Επειτα από δύο μήνες εκρηκτικής αύξησης, τα έσοδα του προϋπολογισμού τον Νοέμβριο υπερέβησαν οριακά τον στόχο, χωρίς όμως να διαταράσσεται η γενική εικόνα πολλαπλάσιων εισπράξεων.
Με φόντο τις αλλεπάλληλες αυξήσεις άμεσων και έμμεσων φόρων, το υπουργείο Οικονομικών φέτος, ιδίως από όταν ξεκίνησε η είσπραξη των φόρων εισοδήματος και του ΕΝΦΙΑ, καταγράφει υπερέσοδα.
Σε συνδυασμό με την εσωτερική στάση πληρωμών στο μέτωπο των δαπανών, οδηγεί σε πολλαπλάσιο του απαιτούμενου από το Μνημόνιο πρωτογενούς πλεονάσματος.
Το στοίχημα τώρα είναι η είσπραξη εσόδων της τάξεως των 7 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους, ώστε να συντηρηθεί η υπέρβαση και να επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη του προϋπολογισμού για πρωτογενές πλεόνασμα κοντά στο 1,1% του ΑΕΠ, έναντι στόχου 0,5% του ΑΕΠ που ενσωματώνει το Μνημόνιο.
Τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού στο εντεκάμηνο, τα οποία έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Οικονομικών, δείχνουν ότι τον Νοέμβριο οι εισπράξεις υπερέβησαν τους στόχους αλλά με σαφώς μικρότερο ποσοστό έναντι των επιδόσεων Οκτωβρίου και Σεπτεμβρίου. Συγκεκριμένα, τα στοιχεία δείχνουν εισπράξεις καθαρών εσόδων τον Νοέμβριο 4,544 δισ. ευρώ, έναντι στόχου 4,474 δισ. ευρώ, με την υπέρβαση να περιορίζεται σε 1,56%. Τον Οκτώβριο η υπέρβαση ήταν 22,65%!
Στο εντεκάμηνο οι εισπράξεις φτάνουν τα 44,585 δισ. ευρώ, με υπέρβαση κοντά στα 2,4 δισ. ευρώ, έναντι στόχου 42,145 δισ. ευρώ.
Τον Δεκέμβριο, ο στόχος αφορά είσπραξη εσόδων 6,962 δισ. ευρώ, καθώς μια σειρά φορολογικών υποχρεώσεων απαιτεί να μπει βαθιά το χέρι στις τσέπες των φορολογουμένων.
Μεταξύ άλλων, έως τις 31 Δεκεμβρίου, 5,5 εκατομμύρια ιδιοκτήτες οχημάτων θα πρέπει να εξοφλήσουν τα τέλη κυκλοφορίας συνολικού ύψους 1,1 δισ. ευρώ, ενώ οι ιδιοκτήτες ακινήτων καλούνται να πληρώσουν έως την ίδια ημερομηνία την τέταρτη δόση του ΕΝΦΙΑ, το ύψος της οποίας ξεπερνά τα 500 εκατ. ευρώ.
ΕΦΑΠΑΞ. Τα στοιχεία τα οποία έχει στη διάθεσή της η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων δείχνουν ότι τον Σεπτέμβριο, οπότε και η εκρηκτική αύξηση κατά 22,65%, εισπράχθηκε περίπου μιάμιση δόση του προβλεπόμενου ΕΝΦΙΑ.
Συγκεκριμένα, οι φορολογούμενοι κατέβαλαν περισσότερα από 1 δισ. ευρώ (σε σύνολο ετήσιων προσδοκώμενων εισπράξεων 2,60 δισ. ευρώ) για φόρο ακινήτων, με ένα μεγάλο ποσοστό ιδιοκτητών ακινήτων να πληρώνει εφάπαξ τον ΕΝΦΙΑ κυρίως μέσω πιστωτικών καρτών. Τον ίδιο μήνα, οι αυξημένοι φόροι και προκαταβολές στο εισόδημα φυσικών και νομικών προσώπων οδήγησαν σε εισπράξεις 1,670 δισ. ευρώ, όταν πέρυσι οι αντίστοιχες εισπράξεις ήταν 1,273 δισ. ευρώ.
Παρότι ένα σημαντικό ποσοστό της υπεραπόδοσης των εσόδων οφείλεται και στον ΦΠΑ, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η εκτίναξη των εσόδων τους προηγούμενους μήνες είχε έντονα συγκυριακό χαρακτήρα. Αυτό εξηγεί και γιατί οι επικεφαλής του κουαρτέτου δεν έκαναν αποδεκτά τα επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς για κάλυψη μεγάλου μέρους του δημοσιονομικού κενού της ερχόμενης διετίας στη βάση της υπεραπόδοσης των εσόδων και επέμειναν στη λήψη πρόσθετων μέτρων.
ΦΡΕΝΟ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΡΟΦΕΣ. Τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών αναδεικνύουν παράλληλα αισθητή συγκράτηση των επιστροφών φόρου σε σχέση με τους στόχους, ιδίως από τον Αύγουστο και μετά. Στο επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου το υπουργείο Οικονομικών μέσω της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων προχωρούσε σε επιστροφές φόρου με ρυθμό πολλαπλάσιο των στόχων.
Από τον Αύγουστο, μετά και τη βεβαίωση του ΕΝΦΙΑ, διαπιστώνεται ένα απότομο φρενάρισμα. Τον Ιούλιο οι επιστροφές φόρου ήταν κατά 19,71% υψηλότερες σε σχέση με τον στόχο του προϋπολογισμού, τον Αύγουστο ήταν μικρότερες κατά 39,81%, τάση η οποία συντηρήθηκε και τους επόμενους μήνες. Τον Νοέμβριο τα στοιχεία δείχνουν επιστροφές φόρου μικρότερες κατά 12,72% (ανήλθαν σε 295 εκατ. ευρώ αντί για 338 εκατ. ευρώ) και αθροιστικά στο εντεκάμηνο οι επιστροφές είναι χαμηλότερες κατά 157 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο.
Το κράτει στις επιστροφές φόρου εξηγείται εν μέρει λόγω της βεβαίωσης του ΕΝΦΙΑ τον Αύγουστο. Με τη βεβαίωση του φόρου ακινήτων, οι δικαιούχοι επιστροφής φόρου θα έπρεπε να περάσουν από την εφορία τους για να κάνουν αίτηση συμψηφισμού, αν δεν ήθελαν να πληρώσουν κανονικά τον φόρο ακινήτων, περιμένοντας στη συνέχεια την επιστροφή. Παρότι η νομοθεσία προβλέπει διαδικασία αυτόματων συμψηφισμών ανάμεσα σε φορολογικές υποχρεώσεις και επιστροφές φόρων, η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων μόλις πρόσφατα ξεκίνησε να εφαρμόζει κεντρικά τους αυτεπάγγελτους συμψηφισμούς. Σε πρώτη φάση έγιναν 92.958 συμψηφισμοί, συνολικού ύψους 6,7 εκατ. ευρώ, που αφορούσαν τα έτη 2014, 2015 και 2016, για τους φορολογουμένους οι οποίοι είχαν μόνο μία αρρύθμιστη οφειλή. Το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται νέο κύμα αυτεπάγγελτων συμψηφισμών, αυτή τη φορά για φορολογουμένους οι οποίοι δικαιούνται επιστροφή φόρου και έχουν δύο αρρύθμιστες οφειλές. Αξίζει να σημειωθεί ότι το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων επιστροφών φόρου (με καθυστέρηση άνω των 90 ημερών) αγγίζει τα 1,4 δισ. ευρώ.