Η Εφορία ξεσκονίζει 1.270.047 ΑΦΜ

Σε πολλές εφορίες, ακόμα και στο Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου, χιλιάδες φάκελοι με εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις παραμένουν ακόμα και σήμερα χάρτινοι. Δεν συνιστά είδηση.

Το γεγονός όμως ότι η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων κατάφερε να ψηφιοποιήσει τα στοιχεία καταθέσεων για 1.270.047 φορολογουμένους συνιστά καινοτομία, η οποία πολλαπλασιάζει τις πιθανότητες εντοπισμού φοροφυγάδων.

Το δείγμα είναι τεράστιο. Ενας στους έξι φορολογουμένους είναι φακελωμένος όσον αφορά τις τραπεζικές του καταθέσεις και εφόσον η διασταύρωση με τα δηλωθέντα εισοδήματα, όπως έχουν αποτυπωθεί στις φορολογικές τους δηλώσεις, βγάλει σημαντικές αποκλίσεις, ο έλεγχος βρίσκεται πλέον προ των πυλών.

Στους ηλεκτρονικούς αυτούς φακέλους έχουν καταγραφεί όλες οι κινήσεις τραπεζικών λογαριασμών για την περίοδο 2002-2014 και η δεξαμενή των φορολογουμένων δεν είναι τυχαία.

Προέκυψε από το πάντρεμα των διαφόρων καταλόγων που είχαν περιέλθει στην κατοχή του ΣΔΟΕ ή της ΓΓΔΕ τα τελευταία χρόνια, από τη λίστα Λαγκάρντ και τις λίστες Μπόργιανς έως τα αρχεία που είχε συγκεντρώσει η Αρχή για την καταπολέμηση του μαύρου χρήματος, με όλες τις κινήσεις τραπεζικών λογαριασμών φορολογουμένων οι οποίοι είχαν κάνει συναλλαγές άνω των 300.000 ευρώ μέσα σε έναν χρόνο, ή μία κίνηση άνω των 100.000 ευρώ.

Είναι όλοι αυτοί φοροφυγάδες; Προφανώς όχι. Γι’ αυτό και την περασμένη εβδομάδα άρχισε η πρώτη διαλογή των υποθέσεων.

Περισσότεροι από 150 ελεγκτές της φορολογικής διοίκησης εκπαιδεύτηκαν ώστε να χειριστούν με αποτελεσματικότητα το νέο λογισμικό, το οποίο βρίσκεται στη διάθεση του ελεγκτικού μηχανισμού και πραγματοποιεί διασταύρωση πρωτογενών καταθέσεων (όχι χρήματα που μπήκαν και βγήκαν από τους λογαριασμούς, ενδεχομένως από μια τράπεζα σε άλλη αλλά μόνο τις «καθαρές» καταθέσεις) με τα δηλωθέντα εισοδήματα, μέσα σε 24 ώρες.

Το πρώτο φίλτρο είναι η ειδική μεταχείριση εισοδημάτων για τα οποία δεν υπήρχε υποχρέωση καταγραφής στις φορολογικές δηλώσεις ή προσδιορίζονταν για χρόνια με τεκμαρτό τρόπο, όπως για παράδειγμα εισοδήματα αγροτών και ναυτικών. Με ένα πλέγμα κριτηρίων, τα οποία δεν κοινοποιούνται για ευνόητους λόγους, όλα τα στοιχεία της σούπερ λίστας των καταθετών φιλτράρονται ώστε να προκύψουν οι πλέον σοβαρές υποθέσεις. Ακολουθεί –και πάλι με συγκεκριμένα κριτήρια –η κατά προτεραιότητα προώθηση των υποθέσεων και με βασικό γνώμονα τις πιθανότητες άμεσης είσπραξης φόρων αρχίζει ο έλεγχος.

Για τον γενικό γραμματέα Δημοσίων Εσόδων Γιώργο Πιτσιλή, η αξιοποίηση αυτού του τεράστιου όγκου δεδομένων αποτελεί προσωπικό στοίχημα. Η λίστα των εμβασμάτων σέρνεται από το 2010 και τα αποτελέσματα έως τώρα είναι περιορισμένα, για τις λίστες Λαγκάρντ και Μπόργιανς οι τεράστιες προσδοκίες οι οποίες είχαν καλλιεργηθεί σε πολιτικό επίπεδο δεν επιβεβαιώθηκαν ποτέ.

Τώρα, σύμφωνα με στελέχη της ΓΓΔΕ, διαμορφώνονται οι συνθήκες για μετρήσιμα αποτελέσματα. Προς την κατεύθυνση αυτή αναμένεται να συμβάλει, εκτός από το νέο υπερόπλο της Εφορίας (το ειδικό ταχύτατο λογισμικό), και το νομοσχέδιο για την οικειοθελή αποκάλυψη αδήλωτων κεφαλαίων, το οποίο ύστερα από ενάμισι έτος κυοφορίας φαίνεται πως βρίσκεται στον προθάλαμο της Βουλής.

