Πέθανε, σε ηλικία 90 ετών, ο Φιντέλ Κάστρο, ηγέτης της κουβανικής επανάστασης.
Η είδηση έγινε γνωστή από τον πρόεδρο της Κούβας και αδελφό του, Ραούλ Κάστρο, που τον διαδέχθηκε το 2008.
«Ο κομαντάντε της κουβανικής επανάστασης απεβίωσε στις 22:29 το βράδυ», είπε σε διάγγελμά του το οποίο μετέδωσε απευθείας η δημόσια τηλεόραση της Κούβας.
«Οι λεπτομέρειες της επικήδειας τελετής θα ανακοινωθούν» αργότερα, πρόσθεσε σε αυτό το σύντομο διάγγελμα που καταλήγει με ένα βροντερό: “Hasta la victoria siempre!” (“Μέχρι τη νίκη” ) τη γνωστή φράση-ορόσημο του κομαντάντε.
Λίγο αργότερα με νέα εμφάνισή του από την τηλεόραση ο Ραούλ Κάστρο ανακοίνωσε ότι «σύμφωνα με την επιθυμία που είχε εκφράσει ο σύντροφος Φιδέλ, η σορός του θα αποτεφρωθεί τις πρώτες ώρες του Σαββάτου».
Ο «Λίδερ Μάξιμο», που κυβέρνησε τη χώρα του με σιδηρά πυγμή από την επανάσταση του 1959 και είχε αψηφήσει την αμερικανική υπερδύναμη για περισσότερο από μισό αιώνα, παραχώρησε την εξουσία στον αδελφό του Ραούλ από το 2006 έπειτα από εντερική αιμορραγία.
Το 2011 εγκατάλειψε και τις τελευταίες επίσημες αρμοδιότητές του, παραχωρώντας το αξίωμα του πρώτου γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας (PCC) στον Ραούλ, ο οποίος ήταν δεύτερος στην ιεραρχία του κόμματος από την ίδρυσή του το 1965.
Ο τέως πρόεδρος της Κούβας είχε εξαφανιστεί εντελώς από τις κουβανικές τηλεοράσεις μεταξύ Φεβρουαρίου 2014 και Απριλίου 2015, κάτι που είχε τροφοδοτήσει πολλές φήμες για την κατάσταση της υγείας του.
Όμως εδώ και ενάμισι χρόνο, αν και οι μετακινήσεις του παρέμεναν περιορισμένες, είχε ξαναρχίσει να δημοσιεύει τις «σκέψεις» του και είχε ξαναρχίσει να δέχεται στην κατοικία του προσωπικότητες και ηγέτες από το εξωτερικό.
Ο θάνατός του, δύο χρόνια μετά την ιστορική ανακοίνωση της προσέγγισης ανάμεσα στην Κούβα και στις Ηνωμένες Πολιτείες, έρχεται να κλείσει οριστικά τη σελίδα του Ψυχρού Πολέμου που οδήγησε τον κόσμο στο χείλος της πυρηνικής σύγκρουσης στη διάρκεια της κρίσης των πυραύλων τον Οκτώβριο του 1962.
Η τελευταία ομιλία
Στην τελευταία ομιλία του στο συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας ο Φιντέλ Κάστρο είχε πει: «Για όλους έρχεται η ώρα μας, αλλά οι ιδέες των Κουβανών Κομμουνιστών θα παραμείνουν ως απόδειξη σε αυτόν τον πλανήτη ότι αν λειτουργήσουμε με θέρμη και αξιοπρέπεια, μπορούμε να πράξουμε τα υλικά και τα πολιτιστικά αγαθά που χρειάζονται οι άνθρωποι. Και πρέπει να πολεμήσουμε χωρίς ανακωχή για την απόκτησή τους».
Ο Φιντέλ παρέμενε αμετακίνητος στις ιδέες της κουβανικής επανάστασης και μετά την επίσκεψη του Μπαράκ Ομπάμα στην Αβάνα για την ομαλοποίηση των σχέσεων των δυο χωρών, είχε δηλώσει στην εφημερίδα Gramma πως η Κούβα «δεν έχει ανάγκη από τα δώρα της αυτοκρατορίας».
