φόρου στις βραχυχρόνιες μισθώσεις κατοικιών (τύπου Airbnb) και νέες μειώσεις των δαπανών του ΕΟΠΥΥ.
Τα μέτρα αυτά θεωρούνται σχετικά ήπια. Τα πιο δύσκολα έρχονται στη συνέχεια, στον βαθμό που δεν θα αλλάξουν οι στόχοι για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ μετά το 2018.
Οι εκπρόσωποι των δανειστών κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων στο Χίλτον απαίτησαν την άμεση κατάθεση Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος για την περίοδο 2017-2020 (χαρακτηρίζεται ως προαπαιτούμενο), στο οποίο θα αποτυπώνεται ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ όχι μόνο για το 2018 αλλά και για καθένα από τα επόμενα έτη έως και το 2020.
Για πόσα χρόνια θα παραμείνει το πρωτογενές πλεόνασμα στο ύψους του 3,5% του ΑΕΠ μετά το 2020 δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο. Η απόφαση είναι πολιτική και θα ληφθεί από τους Ευρωπαίους σε συνάρτηση με τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα.
Οικονομικοί παράγοντες με γνώση των εξελίξεων αναφέρουν παράλληλα ότι ήδη ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και ο Πολ Τόμσεν του ΔΝΤ βρίσκονται σε ανοιχτή γραμμή για το θέμα διευθέτησης του χρέους, σε συνάρτηση με τα πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα που θα το συνοδεύουν. Το ΔΝΤ, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, ζητά από τώρα να προσδιοριστούν τα πρόσθετα μέτρα, με το Μεσοπρόθεσμο.
ΓΡΑΦΟΥΝ – ΣΒΗΝΟΥΝ. Στο επικαιροποιημένο Μνημόνιο, πάντως, το οποίο παραδόθηκε από τους εκπροσώπους των δανειστών στον Ευκλείδη Τσακαλώτο λίγο μετά τις εννέα χθες το βράδυ, προκειμένου να ακολουθήσει ακόμα ένας μεταμεσονύχτιος γύρος διαβουλεύσεων με στόχο να κλείσουν όσο το δυνατόν περισσότερα μέτωπα, είναι ξεκάθαρο ότι οι δανειστές δεν βάζουν νερό στο κρασί των πλεονασμάτων.
Μάλιστα αν περάσει η σκληρή γραμμή του ΔΝΤ, τότε από το 2018 και μετά στο προσκήνιο αναμένεται να βγουν ακόμα μία φορά η μείωση του αφορολογήτου και το νέο μαχαίρι στις καταβαλλόμενες συντάξεις. Ηδη το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει κάνει σαφείς τις θέσεις του, αλλά επί του παρόντος αυτό που επιχειρείται είναι να κλείσει η συμφωνία επί της δεύτερης αξιολόγησης με το ευρωπαϊκό σκέλος των δανειστών. Στο κείμενο το οποίο αποτελεί πλέον τη βάση της συζήτησης για να κλείσει η διαπραγμάτευση, αφορολόγητο και καταβαλλόμενες συντάξεις δεν κατονομάζονται.
ΤΑ «ΨΑΛΙΔΙΑ». Γίνεται όμως αναφορά, σύμφωνα με πληροφορίες, στις προτάσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας προκειμένου να χρηματοδοτηθεί για το 2018 το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (οι δανειστές έχουν εντοπίσει δημοσιονομικό κενό 800 εκατ. ευρώ για το 2018), ενώ το επίδομα θέρμανσης των 105 εκατ. ευρώ είναι πρώτο στη λίστα των υποψήφιων για περικοπή επιδομάτων. Η Παγκόσμια Τράπεζα άλλωστε είχε ζητήσει, μεταξύ άλλων, και μείωση του αφορολόγητου ορίου των 8.600 ευρώ στα 5.000 ευρώ. Η κυβέρνηση έχει απορρίψει τη σχετική πρόταση.
Κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος, λίγο πριν γίνει η τελευταία απόπειρα συγκλίσεων στα ανοιχτά μέτωπα, ανέφερε χθες το βράδυ ότι «έξι μικρά θέματα είναι εύκολο να κλείσουν άμεσα, παραμένουν όμως τρία μεγάλα τα οποία είναι δύσκολα».
Πληροφορίες αναφέρουν ότι τα τρία δύσκολα αφορούν κυρίως τα εργασιακά, όπου οι δανειστές ζητούν μεταξύ άλλων πλήρη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων.
Αν δεν κλείσουν έως σήμερα το μεσημέρι οι εκκρεμότητες, τότε η διαπραγμάτευση θα συνεχιστεί εξ αποστάσεως με χρονικό ορίζοντα το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου. Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι «παραμένει εφικτή η συμφωνία έως τις 5 Δεκεμβρίου», συμπληρώνουν όμως ότι «δεν είναι καταστροφικό αν η συμφωνία κλείσει στις 7 Δεκεμβρίου».