Adieu από τον Φρανσουά Ολάντ

Ο αποκλεισμός του Νικολά Σαρκοζί. Η άνοδος του Φρανσουά Φιγιόν. Και έπειτα, χθες το βράδυ, ακόμα μία έκπληξη, κάτι πρωτοφανές στην ιστορία της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας: επικαλούμενος «το ύψιστο συμφέρον του έθνους», ο Φρανσουά Ολάντ ανακοίνωσε πως δεν θα διεκδικήσει δεύτερη προεδρική θητεία. «Η τράπουλα ξαναμοιράζεται. Ο πόλεμος για τη διαδοχή ξεκινάει. Η υποψηφιότητα του Μανουέλ Βαλς μοιάζει δεδομένη» σχολίασε εν θερμώ ο δημοσιογράφος Νταβίντ Πουζαντάς. Θα αρκέσει όμως αυτό το «ξαναμοίρασμα της τράπουλας» ώστε να αποφύγει η γαλλική Αριστερά αυτό που η «Monde» χαρακτήριζε χθες στο κύριο άρθρο της «το χρονικό μιας προαναγγελθείσας αυτοκτονίας»;

Το διάγγελμα του γάλλου προέδρου ανακοινώθηκε μόλις μία ώρα νωρίτερα. Ηταν η πρώτη από τις 15 ημέρες που έχουν περιθώριο όσοι επιθυμούν να συμμετάσχουν στην primaire των Σοσιαλιστών ώστε να καταθέσουν επισήμως υποψηφιότητα. Ο πρώην υπουργός Οικονομίας του Αρνό Μοντμπούρ, που παραιτήθηκε τον Αύγουστο του 2014 καταγγέλλοντας την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, είχε ήδη σπεύσει από το πρωί να το κάνει –το ίδιο και έξι άλλοι υποψήφιοι, ανάμεσά τους ακόμη ένας γνωστός Σοσιαλιστής αντάρτης, ο Μπενουά Αμόν. Μόλις τέσσερις ημέρες νωρίτερα, ο γάλλος πρωθυπουργός είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να είναι υποψήφιος ακόμα και απέναντι στον Ολάντ. Η πίεση προς τον γάλλο πρόεδρο να αποχωρήσει από την κούρσα ήταν μεγάλη. Κι όμως, οι πληροφορίες τον ήθελαν να επιμένει, παρά το αρνητικό ρεκόρ δημοτικότητάς του, πεπεισμένος ότι μπορούσε να ενώσει την Αριστερά απέναντι σε έναν «σκληρά δεξιό» όπως ο Φρανσουά Φιγιόν. Και τίποτα στο πρώτο μέρος του διαγγέλματός του δεν προμήνυε τη συνέχεια.

Ο Ολάντ υπερασπίστηκε με σθένος τα πεπραγμένα του. «Από τον Μάιο του 2002 εργάστηκα για την ανοικοδόμηση της χώρας… Τα αποτελέσματα φτάνουν αργότερα από ό,τι τα είχα προαναγγείλει, συμφωνώ. Είναι όμως εδώ. Οι επενδύσεις, η κατανάλωση, ανακάμπτουν. Από τις αρχές του έτους, η ανεργία μειώνεται» δήλωσε αυτός που είχε καταστήσει τη μείωση της ανεργίας προϋπόθεση της υποψηφιότητάς του για δεύτερη θητεία. Ο Ολάντ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στο κοινωνικό του έργο, από τον Γάμο για Ολους μέχρι τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, αλλά και στον ευρωπαϊκό του ρόλο: «Ενήργησα στο όνομά σας ώστε να μπορέσει επιτέλους να μπει ένα τέλος στη λιτότητα» δήλωσε κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στον ρόλο που διαδραμάτισε «ώστε να παραμείνει η Ελλάδα στην ευρωζώνη». Αναφέρθηκε στις προσπάθειές του να προστατευτεί η κοινωνική συνοχή μετά τις αλλεπάλληλες τρομοκρατικές επιθέσεις στη Γαλλία –«αντέξαμε, και πήρα τα απαραίτητα μέτρα. Χωρίς ποτέ να διακινδυνεύσω τις ελευθερίες μας».

Εκανε αυτοκριτική: «Μόνο για ένα πράγμα μετανιώνω, και αυτό είναι η στέρηση της υπηκοότητας [από τους γάλλους καταδικασμένους τρομοκράτες με διπλή υπηκοότητα]: νόμιζα ότι μπορούσε να μας ενώσει, κατέληξε να μας διχάσει», δήλωσε για το σχέδιο που αναγκάστηκε να αποσύρει. Συνέχισε προειδοποιώντας για τον κίνδυνο της Ακροδεξιάς –αλλά και ενός Φρανσουά Φιγιόν που «απειλεί με το πρόγραμμά του το κοινωνικό μας μοντέλο». Κι έπειτα:

«Αντιλαμβάνομαι περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο, αγαπητοί μου συμπατριώτες, το διακύβευμα της περιόδου που ξεκινάει. Δεν μπορώ να δεχθώ τη διάλυση της Αριστεράς, τον κατακερματισμό της. Εδώ και τεσσεράμισι χρόνια υπηρετώ τη χώρα με τιμιότητα, με καθοδηγεί μόνο το ύψιστο συμφέρον του έθνους. Η εμπειρία μου έφερε την ταπεινότητα που απαιτεί η δημόσια σφαίρα. Εχω συναίσθηση σήμερα των κινδύνων που θα εγκυμονούσε μια προσπάθεια, η δική μου, που δεν θα συσπείρωνε αρκετά. Αποφάσισα να μην είμαι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές. Σημασία δεν έχει ένα άτομο, αλλά το μέλλον της χώρας. Τους μήνες που έρχονται, το μόνο μου χρέος θα είναι να συνεχίσω να διοικώ τη χώρα. Ζήτω η Δημοκρατία, ζήτω η Γαλλία».

Η Δεξιά μίλησε αμέσως για «ομολογία αποτυχίας». Στα «live» πολλών γαλλικών μέσων, ωστόσο, οι χρήστες χαιρέτιζαν την απόφαση του Φρανσουά Ολάντ: «Αποδοκιμάζω την πολιτική και τα πεπραγμένα του, αλλά μόνο σεβασμός για αυτή την κίνηση» έγραφαν αρκετοί. «Είναι μια επιλογή δύσκολη, ώριμη, σοβαρή. Είναι η επιλογή ενός ηγέτη. Θέλω να εκφράσω στον Φρανσουά Ολάντ τη συγκίνησή, τον σεβασμό, την αφοσίωση και την αγάπη μου» δήλωσε σε ανακοίνωσή του ο Μανουέλ Βαλς, χωρίς να αναφερθεί καθόλου στο ενδεχόμενο μιας δικής του υποψηφιότητας.