Ποιος ήταν Φιντέλ Κάστρο
Ο Φιντέλ Αλεχάνδρο Κάστρο Ρους γεννήθηκε στις 13 Αυγούστου 1926 στην Κούβα. Ήταν γιος ενός Ισπανού μετανάστη, που εργαζόταν στις φυτείες ζάχαρης. Ο ίδιος ο Φιντέλ πρόσθεσε το όνομα Αλεχάνδρο (Αλέξανδρος), όταν σε ηλικία 17 ετών διάβασε για τα κατορθώματα του βασιλιά της Μακεδονίας.
Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αβάνας, ασχολήθηκε με την πολιτική και ταξίδεψε ως φοιτητής σε αρκετές χώρες της περιοχής. Μετά την αποφοίτησή του, το 1950, άσκησε τη δικηγορία στην πρωτεύουσα κυρίως για λογαριασμό των φτωχών και μη προνομιούχων. Την περίοδο εκείνη η Κούβα ζούσε τα τελευταία χρόνια του καθεστώτος Μπατίστα. Ο Κάστρο θεωρούσε ότι το καθεστώς αυτό μπορούσε να ανατραπεί μόνο με επανάσταση.
Μαζί με τον αδελφό του Ραούλ, ίδρυσε μια παράνομη οργάνωση με στόχο την ανατροπή του καθεστώτος. Η προσπάθεια έγινε στις 26 Ιουλίου 1953 και ήταν αποτυχημένη. Ο Φιντέλ και ο αδελφός του συνελήφθησαν, δικάστηκαν και καταδικάστηκαν σε κάθειρξη 15 ετών. Ο Φιντέλ στο δικαστήριο εκφώνησε ένα λόγο που αργότερα έγινε γνωστός με τον τίτλο Η Ιστορία θα με δικαιώσει. Μεταξύ άλλων, είπε στους δικαστές: «Σας προειδοποιώ. Μόλις αρχίζω […] Ξέρω ότι θα υπάρξει συνωμοσία για να με καταδικάσετε στη λήθη. Η φωνή μου όμως δεν θα λυγίσει […] Καταδικάστε με. Δεν έχει σημασία. Η Ιστορία θα με δικαιώσει.»
Τα λόγια του ήταν προφητικά: Το 1955 το καθεστώς χορήγησε γενική αμνηστία, ο Κάστρο απελευθερώθηκε και υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τη χώρα. Από το Μεξικό και με τη βοήθεια εκατοντάδων άλλων συντρόφων του (μεταξύ αυτών και ο Ερνέστο Γκεβάρα) ο Κάστρο συνέχισε να δουλεύει για την ανατροπή του Μπατίστα.
Το 1959 ο Κάστρο επικεφαλής περίπου 9.000 ανταρτών μπήκε στην Αβάνα. Ο Φουλχένσιο Μπατίστα –τον οποίο δεν στήριζαν πλέον ούτε οι ΗΠΑ- αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα.
Από τότε, ο Κάστρο έγινε απλά ο Φιντέλ. Όλοι τον αναγνώριζαν: από τη γενειάδα, τη στρατιωτική του στολή, τις πολύωρες ομιλίες, το χιούμορ, αλλά και τους ελιγμούς που σε δύσκολες περιόδους οικονομικού εμπάργκο του έδιναν νέους –απροσδόκητους- συμμάχους. Αποχώρησε, για λόγους υγείας, το 2008.
ΣΠΟΥΔΕΣ
Νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αβάνας.
ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ
Δικηγορεί στην Αβάνα και από το 1953 εντάσσεται στο ενεργό αντιστασιακό κίνημα εναντίον του καθεστώτος Μπατίστα.
1953: Επίθεση εναντίον στρατώνων στο Σαντιάγκο της Κούβας. Συλλαμβάνεται και φυλακίζεται με ποινή 15ετούς κάθειρξης.
1956: Αμνηστεύεται και πηγαίνει στο Μεξικό όπου οργανώνει ένοπλο αγώνα. Τον Δεκέμβριο του 1956, επιστρέφει στην Κούβα με μικρή στρατιωτική δύναμη.
