Την προσωρινή διακοπή των ενταξιακών συνομιλιών με την Τουρκία ζήτησαν χθες οι ευρωβουλευτές λόγω της «δυσανάλογης» αντίδρασης της Αγκυρας στην αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο. Η απόφαση δεν είναι δεσμευτική για τις κυβερνήσεις των χωρών-μελών της ΕΕ, που δεν αναμένεται να ανταποκριθούν στο αίτημα της Ευρωβουλής. Η αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης ήταν άμεση.
Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ψήφισαν με εντυπωσιακή την πλειοψηφία 479 υπέρ, 37 κατά και 107 αποχές. Το μη δεσμευτικό αίτημα για πάγωμα των διαπραγματεύσεων, το οποίο απευθύνεται στην Κομισιόν και στις κυβερνήσεις των κρατών-μελών, συνυπέγραψαν το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες, οι Φιλελεύθεροι, οι Πράσινοι και η Ενωτική Αριστερά. Ολοι κατανοούν βέβαια ότι ουσιαστικά πρόκειται για συμβολικό πάγωμα των διαπραγματεύσεων που άρχισαν πριν από 11 χρόνια, χωρίς όμως να σημειώνεται κάποια πρόοδος εδώ και πολύ καιρό.
Με το ψήφισμα οι ευρωβουλευτές «καταδικάζουν απερίφραστα τα δυσανάλογα μέτρα καταστολής που εφαρμόζονται στην Τουρκία, διατηρούν τη δέσμευση να παραμείνει η Τουρκία προσδεδεμένη στην ΕΕ, καλούν ωστόσο την Επιτροπή και τα κράτη-μέλη να προχωρήσουν σε προσωρινή αναστολή των εν εξελίξει ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία».
Ο τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ αντέδρασε αμέσως και προσπάθησε να υποβαθμίσει τη σημασία της ψηφοφορίας, λέγοντας ότι οι σχέσεις της χώρας του με την ΕΕ είναι ήδη τεταμένες και ουσιαστικά η απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου δεν έχει σημασία. «Περιμένουμε από τους ηγέτες της ΕΕ να αντισταθούν σε αυτή την έλλειψη οράματος» δήλωσε. «Η ΕΕ πρέπει να αποφασίσει αν θέλει να συνεχισθεί το μελλοντικό της όραμα με ή χωρίς την Τουρκία». Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μεχμέτ Σιμσέκ είπε ότι η απόφαση δεν θα ενθαρρύνει τις μεταρρυθμίσεις στη χώρα του, χαρακτηρίζοντάς τη στο twitter «λαϊκιστική και μυωπική». Ο τούρκος υπουργός για τις Σχέσεις με την ΕΕ Ομέρ Τσελίκ υποστήριξε ότι η απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου παραβιάζει τις βασικές ευρωπαϊκές αξίες και επανέλαβε ότι η Αγκυρα δεν την παίρνει στα σοβαρά. Πρόσθεσε ότι το Ευρωκοινοβούλιο χάνει την προοπτική του όσον αφορά την Τουρκία και προειδοποίησε τα μέλη του ότι πρέπει να προσέχουν τη γλώσσα τους όταν αναφέρονται στον Ταγίπ Ερντογάν.
Στο ψήφισμά τους οι ευρωβουλευτές δεσμεύονται να επανεξετάσουν τη θέση τους όταν αρθούν τα δυσανάλογα μέτρα που έχουν ληφθεί από την κυβέρνηση Ερντογάν στο πλαίσιο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης και τονίζουν ότι θα παρακολουθούν κατά πόσο θα αποκατασταθούν το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλη τη χώρα. Από το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου έως σήμερα περισσότεροι από 125.000 τούρκοι και κούρδοι ακαδημαϊκοί, δικαστές, στρατιωτικοί, δημοσιογράφοι έχουν συλληφθεί ή απολυθεί από τις δουλειές τους.
Οι ευρωβουλευτές υπογραμμίζουν ότι η επαναφορά της κεφαλικής ποινής από την τουρκική κυβέρνηση θα οδηγούσε αναγκαστικά σε επίσημη διακοπή της ενταξιακής διαδικασίας. Υπενθυμίζουν ότι η Τουρκία δεν έχει εκπληρώσει επτά από τα 72 σημεία αναφοράς για την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων (βίζες), ορισμένα από τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά. Τέλος, υπογραμμίζουν τη στρατηγική σημασία που έχουν οι σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας και για τις δύο πλευρές, τονίζοντας ότι πρέπει να υπάρχει εκατέρωθεν πολιτική βούληση για συνεργασία. Επ’ αυτού εκτιμούν ότι η Τουρκία δεν επιδεικνύει αυτή την πολιτική βούληση, δεδομένου ότι οι ενέργειες της κυβέρνησης εκτρέπουν τη χώρα από την ευρωπαϊκή πορεία.
