Αναζήτηση
Αν είναι κάτι που σου μένει έπειτα από μια συνάντηση με τον Χαϊλέ Γκεμπρεσελασιέ, είναι το χαρακτηριστικό του χαμόγελο και το πάθος με το οποίο μιλά για το τρέξιμο. Και η απλότητά του. Ισως δεν είναι κάτι που περιμένεις από έναν θρύλο των δρόμων αντοχής που έχει στο βιογραφικό του άπειρες διακρίσεις, ανάμεσα στις οποίες οκτώ νίκες σε παγκόσμια πρωταθλήματα στίβου, δύο χρυσά ολυμπιακά μετάλλια, πρωτιές σε πάμπολλους Μαραθωνίους και 27 παγκόσμια ρεκόρ. Ο αιθίοπας πρωταθλητής, που κρέμασε επίσημα πέρυσι σε ηλικία 42 ετών τα – αγωνιστικά – παπούτσια του, εξελέγη στις αρχές Νοεμβρίου πρόεδρος της Ομοσπονδίας Στίβου της Αιθιοπίας, σε μια κρίσιμη στιγμή για τον στίβο στη χώρα του, η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με θέματα ντόπινγκ καθώς και άσχημα αποτελέσματα στους αγώνες. Ο Χαϊλέ βρέθηκε στην Αθήνα παραμονές του 34ου Αυθεντικού Μαραθωνίου προκειμένου να βραβευτεί από τη Διεθνή Ενωση Μαραθωνίων και Αγώνων Δρόμου (AIMS) για τη συνολική προσφορά του στον αθλητισμό. Ευγενικός και γελαστός παρά την κούραση και το φορτωμένο του πρόγραμμα, δέχτηκε να μιλήσει στο «Τρέχω».
Πώς γίνεται πάντα να χαμογελάς;
Χα, χα, είμαι αισιόδοξος και νομίζω πως είμαι χαρούμενος άνθρωπος γενικά. Είναι στάση ζωής, δεν είναι προσποιητό. Ακόμη και όταν έχανα, προσπαθούσα να χαμογελάω.
Η καριέρα σου είναι μεγάλη. Ποιες είναι οι στιγμές που θα θυμάσαι περισσότερο;
Νομίζω η αγαπημένη κούρσα της καριέρας μου ήταν ο ολυμπιακός τελικός των 10.000 μ. το 2000 στο Σίδνεϊ. Ημασταν τόσο κοντά με τον Πολ (σ.σ.: Τέργκατ, από την Κένυα) και τον κέρδισα στο νήμα, με διαφορά 0,09 δευτερόλεπτα. Μου έχει μείνει αξέχαστος όμως και ο Μαραθώνιος της Νέας Υόρκης το 2010. Ηταν ο χειρότερος αγώνας μου, από πολλές απόψεις. Δεν θέλω να τον θυμάμαι, παρ’ όλα αυτά τον θυμάμαι πολύ καλά!
Οταν πρωτάκουσα για σένα, ήμουν ακόμη παιδί. Πλησιάζω τα 40 και εσύ μέχρι πέρυσι έκανες πρωταθλητισμό. Υπάρχει κάποιο μυστικό για αυτήν τη διάρκεια;
Μυστικό; Οχι. Μόνο σκληρή δουλειά, πειθαρχία και αποφασιστικότητα. Και προσοχή. Ας πούμε, τα τελευταία χρόνια που είχα πια μεγαλώσει, δεν έβαζα ταχύτητες στις προπονήσεις μου ώστε να αποφεύγω να τραυματιστώ. Εδινα έμφαση στα long run.
Πες ότι εγώ συνηθίζω τον ελεύθερό μου χρόνο να αράζω στον καναπέ. Τι θα μου έλεγες για να με κάνεις να πάω να τρέξω;
Σήκω, βάλε παπούτσια και βγες έξω. Κάνε κάτι για τον εαυτό σου. Για την υγεία σου. Για να ξεφύγεις από το στρες της καθημερινότητας και τις κακές ειδήσεις. Ασε στην άκρη λίγο την τηλεόραση και το facebook. Βγες στον δρόμο και ίδρωσε. Να δεις πώς θα αλλάξει η ζωή σου. Είναι απλά μια απόφαση. Θα δεις, το τρέξιμο είναι φάρμακο.
