Το Kέντρο, σε όλες τις εκφάνσεις του, καταρρέει διεθνώς. Στις ΗΠΑ η Χίλαρι Κλίντον δεν κατόρθωσε να εκλεγεί. Στη Γαλλία ο Αλέν Ζιπέ που έπαιξε το κεντρώο χαρτί στις εσωκομματικές της γαλλικής Δεξιάς, επιχειρώντας να προσεγγίσει και τους κεντρώους ψηφοφόρους, είδε την πλάτη τού «σκληροπυρηνικού» δεξιού Φρανσουά Φιγιόν. Ενός πολιτικού ο οποίος είναι κατά των εκτρώσεων, «φλερτάρει» με τις οργανώσεις που τάσσονται κατά των γάμων των ομοφυλοφίλων, ενώ σε θέματα οικονομίας έχει πιο νεοφιλελεύθερες προτάσεις ακόμα και από τον ηττημένο Νικολά Σαρκοζί. Σε ιδεολογικό επίπεδο, δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι έχει χαρακτηριστεί και ως «ο γάλλος Νάιτζελ Φάρατζ».
Ζούμε σε μια εποχή κατά την οποία ο χώρος του λεγόμενου προοδευτικού Κέντρου αλλά και της Κεντροαριστεράς τείνει να εξαφανιστεί. Τι σημαίνει αυτό για το ΠΑΣΟΚ; Τηρουμένων των αναλογιών, το τελευταίο μοιάζει με ορειβάτη που βρίσκεται ανάμεσα σε δύο βράχους. Από τη μια πλευρά είναι η Νέα Δημοκρατία, από την άλλη ο ΣΥΡΙΖΑ. Πάντα υπάρχει ο κίνδυνος, ακόμα και με ένα μικρό λάθος, να πέσει στο κενό. Θα γίνει αυτό ή θα πατήσει πάνω στον έναν βράχο για να φτάσει στην κορυφή;
Στην πρόσφατη εκδήλωση της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, η Φώφη Γεννηματά επανέλαβε πως «εμείς δεν είμαστε ένα κόμμα μπαλαντέρ, δεν στοχεύουμε σε έναν συμπληρωματικό ρόλο, σε οποιαδήποτε κατεύθυνση –ρόλος που θα ήταν άλλωστε “μιας χρήσης”». Μάλιστα η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ συμπλήρωσε ότι στόχος της Συμπαράταξης είναι «να γίνουμε ο ισχυρός πόλος, η δύναμη της Κεντροαριστεράς, της Δημοκρατικής Προοδευτικής Παράταξης, με καταλυτικό ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις».
Από τα λόγια στις πράξεις και από αυτές έως τα απτά αποτελέσματα, ωστόσο, η απόσταση είναι τεράστια. Το τι φιλοδοξεί να γίνει το ΠΑΣΟΚ, σε σχέση με το πού μπορεί να φτάσει, είναι επίσης διαφορετικό θέμα. Πιθανότατα όχι επειδή απουσιάζει η θέληση ή μια οργανωμένη στρατηγική, αλλά κυρίως γιατί η ραγδαία φτωχοποίηση –και κατ’ επέκταση ακραία ανισότητα –που έχει επιφέρει η οικονομική κρίση διεθνώς έχει ισοπεδώσει τη μεσαία τάξη. Αυτή αποτελούσε έως πρότινος το βασικό ακροατήριο της Κεντροαριστεράς και τον πιο ένθερμο υποστηρικτή της. Πλέον όμως τα φτωχοποιημένα μεσαία στρώματα εκφράζονται μέσω της οργής και της αγανάκτησης. Επιλέγουν τιμωρητικά είτε τη Δεξιά και τα άκρα ή έχουν κατακερματιστεί σε «ασύμμετρες παρατάξεις», σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει κορυφαίο στέλεχος της Χαριλάου Τρικούπη για να περιγράψει, όπως λέει, «την Πλεύση Ελευθερίας στην Ελλάδα ή το κόμμα του Μπέπε Γκρίλο στην Ιταλία».