1956-59: Ένοπλος αγώνας εναντίον του Μπατίστα έως ότου ανατρέπεται και φεύγει.
1959-76: Πρωθυπουργός.
1963-1965: Πρώτος Γραμματέας του “Partido Unido De La Revolucion
Socialista” (Ενωμένο Κόμμα της Σοσιαλιστικής Επανάστασης).
Από το 1965: Γραμμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Από το 1976: Μέλος του ΠΓ του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Από το 1976: Αρχηγός κράτους και Πρόεδρος του Συμβουλίου του Κράτους.
Από το 1976: Πρόεδρος του Συμβουλίου Υπουργών.
15/10/1991: Επανεκλέγεται Γενικός Γραμματέας του ΚΚΚ, κατά τη διάρκεια των
εργασιών του 4ου Συνεδρίου του Κόμματος.
Από το 1992: Επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Άμυνας.
24/2/1993: Εκλέγεται βουλευτής στις πρώτες άμεσες μονοκομματικές εκλογές στη χώρα, στις οποίες ο αριθμός των υποψηφίων βουλευτών αντιστοιχεί ακριβώς σε αυτόν των κοινοβουλευτικών εδρών.
25/2/1998: Επανεκλέγεται από τη Βουλή αρχηγός του κράτους για πέντε χρόνια.
6/1/1999: Γάλλος δικηγόρος, που εκπροσωπεί δύο καταδικασθέντες στην Κούβα διανοούμενους και την κόρη ενός εκτελεσθέντος συνταγματάρχη, καταθέτει τρεις μηνύσεις εναντίον του, δύο για “εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας” και μία για “ανάμιξη σε διεθνές λαθρεμπόριο ναρκωτικών”.
17/11/2000: Δηλώνει ότι οργανώσεις αντικαθεστωτικών έχουν ετοιμάσει σχέδιο δολοφονίας του κατά τη διάρκεια της ιβηρο-αμερικανικής διάσκεψης κορυφής στον Παναμά. Την επομένη, οι αρχές του Παναμά ανακοινώνουν τη σύλληψη τεσσάρων ατόμων ανάμεσα στους οποίους και ο κουβανός εξόριστος, Λουίς Ποσάδα Καρίλες, τον οποίο είχε κατονομάσει ως εγκέφαλο της συνωμοσίας ο Κάστρο. Στις 30/11 η Κούβα ζητεί επισήμως την έκδοση των τεσσάρων υπόπτων.
27/8/2004: Η Κούβα διακόπτει επ΄αόριστον τις διπλωματικές της σχέσεις με τον Παναμά μετά την αμνηστία που έδωσε η απερχόμενη πρόεδρος Μισκόσο σε τέσσερις Κουβανούς που κατηγορούνται για συνωμοσία με σκοπό τη δολοφονία του.
31/7/2006: Μεταβιβάζει προσωρινά την εξουσία στον αδελφό του, υπουργό Άμυνας, Ραούλ, έπειτα από εγχείρηση στο έντερο.
19/2/2008: Ανακοινώνει επίσημα την αποχώρησή του από την προεδρία της Κούβας. Στις 24/2, ο αδελφός του Ραούλ Κάστρο εκλέγεται από το κοινοβουλίο νέος πρόεδρος της χώρας.
25/11/2016: Πεθαίνει.
ΒΡΑΒΕΙΑ
Βραβείο Λένιν (1961).
ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ
1964: “Ten years of Revolution”.
1968: ” History will absolve me”.
1987: “Fidel” (από κοινού με τον Φρέι Μπέτο).
1991: “How Far We Slaves Have Come: South Africa and Cuba in Today΄s World” (από κοινού με τον Νέλσον Μαντέλα).
2/8/2010: Παρουσιάζει σε επιλεγμένο ακροατήριο τα απομνημονεύματά του, με τον τίτλο “Στρατηγική Νίκη”, για τη νίκη των ανταρτών εναντίον του κουβανικού στρατού, η οποία οδήγησε στην πτώση του δικτάτορα Μπατίστα.