Μια εύκολη κατηγορία για μια πολιτική συμπεριφορά είναι η «ιδεοληψία». Διαφωνείς με την απορρύθμιση των εργασιακών; Είσαι ιδεοληπτικός. Διαφωνείς με τη γελοία αποθέωση καταναλωτισμού Black Friday; Είσαι ιδεοληπτικός. Υπενθυμίζεις πως το πρόβλημα του Κυπριακού είναι πρόβλημα εισβολής; Είσαι ιδεοληπτικός.

Ο δημόσιος λόγος, που ταλαιπωρείται ενίοτε από ανθρώπους που χρησιμοποιούν όρους για τους οποίους δεν έχουν ιδέα, πάσχει σήμερα από τους Φουκουγιάμα της διπλανής πόρτας. Ανθρωποι που βλέπουν τις ιδεολογίες, όχι ως κατάκτηση και προϋπόθεση των δημοκρατιών, αλλά ως εμμονική προσήλωση σε ένα αναχρονιστικό ήθος. Ξεχνώντας ή παραβλέποντας ίσως πως η μάχη τους κατά των ιδεοληψιών είναι η κυρίαρχη σήμερα ιδεοληψία.

Ποια είναι αυτή; Μα αυτή που ταυτίζει τις μεταρρυθμίσεις όχι με τον καλύτερο επιμερισμό των λειτουργιών ή με την επιτάχυνση μιας αποτελεσματικότητας αλλά με το ξερίζωμα κάθε συλλογικής κατάκτησης ή δικαιώματος στο όνομα μιας ελεύθερης αγοράς. Αυτή που ξεσπαθώνει για την καταναλωτική φούσκα των περασμένων δεκαετιών, χρεώνοντας τα πάντα στον «λαουτζίκο» που απλώς αγόραζε χωρίς αύριο, και την ίδια ώρα αποθεώνει την Black Friday ως προέκταση μιας αγοραστικής δυναμικής (λες και οι κανόνες του εμπορίου στην online εποχή την έχουν ανάγκη).

Οι μαντάμ σουσούδες, σχεδόν πάντα, νιώθουν άβολα επίσης με την ιδεοληψία της «λαϊκότητας». Οτιδήποτε περνά από τη βούληση του λαού και δεν τους ικανοποιεί, είναι λάθος. Εξάλλου, όπως παλιότερα είχε ειπωθεί σε κρεσέντο μανταμσουσουδισμού, «οι φτωχοί κάνουν λάθη στις επιλογές τους». Τον ίδιο λαό που επικαλούνται για να νομιμοποιήσουν τις δικές τους απόψεις, τον ίδιο ακριβώς απαξιώνουν για τις επιλογές του. Προσεχώς, φαντάζομαι, μετά το δημοψήφισμα στην Ιταλία (4 Δεκεμβρίου), στο οποίο ο Ρέντσι προσέδωσε πανευρωπαϊκά χαρακτηριστικά, αν βγει το Οχι και η Ιταλία κλονίσει την ευρωζώνη, θα τεθεί μέχρι και ζήτημα τερματισμού των δημοψηφισμάτων.

Οι πολέμιοι των ιδεοληψιών, όχι βέβαια του αγαπημένου τους νεοφιλελευθερισμού, σήμερα σχηματίζουν μια φυλή losers στην επικράτεια και των κοινωνικών δικτύων. Εχοντας μετεκπαιδευθεί με ιδιαίτερα μαθήματα σε μια αστικότητα την οποία θεωρούν κλειδί για την πρόσβαση στις ελίτ, αποτελούν σήμερα τους ρομαντικούς μιας ιδεολογίας που καταρρέει ηχηρά. Σε έναν κόσμο όπου οι αντιθέσεις βγάζουν μάτι και η κινούμενη άμμος της νέας πραγματικότητας κάνει σχεδόν αναγκαία την επιστροφή στις ρίζες του ρομαντισμού και των νέων ιδεολογιών, οι ιδεοληπτικοί του αντιλαϊκισμού προσεχώς θα μοιάζουν με κομσομόλους του παλαιού κόσμου. Διδακτικοί με το παράδειγμά τους πως τα υπόγεια ρεύματα και οι αντιφάσεις της κοινωνίας είναι δομικό στοιχείο των δημοκρατιών. Και πως αν δεν αγαπήσεις τον κόσμο, δεν μπορείς να τον πείσεις για τίποτε.

Τελευταία Νέα