Στον αέρα είναι το Eurogroup της Δευτέρας, καθώς ακόμη δεν υπάρχει συμφωνία της Ελλάδας με τους δανειστές, αλλά ούτε και των δανειστών μεταξύ τους, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολη ακόμη και η υπογραφή της λεγόμενης τεχνικής συμφωνίας (staff level agreement) για τη δεύτερη αξιολόγηση.
Οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να συνεχιστούν τον Δεκέμβριο, με τη συμμετοχή του ΔΝΤ και το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων να παραμένουν τα κρίσιμα στοιχεία. Το ΔΝΤ δεν έχει ακόμη συμφωνήσει για το δημοσιονομικό κενό του 2018, θεωρώντας ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί επαρκούν μόνο για πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ και όχι 3,5% του ΑΕΠ που είναι ο στόχος του προγράμματος. Επίσης, το ΔΝΤ θεωρεί ότι το 3,5% δεν είναι στόχος που μπορεί να διατηρηθεί μεσοπρόθεσμα, όπως θέλει η ευρωζώνη και κυρίως η Γερμανία.
Σε κάθε περίπτωση, το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι χρειάζονται πρόσθετα μέτρα και μάλιστα θέλει να προσδιοριστούν από τώρα για την περίοδο 2018-2020.
Αυτό δυσκολεύει όχι μόνο τις αποφάσεις για το χρέος, αλλά και την ίδια την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, καθώς οι Ευρωπαίοι θέλουν αυτή να έχει και τη σφραγίδα του ΔΝΤ, ενόψει της επιστροφής του στο ελληνικό πρόγραμμα, όπως προκύπτει από χθεσινή ενημέρωση ανώτατου παράγοντα της ευρωζώνης. Ο ίδιος ανέφερε ότι στο Eurogroup της Δευτέρας η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ δεν θα είναι παρούσα, κάτι που προϊδεάζει πως οι όποιες αποφάσεις υιοθετηθούν δεν θα είναι τελεσίδικες.
Πάντως, τόνισε ότι έχει σημειωθεί πολύ σημαντική πρόοδος στα θέματα της αξιολόγησης, αν και δεν υπάρχει ακόμη συνολική συμφωνία, καθώς ένας «μικρός αριθμός θεμάτων» παραμένει προς διευθέτηση. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε στο δημοσιονομικό κενό του 2018, για το οποίο είπε ότι οι διαφορές είναι μικρές, και στα εργασιακά, τα οποία αναμένεται να λυθούν σε υψηλότερο πολιτικό επίπεδο. Επί της ουσίας, όπως προκύπτει από την ενημέρωσή του, είναι βέβαιο ότι αυτό που ζητούν οι πιστωτές από την ελληνική κυβέρνηση είναι να αποσαφηνίσει επακριβώς τα δημοσιονομικά μέτρα του 2018 και να σκιαγραφήσει αυτά που θα λάβει ώς το 2020.
Μια τέτοια απαίτηση είναι εξαιρετικά επώδυνη για την κυβέρνηση, η οποία αναζητά λύσεις με μέτρα που θα ενεργοποιηθούν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Ουσιαστικά βάζει στο τραπέζι μια παραλλαγή του κόφτη, που σημαίνει πρόσθετα μέτρα αν τα υφιστάμενα δεν επαρκούν για να πιαστεί ο στόχος. Αντίστοιχες σκέψεις, σύμφωνα με πληροφορίες, κυκλοφορούν και μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμών.
Η Γερμανία, πάντως, επιμένει στην επιστροφή του Ταμείου στο πρόγραμμα. Εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών ανέφερε χθες απαντώντας σε σχετική ερώτηση ότι «είμαστε πεπεισμένοι πως το ΔΝΤ θα παραμείνει στο πρόγραμμα».
ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΕΟΣ. Εν τω μεταξύ, χθες διέρρευσε το σχέδιο των βραχυπρόθεσμων μέτρων του ESM για το χρέος, το οποίο οδηγεί σε μείωση κατά 21,8% του ΑΕΠ το 2060. Το σχέδιο αναμένεται να παρουσιαστεί στο Eurogroup της Δευτέρας, επιβεβαίωσε εκπρόσωπος Τύπου του ESM.
Εφόσον δεν υπάρξει συμφωνία για την αξιολόγηση, ωστόσο, πληροφορίες αναφέρουν ότι είναι πιθανό να μην παρουσιαστούν ούτε τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, μεταθέτοντας τις αποφάσεις συνολικά για αργότερα μέσα στον Δεκέμβριο.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ», το σχέδιο παρατείνει ωριμάσεις και κλειδώνει επιτόκια σε ορισμένα από τα δάνεια της Ελλάδας, προκειμένου να την προστατεύσει από μελλοντικές αυξήσεις τους.
Ειδικότερα, προβλέπει ανταλλαγή ομολόγων κυμαινόμενου επιτοκίου των ελληνικών τραπεζών με σταθερού επιτοκίου, swaps επιτοκίων για τη σταθεροποίηση των πληρωμών της Ελλάδας σε ορισμένα από τα δάνεια του ESM και μελλοντικές εκταμιεύσεις δανείων σταθερού επιτοκίου. Αλλα μέτρα περιλαμβάνουν την παράταση της ωρίμασης ορισμένων δανείων από τα 28,3 χρόνια στα 32,5 χρόνια.
Αναλυτές θεωρούν βέβαιο ότι τα βραχυπρόθεσμα αυτά μέτρα δεν θα είναι αρκετά για να ικανοποιήσουν το ΔΝΤ, ώστε να βγάλει το ελληνικό χρέος βιώσιμο στη σχετική ανάλυση που θα κάνει. Το ΔΝΤ πιέζει για μεγαλύτερη συγκεκριμενοποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων, για τα οποία η ευρωζώνη όμως δεν θέλει ακόμη να δεσμευθεί αφού οι αποφάσεις του Eurogroup του περασμένου Μαΐου αναφέρουν ότι θα ενεργοποιηθούν «αν χρειαστεί» μετά το 2018.
ΣΚΛΗΡΑ ΜΕΤΡΑ. Την επιμονή του ΔΝΤ σε σκληρά μέτρα επιβεβαιώνει, εξάλλου, έγγραφο της Κομισιόν, που έφερε χθες στη δημοσιότητα το πρακτορείο ΜΝΙ. Σύμφωνα με αυτό, αν το ΔΝΤ συμφωνήσει «ακόμη και σ’ ένα διετές πρόγραμμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή περιμένει να είναι ένα σκληρό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, αφήνοντας την Ελλάδα σε πολύ δύσκολη θέση, δεδομένου ότι το 2018 θα είναι ουσιαστικά προεκλογική χρονιά».
Ο υψηλόβαθμος παράγοντας που ενημέρωσε χθες τους δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες είπε σχετικά ότι το ΔΝΤ «εξακολουθεί να πιέζει για τις δικές του μεταρρυθμίσεις προκειμένου να μπει στο πρόγραμμα».
Από το έγγραφο προκύπτει ότι το Ταμείο εξετάζει τη δυνατότητα, εφόσον συμμετάσχει, να συνεισφέρει ένα ποσό της τάξης των 5-6 δισ. ευρώ.
Αναφέρεται επίσης ότι η Κομισιόν, η ΕΚΤ και ο ESM θα μπορούσαν να συμφωνήσουν σε χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα, της τάξης του 2% του ΑΕΠ μετά το 2018, αλλά εκτιμάται ότι αυτό «ίσως συναντήσει αντίσταση από κάποια κράτη-μέλη».
