Μέχρι σήμερα οι έλεγχοι διαβατηρίων γίνονταν στα αεροδρόμια. Στο προσεχές μέλλον, ενδέχεται να γίνονται και στα νοσοκομεία –τουλάχιστον στα βρετανικά. Το σχέδιο της κυβέρνησης να πατάξει τον «ιατρικό τουρισμό» μετατρέποντας τους γιατρούς σε «συνοριοφύλακες» –όπως καταγγέλλει η αντιπολίτευση –έχει προκαλέσει αναστάτωση στον ιατρικό κόσμο της Βρετανίας.

Τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων την Τρίτη έμοιαζαν να είναι βγαλμένα από το μυαλό του ίδιου διευθυντή: «Δείξτε το διαβατήριό σας για να νοσηλευθείτε στο NHS» («Γκάρντιαν»), «Δείξτε το διαβατήριό σας για να δείτε τον γιατρό» («Ντέιλι Τέλεγκραφ»), «Δείξτε το διαβατήριό σας εάν θέλετε νοσοκομειακή περίθαλψη» («Ντέιλι Μέιλ»).

Ο «ιατρικός τουρισμός» αναφέρεται στα άτομα που ταξιδεύουν σκοπίμως σε μια ξένη χώρα προκειμένου να χρησιμοποιήσουν δωρεάν τις υπηρεσίες υγείας της. Βάσει του σχεδίου που μελετά η κυβέρνηση, οι ασθενείς θα πρέπει να παρουσιάζουν δύο διαφορετικά έγγραφα –διαβατήριο και αποδεικτικό κατοικίας (π.χ. λογαριασμό οργανισμών κοινής ωφέλειας) –αν θέλουν να κάνουν εξετάσεις, να νοσηλευθούν ή να χειρουργηθούν στα νοσοκομεία του Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS).

Μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου της Βουλής, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Υγείας Κρις Γουόρμαλντ παραδέχθηκε ότι πρόκειται για μια «αμφιλεγόμενη πρακτική». Βρίσκεται όμως στο τραπέζι διότι, όπως είπε, το NHS χάνει εκατομμύρια στερλίνες κάθε χρόνο εξαιτίας του «ιατρικού τουρισμού».

Το σχέδιο έχει την προσωπική στήριξη της πρωθυπουργού: «Εδώ και πολλά χρόνια κάποιοι έρχονται στη Βρετανία και χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες υγείας μας χωρίς να πληρώνουν. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε τον “ιατρικό τουρισμό”» δήλωσε η Τερίζα Μέι από το βήμα της Βουλής. Ο αρχηγός των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν κατηγόρησε την κυβέρνηση για «διχαστικές πρακτικές», προσθέτοντας ότι το μέτρο θα έχει επιπτώσεις στους ηλικιωμένους και σε εκείνους που δεν έχουν διαβατήρια (περίπου 9,5 εκατ. Βρετανοί).

Ελέγχους διαβατηρίων διενεργεί ήδη ένα νοσοκομείο στο Πίτερμπορο της Ανατολικής Αγγλίας, περιοχή που τα τελευταία χρόνια έχει συγκεντρώσει μεγάλο αριθμό μεταναστών από την Ανατολική Ευρώπη. Τα ετήσια έσοδα του νοσοκομείου από νοσήλια ατόμων που έρχονται από το εξωτερικό αυξήθηκαν από 92.500 στερλίνες σε 250.000 στερλίνες μετά την εισαγωγή του μέτρου το 2013.

Παράλληλα, το νοσοκομείο Σεντ Τζόρτζις στο Νότιο Λονδίνο εφαρμόζει πιλοτικό πρόγραμμα ελέγχου διαβατηρίων των εγκύων, προκειμένου να αποτρέψει τη χρήση των υπηρεσιών του από αλλοδαπές που έρχονται στη Βρετανία για να γεννήσουν. Οσες δεν προσκομίζουν τα απαραίτητα έγγραφα θα αναφέρονται στο υπουργείο Εσωτερικών και θα κινδυνεύουν με απέλαση.

Οι κάτοικοι της Βρετανίας και οι αιτούντες άσυλο δικαιούνται δωρεάν περίθαλψη από το NHS. Το ίδιο ισχύει για τους ευρωπαίους πολίτες –με μια διαφορά: οι χώρες που ανήκουν στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ) πρέπει να αποζημιώνουν τη Βρετανία για την υγειονομική περίθαλψη που λαμβάνουν οι πολίτες τους που επισκέπτονται τη χώρα. Οι πολίτες κρατών εκτός ΕΟΧ πρέπει να πληρώνουν οι ίδιοι το κόστος νοσηλείας. Ωστόσο, αυτό δεν συμβαίνει συχνά, διότι τα νοσοκομεία δεν διενεργούν πάντα ελέγχους. «Το NHS είναι εθνική και όχι διεθνής υπηρεσία υγείας. Είμαστε αποφασισμένοι να πατάξουμε την κατάχρηση του συστήματος» δήλωσε εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας.

Η κυβέρνηση έχει θέσει στόχο έως το 2017-18 τη συλλογή 500 εκατ. στερλινών τον χρόνο, τα οποία εκτιμάται ότι ξοδεύονται για νοσηλεία στη Βρετανία ασθενών που ζουν μόνιμα στο εξωτερικό. Την περίοδο 2014-15, όταν ανακοίνωσε τον στόχο, συνέλεξε μόλις 97 εκατομμύρια. Εναν χρόνο αργότερα το ποσό ανέβηκε στα 289 εκατ., αλλά τα περισσότερα από αυτά (164 εκατ.) προήλθαν από τη θέσπιση «επιβάρυνσης υγείας» στις αιτήσεις για βίζα (150 στερλίνες για τους φοιτητές και 200 για τους υπόλοιπους), η οποία επιτρέπει στους αιτούντες να χρησιμοποιούν το NHS.
Θύελλα αντιδράσεων από τον ιατρικό κόσμο

Ο ιατρικός κόσμος καταδίκασε το σχέδιο της κυβέρνησης. «Ποιος θα πάρει την ευθύνη για έναν ασθενή που θα απορριφθεί επειδή δεν έδειξε το διαβατήριό του και η υγεία του επιδεινωθεί;» διερωτήθηκε ο Τζον Ρέστελ, πρόεδρος της ένωσης διευθυντών των βρετανικών δομών υγείας.

Ο πρόεδρος του Βρετανικού Ιατρικού Συλλόγου Μαρκ Πόρτερ υποστήριξε ότι η συζήτηση είναι αποπροσανατολιστική, δεδομένου ότι ο «ιατρικός τουρισμός» είναι ένα πολύ μικρό πρόβλημα για το NHS, το οποίο μαστίζεται από την υποχρηματοδότηση. Αρκετοί γιατροί κατέφυγαν στο twitter για να δηλώσουν ότι δεν θα εφαρμόσουν το μέτρο. Ο Σάιμον Στόλγουερθι το χαρακτήρισε «αηδιαστικό», ο Μπεν Ουάιτ ξεκαθάρισε ότι «δεν πρόκειται να ζητήσω από κανέναν το διαβατήριό του για να του παράσχω τις πρώτες βοήθειες» και η Νάταλι Σίλβεϊ έγραψε ότι «η υγεία του ασθενούς μου είναι το πρώτο μου μέλημα, όχι τα στοιχεία του διαβατηρίου του».

Τελευταία Νέα