Αφησαν απέξω την Ουάσιγκτον

Ο ΟΗΕ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου καθημερινά με δηλώσεις του. Το Ανατολικό Χαλέπι, προπύργιο της αντίστασης στο καθεστώς Ασαντ, κινδυνεύει να μετατραπεί σε «γιγάντιο νεκροταφείο», προειδοποίησε την Τετάρτη ο Στίβεν Ο’Μπράιεν, επικεφαλής ανθρωπιστικών επιχειρήσεων του Οργανισμού. «Δεν υπάρχουν σήμερα, πιθανότατα, περισσότερο ευάλωτοι άνθρωποι στη Γη από τους αμάχους του Χαλεπιού» δήλωσε χθες ο Γιαν Εγκλαντ, σύμβουλος του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ. Τουλάχιστον 30.000 άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τις τελευταίες τέσσερις ημέρες την πολιορκούμενη ανατολική ζώνη του Χαλεπιού. Περίπου 200.000 άνθρωποι παραμένουν στην περιοχή, με ελάχιστη έως μηδαμινή πρόσβαση σε τρόφιμα και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Μεταξύ Σαββάτου και Δευτέρας και με την υποστήριξη πάντα ρωσικών βομβαρδιστικών, ο συριακός στρατός (ή μάλλον τα φιλοκυβερνητικά στρατεύματα, αφού στις τάξεις τους βρίσκονται και χιλιάδες ξένοι πολιτοφύλακες, Λιβανέζοι, Ιρανοί, Ιρακινοί, Αφγανοί, ουσιαστικά μισθοφόροι) ανακατέλαβε 40% του τομέα που τελούσε από το 2012 υπό τον έλεγχο των ανταρτών, στο βορειοανατολικό Χαλέπι. Πλέον οι προσπάθειές τους επικεντρώνονται στο νοτιοανατολικό κομμάτι. Ο ανταποκριτής της «Μοντ» στη Βηρυτό δήλωνε χθες, κατά τη διάρκεια τσατ με τους αναγνώστες, βέβαιος πως «η εξέγερση στο Χαλέπι ζει τις τελευταίες της ημέρες». «Τα σχέδια εξόδου από την κρίση κινδυνεύουν να μείνουν στα χαρτιά» προειδοποιούσε. Υπάρχουν όμως τέτοια σχέδια;

Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», σύροι αντάρτες έχουν αρχίσει μυστικές συνομιλίες με τη Ρωσία, υπό την αιγίδα της Τουρκίας, στην Αγκυρα με σκοπό τον τερματισμό των μαχών στο Χαλέπι. «Οι Ρώσοι και οι Τούρκοι μιλούν τώρα χωρίς τις ΗΠΑ. Η Ουάσιγκτον έχει αφεθεί εντελώς εκτός, δεν γνωρίζει καν τι συμβαίνει στην Αγκυρα» δήλωσε στην εφημερίδα στέλεχος της συριακής αντιπολίτευσης. Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που κάποιος εκπρόσωπος των ανταρτών συναντάται με τους Ρώσους. Είναι ωστόσο, σύμφωνα με τις πηγές των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», η πρώτη φορά που συμμετέχει τόσο μεγάλος αριθμός αντικαθεστωτικών ομάδων. Και παρότι δεν φαίνεται να έχει σημειωθεί ιδιαίτερη πρόοδος, οι μυστικές συνομιλίες αναδεικνύουν τη μεταβαλλόμενη πολιτική δυναμική στη Μέση Ανατολή: πλέον οι περιφερειακές δυνάμεις δείχνουν περισσότερο πρόθυμες να παρακάμψουν την Ουάσιγκτον επιζητώντας συμφωνίες απευθείας με τη Ρωσία, η οποία με τη σειρά της επιθυμεί διακαώς να αναπτύξει την εικόνα μιας ανερχόμενης δύναμης ικανής να κάνει παρόμοιες συμφωνίες πραγματικότητα.

Ο Γιασέρ Αλιουσέφ, εκπρόσωπος των ταξιαρχιών Νουρ αλ Ντιν αλ Ζίνκι, χαρακτήρισε τις συνομιλίες «διαβουλεύσεις, όχι διαπραγματεύσεις»: «Πρόκειται για διαβουλεύσεις με τους Ρώσους, με τουρκική διαμεσολάβηση, ώστε να ηρεμήσουν τα πράγματα και να φτάσουν βασικά αγαθά στην πόλη, ακόμα και αν πρόκειται για ένα και μοναδικό σακί με ρύζι. Σε αυτό το στάδιο χρειαζόμαστε τα πάντα, από τρόφιμα και καύσιμα μέχρι φάρμακα». Καμία από τις πηγές των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» δεν θέλησε να διευκρινίσει αν οι αντάρτες συναντώνται με τους Ρώσους πρόσωπο με πρόσωπο ή εμμέσως, με τη διαμεσολάβηση τούρκων αξιωματούχων. Σύμφωνα πάντως με τον Τσαρλς Λίστερ, ειδικό σε θέματα Συρίας στο Middle East Institute της Ουάσιγκτον, η πρώτη συνάντηση έγινε τη Δευτέρα και ακόμη μία πιθανόν να πραγματοποιηθεί το Σάββατο.

Εχοντας διευθετήσει τη διαμάχη της με τη Μόσχα με αφορμή την κατάρρευση ενός ρωσικού βομβαρδιστικού, η Αγκυρα φέρεται να έχει έρθει σε ένα είδος συνεννόησης με τη Ρωσία που της επιτρέπει να αναπτύσσει τις δυνάμεις της σε τμήματα της Βόρειας Συρίας. Χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν εξακολουθούν να υπάρχουν εντάσεις –με επιπτώσεις στις συνομιλίες. Η Ρωσία επιβεβαίωσε χθες πως ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έδωσε «εξηγήσεις» στον Βλαντίμιρ Πούτιν για τις δηλώσεις που έκανε την Τρίτη ότι οι τουρκικές δυνάμεις βρίσκονται στο συριακό έδαφος ώστε «να βάλουν τέλος στη βασιλεία του βάρβαρου Ασαντ». Σύμφωνα με τούρκο αξιωματούχο, τα σχόλια του Ερντογάν έκαναν τη ρωσική αντιπροσωπεία να διακόψει απότομα τις συνομιλίες για το Χαλέπι, μέχρις ότου μιλήσουν οι δύο ηγέτες.