«Εσείς έχετε με το μέρος σας την ελίτ, εγώ έχω τον λαό» είχε πει σε ένα ντιμπέιτ ο Νόρμπερτ Χόφερ στον Αλεξάντερ βαν ντερ Μπέλεν. Δεν αναφερόταν μόνο στις πολυάριθμες προσωπικότητες από τον πολιτικό, καλλιτεχνικό και πνευματικό κόσμο της Αυστρίας, τόσο από την Αριστερά όσο και από τη Δεξιά, που είχαν εκφράσει δημοσίως τη στήριξή τους στον ανεξάρτητο, υποστηριζόμενο από τους Πράσινους, υποψήφιο: η ανάλυση της ψήφου στον δεύτερο, ακυρωμένο προεδρικό γύρο είχε δείξει πως ο Βαν ντερ Μπέλεν είχε έρθει άνετα πρώτος στις μεγάλες πόλεις μεταξύ των ψηφοφόρων ανώτερης μόρφωσης καθώς και μεταξύ των γυναικών, ενώ ο ακροδεξιός υποψήφιος είχε επικρατήσει στην επαρχία, μεταξύ των ψηφοφόρων της εργατικής τάξης καθώς και μεταξύ των ανδρών.
Προκειμένου να ξεπεράσει αυτόν τον σκόπελο, ο Βαν ντερ Μπέλεν δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει, κι αυτός, τους φόβους των ψηφοφόρων ως όπλο –αλλά με έναν τρόπο εντελώς διαφορετικό από εκείνον του Χόφερ. «Ζητώ από εκείνους που δεν με συμπαθούν, αλλά ενδεχομένως συμπαθούν ακόμα λιγότερο τον κ. Χόφερ, να ψηφίσουν εμένα» είχε διακηρύξει.
ΤΟ ΧΑΡΤΙ ΤΟΥ ΦΟΒΟΥ. Σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο 72χρονος πρώην καθηγητής πανεπιστημίου με το αυστηρό παρουσιαστικό δεν έπαψε να προειδοποιεί τους ψηφοφόρους πως μια νίκη της Ακροδεξιάς στις προεδρικές εκλογές θα οδηγούσε σε έξοδο της Αυστρίας από την ΕΕ –κάτι στο οποίο αντιτίθεται μια πολύ μεγάλη πλειοψηφία των Αυστριακών, όπως φυσικά και οι οικονομικοί κύκλοι της χώρας. «Ο υποψήφιος της Ακροδεξιάς δηλώνει πως κανείς και τίποτα δεν μπορεί να τον σταματήσει. Θέλει μια δημοκρατία FPÖ» υπενθύμιζε ο Βαν ντερ Μπέλεν, ξεκαθαρίζοντας πως ο ίδιος ως πρόεδρος δεν θα υπογράψει ποτέ τον διορισμό του Χάιντς Κρίστιαν Στράχε, του αρχηγού του FPÖ, στην καγκελαρία.
Ο Βαν ντερ Μπέλεν δεν δίστασε επίσης να παίξει το χαρτί της «εθνικής ταυτότητας» προκειμένου να πείσει τους συντηρητικούς ψηφοφόρους. Οι Πράσινοι, το κόμμα του οποίου ηγήθηκε επί 11 χρόνια, έως το 2008, πρέπει λογικά να αισθάνθηκαν μια κάποια έκπληξη βλέποντας τον παλαιό επικεφαλής τους να τάσσεται υπέρ μιας «μηδενικής ανοχής» σε θέματα ασφαλείας, ενός περιορισμού του δικαιώματος ασύλου για τους «οικονομικούς μετανάστες» και να πρωταγωνιστεί σε προεκλογικά κλιπ με φόντο την αυστριακή σημαία ή να φωτογραφίζεται για τις προεκλογικές αφίσες με φόντο τα βουνά του Τιρόλου και τη λέξη «πατρίδα» γραμμένη από κάτω με παχιά γράμματα.
ΣΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ. Ενας γιος και εγγονός προσφύγων κατάφερε σε κάθε περίπτωση να κερδίσει έναν ακροδεξιό –έχει και αυτό τον συμβολισμό του. Η οικογένεια Βαν ντερ Μπέλεν μετανάστευσε τον 18ο αιώνα από την Ολλανδία στη Ρωσία, εκδιώχθηκε όμως από εκεί το 1917 από τους μπολσεβίκους. Αναζήτησε καταφύγιο στην Εσθονία κι έπειτα στη Βιέννη, όπου και γεννήθηκε ο Αλεξάντερ βαν ντερ Μπέλεν το 1944, από πατέρα Ρώσο και μητέρα Εσθονή. Η σοβιετική κατοχή ωστόσο ανάγκασε την οικογένεια να ξεριζωθεί για ακόμα μία φορά, καταλήγοντας αυτή τη φορά στο Τιρόλο –την «πατρίδα».
Ενθερμος φιλευρωπαίος, πραγματιστής και φιλελεύθερος, ο Αλεξάντερ βαν ντερ Μπέλεν καλλιέργησε ένα ενωτικό προφίλ ώστε να κλείσει τον δρόμο στην Ακροδεξιά. Η διαδρομή του στους Πράσινους άρεσε στην Αριστερά. Το παρελθόν του ως καθηγητή Οικονομικών άρεσε στη Δεξιά. Ο ίδιος δεν είχε άλλη επιλογή παρά να τοποθετήσει πολιτικά την καμπάνια του στο Κέντρο ώστε να συσπειρώσει.
Στη νίκη του, όμως, πιθανότατα συνέβαλε και η έντονη δραστηριοποίηση της ομάδας του στο Ιντερνετ αυτές τις τελευταίες εβδομάδες, απέναντι σε ένα κόμμα, το FPÖ, που χειρίζεται άριστα τα σόσιαλ μίντια εδώ και αρκετά χρόνια. «Τα “παραδοσιακά” ευρωπαϊκά κόμματα θα πρέπει να μελετήσουν τον επιθετικό και αποτελεσματικό τρόπο με τον οποίο απαντούσαν στη “φασιστόσφαιρα”» σχολίαζε χθες στη «Μοντ» ο ανταποκριτής της εφημερίδας στη Βιέννη.
