Προειδοποιητική βολή ενόψει της στάσης του σήμερα στο Eurogroup έριξε χθες ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, δηλώνοντας σε συνέντευξή του ότι αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα είναι μεταρρυθμίσεις και όχι ελάφρυνση του χρέους.
Μία ημέρα πριν από την πολυαναμενόμενη συνεδρίαση του Eurogroup, o Σόιμπλε μίλησε στην εφημερίδα «Μπιλντ αμ Ζόνταγκ» και έδειξε ότι εξακολουθεί να θεωρεί την Ελλάδα υπό αίρεση μέλος της ευρωζώνης. «Η Αθήνα» είπε «πρέπει επιτέλους να εφαρμόσει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Αν η Ελλάδα θέλει να παραμείνει στο ευρώ, δεν υπάρχει τρόπος να το αποφύγει αυτό. Στην πραγματικότητα, αυτό είναι εντελώς ανεξάρτητο από το επίπεδο του χρέους».

Με άλλα λόγια, ο γερμανός υπουργός Οικονομικών θεωρεί ότι οι διαρθρωτικές αλλαγές και όχι η ελάφρυνση του χρέους είναι αυτές που θα βοηθήσουν την Ελλάδα να πετύχει βιώσιμη ανάπτυξη και να παραμείνει στην ευρωζώνη.

Για το χρέος, η θέση του παραμένει σταθερή το τελευταίο διάστημα. Οι πληρωμές τόκων, υποστηρίζει, είναι πολύ χαμηλές και δεν προκαλούν τόσο μεγάλη επιβάρυνση στον προϋπολογισμό ώστε να χρειάζεται να ελαφρυνθούν. Ωστόσο, αυτό ισχύει μέχρις ενός σημείου, ενώ η ελληνική πλευρά και το ΔΝΤ υποστηρίζουν ότι το τοπίο πρέπει να είναι καθαρό για έναν πιο μακρύ ορίζοντα ώστε να επιτρέπει την προσέλκυση επενδύσεων.

Ο Σόιμπλε, πάντως, σε ερώτηση αν ήρθε η ώρα να πει στους Γερμανούς ψηφοφόρους ότι η μείωση του χρέους της Ελλάδας είναι αναπόφευκτη απάντησε: «Αυτό δεν θα βοηθήσει την Ελλάδα».

ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΣΗΜΕΡΑ. Στο Eurogroup σήμερα, ούτως ή άλλως, δεν αναμένεται να ληφθούν αποφάσεις ούτε για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης ούτε για τη ρύθμιση του χρέους. Απλώς αναμένεται να καταγραφεί η πρόοδος που έχει γίνει στις διαπραγματεύσεις καθώς και να παρουσιαστεί, χωρίς να αποφασιστεί, η πρόταση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος. Είναι πιθανό, εξάλλου, να συζητηθεί και κάποια συγκεκριμενοποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος.
Κυβερνητική πηγή εκτιμούσε την περασμένη Παρασκευή ότι τίποτα δεν θα κλείσει αν δεν κλείσουν όλα μαζί. Ο στόχος τώρα είναι να «κλείσουν όλα μαζί» έως το τέλος Δεκεμβρίου (στην πραγματικότητα το επόμενο 15μερο, πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων).
Στο πλαίσιο αυτό δεν αποκλείεται να συγκληθεί ακόμη ένα Eurogroup. Οσον αφορά την αξιολόγηση, δεν αποκλείεται να υπάρξουν και εκκρεμότητες με προαπαιτούμενα, οι οποίες θα κλείσουν τον Ιανουάριο.

Η εικόνα δεν άλλαξε ούτε με την τηλεδιάσκεψη του Σαββάτου, διάρκειας τεσσάρων ωρών. Απλώς έγινε ένα βήμα μπροστά και η κυβέρνηση ευελπιστεί, όπως λένε τα στελέχη της, ότι στο Eurogroup της Δευτέρας θα διαπιστωθεί συμφωνία στο 95% των θεμάτων. Μόνο που –εφόσον το ποσοστό είναι ακριβές –στο υπόλοιπο 5% περιλαμβάνονται τα μεγαλύτερα αγκάθια της διαπραγμάτευσης. Αυτά είναι βασικά τρία αυτή τη στιγμή: το δημοσιονομικό (κυρίως της περιόδου 2019-2020), τα εργασιακά αλλά και τα ενεργειακά.

ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ. Το πρόβλημα εντοπίζεται στο ΔΝΤ όσον αφορά το δημοσιονομικό, το οποίο θεωρεί ανεπαρκή τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ, όπως είναι ο στόχος του προγράμματος.

Το Ταμείο υποστηρίζει ότι αν δεν ληφθούν δραστικά μέτρα μείωσης του χρέους (τα οποία προτιμά), πρέπει να καλυφθεί ένα κενό 4,2 δισ. ευρώ με νέα μέτρα προκειμένου να «βγαίνουν τα νούμερα». Το μέγεθος αποκάλυψε κυβερνητικό στέλεχος την περασμένη Παρασκευή. Για το συγκεκριμένο πρόβλημα αναζητείται λύση προς την κατεύθυνση ενός κόφτη, που θα ενεργοποιείται αν δεν επιτυγχάνεται ο στόχος του 3,5% του ΑΕΠ εφόσον αυτός διατηρηθεί.

Η κυβέρνηση έχει ζητήσει επίσης τη μείωση του στόχου στο 2,5% του ΑΕΠ, αλλά όπως είπε την Παρασκευή το κυβερνητικό στέλεχος «για το 2019 – 2020» δεν έχουμε πολλούς συμμάχους» σε αυτή την πρόταση. Επιπλέον, η κυβέρνηση θέτει θέμα σύνδεσης του πρωτογενούς πλεονάσματος με τον ρυθμό ανάπτυξης. Στα εργασιακά, τα μεγάλα αγκάθια παραμένουν οι ομαδικές απολύσεις και οι συλλογικές συμβάσεις.

Στα ενεργειακά, οι δανειστές απαιτούν να δημοπρατηθούν μεγαλύτερες ποσότητες ενέργειας από τη ΔΕΗ ώστε να ανοίξει η αγορά ρεύματος, αλλά η ελληνική πλευρά θεωρεί ότι αυτό θα οδηγήσει σε μεγαλύτερες ζημιές της ΔΕΗ. Επίσης, ανοιχτό μένει το θέμα της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΣΦΑ μετά το ναυάγιο της Socar.

Πάντως, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να καταθέσει ίσως και σήμερα νομοσχέδιο για την ικανοποίηση όσων συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της αξιολόγησης.

Οσον αφορά το χρέος, τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για τη μείωσή του, τα οποία θα παρουσιαστούν σήμερα, οδηγούν σε ελάφρυνση κατά 21,8% του ΑΕΠ το 2060.

Το μέγεθος αυτό δεν είναι αρκετό για το ΔΝΤ, το οποίο αναμένεται να εκπροσωπήσει στο σημερινό Eurogroup o Πολ Τόμσεν. Γι’ αυτό και το Ταμείο ζητά τη συγκεκριμενοποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων, πιέζοντας για επιμήκυνση της διάρκειας των ομολόγων και της περιόδου χάριτος.