Οι κεντρικοί άξονες του νομοσχεδίου είναι από καιρό έτοιμοι. Το μοναδικό που μένει να κλείσει είναι το ύψος του φορολογικού συντελεστή. Οι εκπρόσωποι των δανειστών στην πράξη ουδέποτε υπαναχώρησαν από την αρχική τους θέση για την επιβολή πολύ υψηλού συντελεστή, έως και 90% του κεφαλαίου που έχει κρατηθεί κρυφό από την Εφορία, σε όσους οικειοθελώς αποκαλύψουν αδήλωτα εισοδήματα, με αντάλλαγμα την απαλλαγή από ποινικές κυρώσεις για πράξεις φοροδιαφυγής.

Στους κόλπους της κυβέρνησης, η κυρίαρχη γραμμή –αλλά όχι η μοναδική –αφορά την καθιέρωση ελκυστικού, πολλαπλάσια χαμηλότερου συντελεστή προκειμένου το μέτρο να έχει επιτυχία.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το θέμα χειρίζεται αποκλειστικά πλέον η ομάδα του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου και θεωρείται πιθανότερο ο συντελεστής να κλειδώσει στα ύψη. Ο υπουργός Οικονομικών εμφανίζεται –κατά ορισμένες πληροφορίες –υπέρμαχος της άποψης μη χαριστικών ρυθμίσεων.

Πηγές του οικονομικού επιτελείου που τάσσονται υπέρ της καθιέρωσης υψηλού συντελεστή, υπενθυμίζουν με νόημα ότι οι διατάξεις νόμου τις οποίες είχαν προωθήσει στο παρελθόν τόσο ο Γιώργος Αλογοσκούφης όσο και ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, με χαριστικούς συντελεστές από 3% έως και 8%, δεν απέδωσαν παρά λίγα εκατομμύρια.

Κλειδί, λένε, δεν είναι το ύψος του φόρου αλλά κατά πόσον ο φορολογούμενος θεωρεί ότι κινδυνεύει. Δηλαδή, κατά πόσον έχει διαμορφωθεί η πεποίθηση ότι ο ελεγκτικός μηχανισμός μπορεί να τον εντοπίσει και να βρεθεί μπλεγμένος με ποινικές κυρώσεις, επιπρόσθετα της απώλειας των αδήλωτων κεφαλαίων του.

Οι διατάξεις νόμου για την οικειοθελή αποκάλυψη εισοδημάτων, αναμένεται να περιληφθούν εκτός απρόοπτου στο πολυνομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα της δεύτερης αξιολόγησης, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί τη Δευτέρα στη Βουλή. Αν καθυστερήσουν κι άλλο οι διατάξεις ή ο έλεγχος, χιλιάδες υποθέσεις από τις διάφορες λίστες παραγράφονται στα τέλη του έτους.

Αμέσως μετά την ψήφιση των διατάξεων για την οικειοθελή αποκάλυψη εισοδημάτων, η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων σχεδιάζει την αποστολή μαζικών επιστολών. Σε όλους τους φορολογουμένους που θα έχουν εντοπιστεί με ουσιαστικές αποκλίσεις ανάμεσα στα δηλωθέντα εισοδήματα και στις καταθέσεις τους, στη βάση της λίστας των 1.270.047 ΑΦΜ, σχεδιάζεται να αποσταλούν επιστολές με τις οποίες αφενός θα ενημερώνονται ότι στη διάθεση του ελεγκτικού μηχανισμού έχουν περιέλθει στοιχεία σχετικά με αδικαιολόγητη προσαύξηση καταθέσεων, αφετέρου θα επισημαίνεται η δυνατότητα υπαγωγής στις διατάξεις νόμου για οικειοθελή αποκάλυψη. Το μήνυμα επί της ουσίας μπορεί να κωδικοποιηθεί ως εξής: σας ξέρουμε, αν έχετε κάτι να δηλώσετε κάντε το πριν αρχίσει ο έλεγχος και μπλέξετε.

Ανάλογη μέθοδο έχει εφαρμόσει το κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, του κυρίου Μπόργιανς. Οι εισπράξεις φόρων και προστίμων την τελευταία πενταετία φτάνουν τα 2,4 δισ. ευρώ, τόσο μέσω της αυτοκαταγγελίας φορολογουμένων όσο και μέσω των συμφωνιών που έχει καταφέρει να συνάψει το υπουργείο Οικονομικών με τράπεζες του εξωτερικού οι οποίες συμβιβάστηκαν, μετά τις αποκαλύψεις ότι με τις πρακτικές τους διευκόλυναν τη φοροδιαφυγή γερμανών πελατών τους.