Τίτλοι τέλους και επισήμως για την πιο πολυκαιρισμένη (μη) ιδιωτικοποίηση του ελληνικού προγράμματος, αυτή του ΔΕΣΦΑ. Ενα σίριαλ στο οποίο ενεπλάκησαν τα τριάμισι τελευταία χρόνια δύο πρωθυπουργοί, πέντε υπουργοί και τρεις ξένες πρεσβείες.

Το ναυάγιο επισημοποιήθηκε με ανακοίνωση του υπουργείου Ενέργειας που υποστηρίζει ότι οι υποψήφιοι αγοραστές διατύπωσαν εναλλακτικές προτάσεις, οι οποίες αποδείχτηκαν ανεφάρμοστες εντός του κοινοτικού πλαισίου.

Επικαλείται τις προτάσεις της SOCAR για τμηματική καταβολή του τιμήματος και βελτίωση της αξίας του ΔΕΣΦΑ μέσω εγγυοδοτικών μηχανισμών, χαρακτηρίζοντάς τες νομικά ανέφικτες αφού θα ακύρωναν τον διαγωνισμό. Παράλληλα επισημαίνει ότι ούτε η ελληνική αντιπρόταση για βελτίωση της ανακτήσιμης διαφοράς, του ποσού δηλαδή που έχει λαμβάνειν ο ΔΕΣΦΑ για την περίοδο 2005-2016, έγινε αποδεκτή από τους επενδυτές.

Κάπως έτσι, ήρθε το διαφαινόμενο εδώ και ημέρες ναυάγιο για την πώληση του 66% του ΔΕΣΦΑ, αφού τις δύο πλευρές συνέχιζε να χωρίζει μια οικονομική διαφορά 100 έως 150 εκατ. ευρώ, συγκριτικά με το αρχικό τίμημα των 400 εκατ. ευρώ που καλούνταν να καταβάλουν οι Αζέροι.

Τώρα η κυβέρνηση θα πρέπει να τα βρει με τους δανειστές καθώς η ολοκλήρωση της πώλησης του ΔΕΣΦΑ, που σέρνεται από το 2013, αποτελεί ουρά της πρώτης αξιολόγησης, ενώ έχει συμπεριληφθεί στα προαπαιτούμενα της δεύτερης. Το δεύτερο πλήγμα αφορά την επενδυτική εικόνα της χώρας, ενώ το τρίτο αγγίζει τα γεωπολιτικά και τις ευρύτερες σχέσεις της Ελλάδας με το Μπακού, καθώς και τα δυτικών συμφερόντων ενεργειακά έργα. Το Αζερμπαϊτζάν είναι ο πιο αξιόπιστος στρατηγικός ενεργειακός συνεργάτης της Ευρώπης για τη δημιουργία του νότιου διαδρόμου και την απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο. Υπό αυτή λοιπόν την έννοια, το ναυάγιο του ΔΕΣΦΑ πλήττει τη σχέση της Αθήνας με το Μπακού. Δίχως αυτό να σημαίνει απαραίτητα εμπλοκή και στον αγωγό ΤΑΡ, όπου η SOCAR είναι μέτοχος με 20%, εντούτοις οι συνέργειες είναι πολλαπλές, όπως στην περίπτωση του ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB, όπου συμμετέχει η ΔΕΠΑ, θυγατρική της οποίας είναι ο ΔΕΣΦΑ.

ΝΕΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ. Αν υπάρχει ένας τρόπος να περιοριστούν οι παραπάνω επιπτώσεις, αυτός είναι η όσο το δυνατόν ταχύτερη προκήρυξη νέου διαγωνισμού για τον ΔΕΣΦΑ. Το μοντέλο θα αποφασιστεί πιθανώς και την επόμενη εβδομάδα σε επίπεδο Τσίπρα, δίχως να είναι σαφές αν θα αφορά και πάλι το 66% των μετοχών ή μικρότερο ποσοστό. Αλλωστε κοινό μυστικό είναι ότι ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης, ακριβώς όπως και ο προκάτοχός του Πάνος Σκουρλέτης, τάσσεται υπέρ της διατήρησης του ελέγχου του πλειοψηφικού πακέτου των δικτύων στο Δημόσιο και ήδη τις τελευταίες εβδομάδες έχουν εξεταστεί σχετικά σενάρια. Σύμφωνα με αυτά, ο νέος διαγωνισμός θα μπορούσε να γίνει α λα ΑΔΜΗΕ, δηλαδή διατήρηση ελέγχου του 51% του ΔΕΣΦΑ από το Δημόσιο και πώληση του υπόλοιπου 49% είτε μέσω χρηματιστηρίου είτε σε στρατηγικό επενδυτή.

Τέτοιος έχει ήδη εμφανιστεί, και πρόκειται για τη Fluxys, τον διαχειριστή του βελγικού δικτύου φυσικού αερίου (μέτοχος επίσης του TAP, όπως οι SOCAR και SNAM), μαζί με την Transgas, την αντίστοιχη εταιρεία της Ρουμανίας. Την περασμένη εβδομάδα εκπρόσωποι των δύο εταιρειών, συνοδευόμενοι από τους πρέσβεις του Βελγίου και της Ρουμανίας, επισκέφθηκαν τα ΕΛΠΕ, πωλητή του 35% του ΔΕΣΦΑ, όπου μεταξύ άλλων διαβεβαίωσαν ότι σε περίπτωση ναυαγίου της συμφωνίας με τους Αζέρους και τους Ιταλούς θα ενδιαφέρονταν να αγοράσουν το 30% του Διαχειριστή. Επιπλέον, η ίδια η SNAM φέρεται να έχει εδώ και καιρό διαμηνύσει στην ελληνική πλευρά πως σε περίπτωση που χαλάσει το ντιλ θα εξέταζε αυτόνομα την προοπτική να αγοράσει ποσοστό του ΔΕΣΦΑ.

Μεγάλη η διαφορά

Δεν προχώρησε η πώληση του 66% του ΔΕΣΦΑ, αφού τις δύο πλευρές συνέχιζε να χωρίζει μια οικονομική διαφορά 100 έως 150 εκατ. ευρώ, συγκριτικά με το αρχικό τίμημα των 400 εκατ. ευρώ που καλούνταν να καταβάλουν οι Αζέροι