Τους νέους δρομείς τι θα τους συμβούλευες;
Να έχουν σύστημα και υπομονή. Οι νέοι δρομείς συνήθως είναι ανυπόμονοι, θέλουν να πετύχουν τα πάντα μέσα σε έναν χρόνο και τα δίνουν όλα αμέσως. Ομως δεν πάει έτσι. Σκέψου ένα αναμμένο κερί. Αν το βγάλεις έξω στον άνεμο, θα καεί γρήγορα και σύντομα θα σβήσει. Αν όμως το κρατήσεις μέσα και το προσέχεις, και η φλόγα του θα δυναμώσει σιγά σιγά και το φως του θα διαρκέσει περισσότερο. Μη βγάζετε το κερί στον άνεμο.
Ποιος θεωρείς ότι είναι ο κορυφαίος δρομέας αντοχής όλων των εποχών;
Ο Αμπέμπε Μπικίλα. Αυτό που κατάφερε στη Ρώμη το 1960, όπου κέρδισε τον Μαραθώνιο τρέχοντας ξυπόλητος, δεν θα το πετύχει ποτέ κανένας άλλος δρομέας. Είναι απίστευτο κατόρθωμα. Για μένα είναι ήρωας.
Κι εσύ έτρεχες ξυπόλητος κάποτε…
Πριν από πάρα πολλά χρόνια. Ο πατέρας μου ήταν αγρότης και το σχολείο ήταν μακριά από το σπίτι. Επρεπε να τρέχω 10 χιλιόμετρα και άλλα τόσα στην επιστροφή και με τα βιβλία παραμάσχαλα. Μου έμεινε και συνήθειο αυτό το κράτημα στο χέρι το αριστερό, ακόμη και όταν άρχισα να τρέχω επαγγελματικά. Αλλες εποχές πάντως. Τώρα ποτέ δεν θα ξαναέτρεχα χωρίς παπούτσια, ούτε καν σε προπόνηση.
Για πες, ποια είναι η μεγαλύτερη απόσταση που έχεις τρέξει ποτέ;
Δεν είμαι υπερμαραθωνοδρόμος, αλλά έχω κάνει σε προπονήσεις και τρεξίματα μεγαλύτερα από τον Μαραθώνιο. Κάποτε όμως, σε μια προπόνηση, χάθηκα και βρέθηκα να τρέχω τεσσερισήμισι ώρες! Πρέπει να έκανα πάνω από 70 χιλιόμετρα. Αλλά, ξέρεις, σε ρυθμό αρκετά εύκολο.
Μουσική ακούς όταν τρέχεις;
Κυρίως όταν κάνω κάποια προπόνηση στον διάδρομο. Λατρεύω την αιθιοπική μουσική. Στους αγώνες, ωστόσο, μου άρεσε πολύ να ακούω γρήγορα ξένα κομμάτια που έδιναν ρυθμό. Θυμάσαι το «Scatman» του Σκάτμαν Τζον εκεί στα μέσα της δεκαετίας του ’90; Το έχω συνδυάσει με ωραίες κούρσες μου.
Εχεις βρεθεί σε στάδια, στην ύπαιθρο, σε πολλές πόλεις του κόσμου. Ποιο είναι το μέρος που σου άρεσε πιο πολύ να τρέχεις;
Το Βερολίνο. Η ατμόσφαιρα της πόλης είναι μοναδική. Εχω τρέξει και τους καλύτερούς μου Μαραθωνίους εκεί. Και τώρα, όταν επισκέπτομαι την πόλη, μου αρέσει να βγαίνω για τρέξιμο στους δρόμους της.
Και η Αθήνα;
Η Αθήνα έχει τη δική της αίγλη. Είναι η γενέτειρα του Μαραθωνίου. Την ιστορία του αρχαίου δρομέα την ξέρουν στα πέρατα του κόσμου. Νομίζω πως κάθε μαραθωνοδρόμος θα πρέπει να τρέξει στον Αυθεντικό Μαραθώνιο. Παρόλο που είναι απαιτητική η διαδρομή, είναι άλλη η αίσθηση του να τρέχεις εδώ όπου άρχισαν όλα.
Τώρα που ασχολείσαι με όλα αυτά τα διοικητικά, θα σταματήσεις να τρέχεις;
Δεν είναι καλή μέρα μια μέρα χωρίς τρέξιμο. Είναι η ζωή μου. Θα τρέχω μέχρι να πεθάνω. Μπορεί όχι αγωνιστικά, αλλά για μένα.
Τι λες, θα προλάβουμε να δούμε να σπάει το φράγμα των δύο ωρών στον Μαραθώνιο;
Εννοείται. Εγώ το περιμένω μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια. Ή Αιθίοπας θα είναι ο δρομέας ή Κενυάτης. Τα τελευταία χρόνια η Κένυα είναι ισχυρότερη αγωνιστικά στους δρόμους αντοχής. Αλλά θα δούμε.