ΜΑΧΗ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ. «Πάμε να διαγκωνιστούμε άγρια με αριστερούς όρους. Αλλιώς, με οποιαδήποτε κίνηση προς τα δεξιά είναι σαν να χαρίζουμε τον κόσμο στον Κυριάκο Μητσοτάκη» υποστηρίζει πρόσωπο που συμμετέχει στον στρατηγικό σχεδιασμό της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, εξηγώντας πως με τις υπάρχουσες συνθήκες, αν η Κεντροαριστερά θέλει να γίνει κυρίαρχος πόλος, πρέπει να γίνει αντίπαλος του ΣΥΡΙΖΑ. «Πρόκειται για μάχη επιβίωσης του χώρου. Δεν χωράμε και οι δύο (ΠΑΣΟΚ – ΣΥΡΙΖΑ) στο ελληνικό πολιτικό σύστημα» επισημαίνει το ίδιο πρόσωπο και φέρνει ως παράδειγμα την περίπτωση του επικεφαλής του Εργατικού Κόμματος στο Ηνωμένο Βασίλειο Τζέρεμι Κόρμπιν: «Αφήνει τη λογική του μεσαίου χώρου και στρέφεται στην Αριστερά».
Οι παροικούντες τη Χαριλάου Τρικούπη ξεκαθαρίζουν, πάντως, πως δεν αρκούν μόνο οι αλλαγές στους πολιτικούς συσχετισμούς για την επανόρθωση της μεσαίας τάξης. Απαιτούνται και νέες οικονομικές πολιτικές, ένα «restart», όπως λένε, το οποίο θα συμβάλει δυναμικά υπέρ της ανάπτυξης, της αντιμετώπισης της ανεργίας καθώς και της αξιοπιστίας του πολιτικού συστήματος.
Πώς μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο; Η κατάληψη του χώρου του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να γίνει με τη χρήση της ίδιας γλώσσας. Αυτή είναι η βασική αρχή που έχουν υιοθετήσει σχεδόν όλα τα μέλη της Δημοκρατικής Συμπαράταξης. Οπως λέγεται, «απαιτείται οραματική στρατηγική, η οποία θα είναι ρεαλιστική και σύγχρονη, με αλλαγές που θα αφορούν ουσιαστικά τον πολίτη και την καθημερινότητά του» και υπογραμμίζεται πως «χρειάζεται ο συνδυασμός του ευαίσθητου με το ρεαλιστικό προκειμένου η οργή να μετουσιωθεί σε δημιουργία».
«Η Δημοκρατική Συμπαράταξη πρέπει να διεκδικήσει ολόκληρο τον χώρο της Κεντροαριστεράς και να απαντήσει, χωρίς να λαϊκίζει, σε θέματα εργασίας, ανισοτήτων, αλληλεγγύης και δικαιοσύνης. Να δώσει λύσεις σε θέματα που όχι μόνο αφορούν την ανθρώπινη επιβίωση, αλλά και την αξιοπρέπεια» υποστηρίζει βουλευτής της Συμπαράταξης. Ο ίδιος τονίζει επίσης ότι προτεραιότητα της Κεντροαριστεράς θα πρέπει να είναι να επιστρέψει στην αυτονομία της πολιτικής της, «να παλέψει για αυτήν, να έρθει σε επαφή με τον λαϊκό κόσμο χωρίς να λαϊκίσει».
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ. Μάλιστα, στην κατεύθυνση εξεύρεσης λύσεων σε θέματα που αφορούν την καθημερινότητα των πολιτών, τονίζεται από τη Συμπαράταξη, εργάζονται οι βουλευτές της και επικεντρώνονται οι δράσεις της. Οπως συνέβη στη Βουλή την περασμένη Πέμπτη, όπου ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος και ο Γιάννης Μανιάτης κατήγγειλαν την κυβέρνηση ότι υπονομεύει την επένδυση στο Ελληνικό και μαζί 75.000 νέες θέσεις εργασίας καθώς και ότι μένει άπραγη σε ό,τι αφορά τη μεταφορά του αμαξοστασίου λεωφορείων των ΟΣΥ. Ομοίως λέγεται ότι συμβάλλουν και οι εκδηλώσεις της Δημοκρατικής Συμπαράταξης. Η τελευταία πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τετάρτη σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, με θέμα «Ανάπτυξη, δουλειές και εργασιακά δικαιώματα», και είχε στο ακροατήριό της περισσότερα από 500 άτομα. Ωστόσο, ήδη έχει αρχίσει να ασκείται κριτική στη Συμπαράταξη ότι είναι «αγκαλιά» με τους συνδικαλιστές και έτοιμη να υποκύψει σε κομματικές εξαρτήσεις προκειμένου να δει τα ποσοστά της να ανεβαίνουν.