Η γρίπη μπορεί να εξασθενίσει το ανοσοποιητικό σύστημα επιτρέποντας στον ιό που την προκαλεί ή, συχνότερα, στα βακτήρια που καραδοκούν να βρουν τον δρόμο προς τους πνεύμονες όπου θα προκαλέσουν πνευμονία.
Υπολογίζεται ότι ένα τρίτο των κρουσμάτων πνευμονίας κάθε χρόνο οφείλονται άμεσα ή έμμεσα στη γρίπη, καθώς και ότι έως 20% των ασθενών με πνευμονία χάνουν τελικά τη μάχη να κρατηθούν στη ζωή λέει ο Δημοσθένης Μπούρος, καθηγητής Πνευμονολογίας στην Α’ Πνευμονολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Η Σωτηρία.
«Οι πνεύμονες είναι μεγάλα και ζωτικά όργανα. Ακόμα και τμήμα του ενός πνεύμονα να μολυνθεί από βακτήριο ή ιό, υπονομεύεται μία από τις βασικότερες λειτουργίες μας και αυτό απαιτεί άμεσο έλεγχο από γιατρό, διότι αν η κατάσταση είναι βαριά ο ασθενής μπορεί να χρειασθεί διασωλήνωση και νοσηλεία στην Εντατική» εξηγεί.
Πώς αναπτύσσεται η πνευμονία; «Ο πνεύμονας διαθέτει περίπου 300 εκατομμύρια μικροσκοπικούς ασκούς, τις κυψελίδες, όπου γίνεται η ανταλλαγή αερίων, δηλαδή οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα» απαντά ο δρ Μπούρος. «Οταν εισβάλλουν στον ιστό του πνεύμονα (στο πνευμονικό παρέγχυμα) παθογόνα, οι κυψελίδες γεμίζουν με υγρά και πύον (φλεγμονώδη εξιδρώματα) και αυτό έχει συνέπεια να δυσχεραίνεται η ανταλλαγή αερίων και να προκαλούνται συμπτώματα όπως βήχας, δύσπνοια, πυρετός με ρίγη, γρήγορη αναπνοή, πόνος στο στήθος κατά την αναπνοή και κόπωση, ενώ ειδικά στους ηλικιωμένους παρατηρείται και νοητική σύγχυση».
Σε τέτοιες περιπτώσεις, ο γιατρός εξετάζει τον ασθενή και αποφασίζει αν χρειάζεται νοσηλεία με βάση ορισμένα κριτήρια. Τα κριτήρια αυτά είναι το επίπεδο συνείδησης του ασθενούς, πόσο έχει επηρεαστεί η αναπνευστική λειτουργία του, η γενική αιματολογική εικόνα του (π.χ. αν έχει σοβαρή αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων που είναι τα κύτταρα του ανοσοποιητικού), αν έχουν προσβληθεί άλλα όργανα όπως ο νεφρός (αυτό φαίνεται με μέτρηση των επιπέδων της ουρίας στο αίμα) και αν έχει πέσει η πίεσή του. Ρόλο παίζει επίσης το αν ανήκει σε κάποια από τις ομάδες υψηλού κινδύνου για βαριά πνευμονία, ιδίως αν έχει ηλικία άνω των 65 ετών.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η πνευμονία οφείλεται σε εισβολή του βακτηρίου στρεπτόκοκκος της πνευμονίας (ή πνευμονιόκοκκος), οπότε αντιμετωπίζεται με συνδυασμένη αντιβιοτική αγωγή.
Μετά τη θεραπεία
Παρότι η πνευμονία συνήθως είναι ήπια νόσος και δεν αφήνει κατάλοιπα στα άτομα που κατά τα άλλα είναι υγιή, είναι πιθανό να προκαλέσει επιπλοκές (π.χ. απόστημα, εμπύημα) στα άτομα τα οποία ήδη έχουν επιβαρημένη πνευμονική λειτουργία συνήθως από το κάπνισμα.
Επιπλέον, αν ένας ασθενής έχει πνευμονική ίνωση και πάθει πνευμονία, μπορεί να απομείνει με σοβαρότερη αναπνευστική ανεπάρκεια από ό,τι πριν, ενώ αν έχει χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), αυτή μπορεί επιβαρυνθεί και είναι πιθανό να απαιτηθεί χρήση οξυγόνου ακόμα και στο σπίτι.
Ενας άλλος, σπάνιος κίνδυνος (καταγράφονται περίπου 10 κρούσματα τον χρόνο) είναι να διεγερθεί το ανοσοποιητικό σύστημα και να εκδηλωθεί ένα αυτοάνοσο νόσημα που λέγεται σύνδρομο Goodpasture. Η ασθένεια αυτή είναι πολύ σοβαρή καθώς προκαλεί αιμορραγία των κυψελίδων και νεφρική ανεπάρκεια, γι’ αυτό έχει υψηλό ποσοστό θνησιμότητας. Η πάθηση είναι πιθανότερη στους καπνιστές που εκδηλώνουν πνευμονία εξαιτίας του ιού της γρίπης.

Info

Ο στρεπτόκοκκος της πνευμονίας ή πνευμονιόκοκκος είναι ένα βακτήριο που αποτελεί την κύρια αιτία σοβαρών λοιμώξεων (πνευμονία, μηνιγγίτιδα, βακτηριαιμία ή σήψη) στα πολύ μικρά παιδιά, στους ηλικιωμένους και στις άλλες ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.