Από αύριο μπαίνουμε στον πιο κρίσιμο μήνα από το καλοκαίρι του 2015. Η ομολογία προέρχεται από τα πιο επίσημα χείλη, αυτά του υπουργού Οικονομικών. Ειπώθηκε μάλιστα στη Βουλή, κατά τη χθεσινή συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού για το 2017 στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων. Ειδικότερα ο Ευκλείδης Τσακαλώτος υποστήριξε ότι «μέσα στον Δεκέμβριο θα κριθούν πολλά και σημαντικά για την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας και τη δυνατότητά μας να πετύχει ο οδικός χάρτης που ανακοινώσαμε το καλοκαίρι του ’15». Χαρακτήρισε άλλωστε ως ημερομηνία-ορόσημο την 5η Δεκεμβρίου, εξηγώντας πως τότε η ελληνική οικονομία ευελπιστεί πως τα τρία κομμάτια της διαπραγμάτευσης –δηλαδή μεταρρυθμίσεις, δημοσιονομικοί στόχοι και χρέος –θα ενωθούν. Ο ίδιος δεν απέκλεισε να υπάρξει κι άλλο Eurogroup, σημειώνοντας πως «πολύ σύντομα θα έχουμε εικόνα αν θα μπορούμε να πάμε στο σύστημα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) αλλά και πότε θα περάσουμε στην άρση των capital controls».
ΤΡΙΑ ΣΤΑΔΙΑ. Ο υπουργός Οικονομικών αναφέρθηκε εκτενώς στα τρία στάδια της διαπραγμάτευσης. Για το κομμάτι των μεταρρυθμίσεων υποστήριξε ότι οι συζητήσεις με τους θεσμούς είναι διαδοχικές και υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις ως προς το πώς θα καλυφθούν οι στόχοι εντός του προγράμματος το 2017 και το 2018. Για τους δημοσιονομικούς στόχους εξήγησε ότι η συζήτηση αφορά και για μετά το 2018. Αν, όπως είπε, «θα είναι 3,5% του ΑΕΠ το πρωτογενές πλεόνασμα ή αν θα μειωθεί ή αν θα είναι για κάποια χρόνια 3,5% και για κάποια άλλα λιγότερο». Για το τρίτο σκέλος, αυτό του χρέους, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος ήταν περισσότερο αποκαλυπτικός. Προσδιόρισε ως χρονικό ορίζοντα για νέες εξελίξεις που θα αφορούν τη διευθέτησή του τις αρχές του νέου έτους. «Νομίζω ότι μέχρι τον Ιανουάριο θα έχουν δοθεί οι λεπτομέρειες και θα μπορέσουμε να αξιολογήσουμε τις προοπτικές για την ελληνική οικονομία για την επόμενη περίοδο» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα ο Τσακαλώτος συνέστησε στο ΔΝΤ «να έχει το θάρρος της γνώμης του (δηλ. της θέσης περί αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους)». Ειδικότερα είπε πως αν το ΔΝΤ θέλει μείωση του στόχου του πλεονάσματος λίγο πάνω από το 1,5%, αντί του 3,5%, και εφόσον συμφωνεί με όσα λένε Ντράγκι, Μοσκοβισί, Ομπάμα, Λιου, ότι η ελληνική οικονομία δεν πρέπει να πάρει άλλα μέτρα και το χρέος χρειάζεται να μειωθεί, «τότε να μην πιέζει τον αδύνατο παίκτη, αλλά να πιέζει αυτόν που δεν θέλει να δώσει πολλά για το χρέος».
Στο εσωτερικό, από την κριτική του υπουργού δεν ξέφυγε η Νέα Δημοκρατία. Συγκεκριμένα απέκρουσε με τον δικό του, ξεχωριστό, τρόπο τις κατηγορίες της αξιωματικής αντιπολίτευσης περί απομόνωσης της κυβέρνησης. Οχι, αυτήν τη φορά δεν επικαλέστηκε την Κατίνα Παξινού, αλλά την Γκρέις Κέλι και την πριγκίπισσα Νταϊάνα. «Τέτοια απομόνωση της ελληνικής κυβέρνησης έχω να δω από τους γάμους της Γκρέις Κέλι με τον πρίγκιπα Ρενιέ του Μονακό και της Νταϊάνα με τον πρίγκιπα Κάρολο» ανέφερε χαρακτηριστικά, χωρίς να γίνεται ακριβώς σαφές πάντως το υπονοούμενο. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, το επενδυτικό κλίμα για τη χώρα καλυτερεύει. Τουλάχιστον αυτό το ενδιαφέρον διαπιστώνει, όπως έκανε γνωστό, κατά τις επαφές του με επενδυτές. Κι αυτό επειδή όλοι κατανοούν ότι έχουν γίνει μεγάλες μεταρρυθμίσεις.
Σε ό,τι αφορά τον προϋπολογισμό του 2017, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος τον χαρακτήρισε ως «απεικόνιση» της κυβερνητικής πολιτικής από πλευράς φόρων και δαπανών. «Εχει θετικά μηνύματα και δυσκολίες, όπως όλοι οι προϋπολογισμοί, ιδιαίτερα στην περίοδο της κρίσης» είπε, υποστηρίζοντας ότι στρατηγική της κυβέρνησης είναι να ελαφρύνει τις πιο ευάλωτες τάξεις και να αντιμετωπίσει τα ζητήματα της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου. Για τα δύο τελευταία τόνισε μάλιστα ότι η κυβέρνηση περιμένει, από την εφαρμογή των σχετικών νομοσχεδίων, «πολλά και σημαντικά έσοδα».
ΥΦΕΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. Χθες πάντως ο υπουργός Οικονομικών αναφέρθηκε και στις προβλέψεις του προϋπολογισμού για ανάπτυξη 2,7%, επισημαίνοντας ότι η κυβέρνηση «δεν κρύβει πως υπάρχουν υφεσιακά μέτρα». Το ζήτημα όμως, πρόσθεσε, είναι πως υπάρχουν αντισταθμίσεις. Επ’ αυτού επικαλέστηκε τις προβλέψεις για αύξηση της απασχόλησης. Μάλιστα, δεν έκρυψε την αισιοδοξία του για ανάπτυξη το 2017 και το 2018, ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι «για να είναι βιώσιμη η ανάπτυξη χρειαζόμαστε ένα άλλο αναπτυξιακό μοντέλο». Ποιο είναι αυτό; Αυτό που, όπως τόνισε, έλεγε από την αρχή ο ΣΥΡΙΖΑ: «Να αλλάξει το μοντέλο, να μη βασίζεται μόνο σε μεγάλα έργα, αλλά να έχουμε ένα μοντέλο πιο σοφιστικέ, πιο πλούσιο σε πρωτοβουλίες».