Ενώ ραγδαίες θα είναι οι εξελίξεις σε σχέση με το Κυπριακό (και σε άλλο παράλληλο επίπεδο για τα Ελληνοτουρκικά), στο παρασκήνιο κλιμακώνεται ήδη οργασμός διεργασιών, προκειμένου: αφενός να προετοιμαστεί το έδαφος για τελική συμφωνία. Και αφετέρου ν’ αποκλεισθούν τα ενδεχόμενα νέου αδιεξόδου. Καθώς εάν αυτό επισυμβεί, τότε η κρίση και στο Κυπριακό και σε όλα τα σημεία τριβών Ελλάδας και Τουρκίας «μπορεί ν’ αποβούν μοιραία». Εως και δυνάμει καταστροφικά. Κι αυτό το τελευταίο, αποτελεί εκπεφρασμένη εκτίμηση αμερικανών διπλωματών που κινούνται αυτές τις μέρες, ιδιαιτέρως δραστήρια (και δραστικά) τόσο στη Λευκωσία όσο και στην Αθήνα και την Αγκυρα.
Στο τελικό πάρε – δώσε θα κυριαρχήσουν: πρωταρχικά το θέμα των εγγυήσεων και της ασφάλειας. Στο οποίο η Αγκυρα εμφανίζεται απολύτως ανυποχώρητη. Ενώ από πλευράς της η Αθήνα –μέχρι στιγμής τουλάχιστον –«δεν κάνει πίσω». Τα δε Ηνωμένα Εθνη (και πίσω από το προσκήνιο η Ουάσιγκτον) προτρέπουν για έστω και άτυπη διμερή επαφή των δύο χωρών, προκειμένου να καταλήξουν τουλάχιστον σε «κατ’ αρχήν συμβιβαστική θέση». Κι αυτό για να προαποτραπεί «ατύχημα». Του οποίου οι συνέπειες προκρίνονται εκ προοιμίου καταστροφικές, όπως ευθέως είπε σε αρμοδίους του ΥΠΕΞ στην Αθήνα ο ειδικός αντιπρόσωπος του γ.γ. Εσπεν Μπαρθ Αϊντα, κατά τις επαφές που είχε τις τελευταίες ημέρες. Δεδομένων και των κλιμακούμενων τουρκικών απειλών.
ΦΟΥΡΤΟΥΝΕΣ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ. Υπό το φως αυτών των δεδομένων, δεν είναι καθόλου τυχαία (ούτε συγκυριακά) όσα επισυμβαίνουν στα «Αιγαιωτικά», με την ακραία έξαρση των τουρκικών προκλήσεων και απροκάλυπτων προθέσεων της Αγκυρας εις βάρος συγκεκριμένων περιοχών της ελληνικής επικράτειας. Αντιθέτως: εντάσσονται –όπως εκτιμάται από ξένους διπλωμάτες –στα πλαίσια εκβιαστικού σχεδιασμού, ενόψει αυτού του πάρε – δώσε σε σχέση με την απαίτηση θεσμικής κατοχυρώσεως της τουρκικής στρατιωτικής παρουσίας στην Κύπρο. Η οποία και σε περίπτωση που επιτύχει, θα μετατρέψει τη μεγαλόνησο αυτομάτως σε μονιμοποιημένο (και νομιμοποιημένο) στρατηγικό προγεφύρωμα στην Ανατολική Μεσόγειο. Με ό,τι αυτό σημαίνει.
Και σημαίνει κυριαρχική παρουσία (και ρόλο) της Αγκυρας στη σύνολη λεκάνη της Μεσογείου. Η Λευκωσία έχει κάμει τουλάχιστον «ένα βήμα πίσω», διευκολύνοντας τη διαδικασία. Ξέροντας όμως ότι το μεγάλο παιχνίδι βρίσκεται σε άλλα χέρια. Στην Αθήνα κατά πρώτο λόγο και κατά δεύτερο στο Λονδίνο. Γιατί από αυτά τα κέντρα εξαρτάται το θέμα των εγγυήσεων και της ασφάλειας γενικότερα. Κι ενώ η βρετανική πλευρά νίπτει τας χείρας της, η ελληνική φοβάται ότι εάν μεν επιμείνει, μπορεί να χρεωθεί το αδιέξοδο (και όσα θ’ αναπαραχθούν από αυτό σαν τετελεσμένα). Εάν δε συναινέσει στις τουρκικές απαιτήσεις, δεσμεύει την Κύπρο εσαεί, υπό την αδυσώπητη τουρκική κηδεμονία. Οπόταν και η επιβίωση και ιστορική συνέχεια του κυπριακού Ελληνισμού στη φυσική του γεωγραφία, τίθεται κυριολεκτικώς υπό αίρεση.
Αυτό είναι το κρίσιμο (και κατ’ ακρίβειαν τραγωδιακό) δίλημμα της Αθήνας. Η οποία και δεν έχει ακόμη αρθρώσει την τελευταία της λέξη.
Και που ταυτοχρόνως βρίσκεται μπροστά στον εκβιασμό για συνέπειες στον δικό της γεωπολιτικό χώρο. Στον οποίο η Αγκυρα εστιάζει τις επιθετικές της ενέργειες. Γι’ αυτό και δεν είναι ανεδαφικοί οι φόβοι της Αθήνας για μια διμερή επαφή για το ζήτημα πριν από τις 9 Ιανουαρίου. Οπόταν και μπορεί να βρεθεί μπροστά σε βάναυσες επιλογές. Ν’ απαιτήσει στα μεν και να ενδώσει στα δε. Κάτι που η Αγκυρα φροντίζει να προσδιορίσει με σαφήνεια. Είτε στην περιοχή Καστελλορίζου. Είτε βορειότερα προς Κάσο, Ιμια και τις λοιπές «υπό αμφισβήτηση» νησιωτικές συστάδες.
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ. Το δύσκολο είναι ότι έχει σαφώς προσδιορισθεί χρονοδιάγραμμα, χωρίς όμως ακριβή οδικό χάρτη. Και οι εν προκειμένω ημερομηνίες ( 9-12 Ιανουαρίου) ευνοούν τελεσιγραφικές εν πολλοίς δεσμεύσεις. Στις οποίες και η ελληνική πλευρά θα πρέπει να προσδιορίσει θέσεις. Και για το τι δίδει. Και για το τι απαιτεί. Κι αυτό θα γίνεται υπό την σκιά των τηλεβόλων στο Αιγαίο και τον βόμβο των μαχητικών στον διάτρητο εναέριο χώρο. Οι παραβιάσεις του οποίου και μόνο, δημιουργούν άτυπο τετελεσμένο, σύμφωνα με τους διπλωματικούς παρατηρητές που αναλύουν τα δρώμενα. Να σημειωθεί παρεμπιπτόντως, ότι όπως έχει από πλευράς νατοϊκών παραγόντων διαβιβασθεί προς την Αθήνα, η Αγκυρα είναι πέραν και από εξοργισμένη με τη συνεμπλοκή αιγυπτιακών δυνάμεων στην περιοχή Καστελλορίζου. Οπου τα ισοζύγια τείνουν ν’ ανατραπούν με την «παρείσδυση τρίτων». Οπόταν και «το παιχνίδι χοντραίνει επικίνδυνα» κατά τους ίδιους κύκλους. Δεδομένων των ήδη παροξυνόμενων εντάσεων στο Κεντρικό Αιγαίο.