«Αντίο Κομαντάντε. Ως την παντοτινή νίκη των λαών».
Tweet του Πρωθυπουργού
Το διάσημο και πολυσυζητημένο την εποχή του σύνθημα της Επανάστασης στην Κούβα, ήταν ένα σύνθημα που ενεργοποιούσε πολλά συναισθήματα. Ελπίδα, χαρά, θρίαμβο, αλλά και μελαγχολία, αποφασιστικότητα και απειλή. Και τελικά εκπέμπει το μήνυμα ότι τίποτε δεν τελείωσε και δεν υπάρχει ήττα. Μέχρι να υπάρξει η τελική νίκη. Ολα τα ενδιάμεσα στάδια έχουν δευτερεύουσα σημασία. Κι έτσι η προοπτική μπορεί να εμψυχώνει τον λαό στις δύσκολες στιγμές. Μοιάζει με τη θρησκευτική αισιοδοξία ότι θα υπάρχουμε σε έναν καλύτερο κόσμο, στη μετά θάνατο ζωή. Το δόγμα πάντοτε επουλώνει τις πληγές της επαφής ρομαντικών επαναστατών με την πραγματικότητα. Και δυστυχώς είναι για όλους η πραγματικότητα ηλίθια, που τελικά εκφράζεται με όρους Οικονομίας.
Στο «Βήμα» ο Σάκης Μαλαβάκης κατέγραψε με συνοπτικό κείμενο τις φάσεις της Επανάστασης. Κι αυτές ήταν, με δικά μου λόγια:
1. Η χαρά και η αισιοδοξία. Η επανάσταση και η ανατροπή του διεφθαρμένου και εγκληματικού καθεστώτος του Μπατίστα. Μέσα σε τρία χρόνια (1956 – 1959) μια χούφτα νέων από τη Σιέρα Μαέστρα κατέβηκαν στα πεδινά και έδιωξαν τον Μπατίστα και τους συμμάχους του.
2. Η αντίσταση στις επιθέσεις της συμμαχίας των νονών της Μαφίας και του υπόκοσμου της Αβάνας με τον Εντγκαρ Χούβερ του FBI, τη CIA και τους μεγαλοϊδιοκτήτες των φυτειών ζαχαροκάλαμου. Που κατέληξε στο φιάσκο του Κόλπου των Χοίρων.
3. Ο κομμουνισμός. Η επανάσταση φαινόταν να συνθλίβεται από τη μεταφορά του ψυχρού πολέμου των υπερδυνάμεων σε λάθος περιοχή. Και με την κρίση του 1963, που παρ’ ολίγον να μετατραπεί σε πυρηνικό θερμό πόλεμο. Κι έτσι τελικά επιβλήθηκε η δικτατορία.
4. Η διαρκής οικονομική κρίση. Αποκλεισμένη η χώρα από τις παγκόσμιες αγορές, από το ’63 και μετά περνάει την περίοδο της κατήφειας. Σε κανονικές συνθήκες η κυβέρνηση θα είχε ανατραπεί, αλλά την κατάσταση έσωζαν διαδοχικά η οικονομική βοήθεια από τη Σοβιετική Ενωση, την Κίνα και τη Βενεζουέλα, που σε συνδυασμό με την εξέλιξη της επανάστασης σε δικτατορία έδωσαν ανάσες ζωής στο καθεστώς.
Ομως, η Σοβιετική Ενωση δεν μπόρεσε να φέρει τις μεταρρυθμίσεις που ήταν απαραίτητες για την παγκοσμιοποιημένη οικονομική πραγματικότητα –σε αντίθεση με την Κίνα του Ντενγκ –με αποτέλεσμα την ειρηνική κατάρρευσή της με την πτώση του Τείχους και του καθεστώτος.
Η διακοπή της οικονομικής βοήθειας από τη μεγάλη αδελφή υπερδύναμη θα σηματοδοτούσε την πτώση και των καστρικών, αν δεν υπήρχε η βοήθεια από τη Βενεζουέλα. Που και αυτή σταμάτησε πριν από δύο χρόνια.
Ο Ραούλ Κάστρο στη μοναξιά του άρχισε να ανοίγει την περίκλειστη οικονομία στον κόσμο. Είναι θέμα χρόνου να τελειώσει η επανάσταση. Και ένα μάθημα για όσους ονειρεύονται κλειστές οικονομίες και μάχονται τον παρωχημένο αγώνα να κρατηθούν στο παρελθόν, αντί να δώσουν τη μάχη με το παρόν. Που δεν είναι καθόλου εύκολη.
