Ο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ πάντως το προσπάθησε. Προσπάθησε να θερμάνει την ατμόσφαιρα όταν χθες στη σκηνή του αμφιθεάτρου της Γερμανικής Σχολής Αθηνών θύμισε στους μαθητές του ακροατηρίου ότι σπούδασε στην ίδια πόλη με τον Νίκο Κοτζιά στο Γκίσεν της Εσσης. Στο ίδιο πανεπιστήμιο. Περίπου την ίδια εποχή –στα τέλη της δεκαετίας του ’70. Εμεναν στον ίδιο δρόμο. Μπορεί κιόλας να έπιναν μπίρα από το ίδιο βαρέλι.

Αυτή η επίθεση φιλίας από τον γερμανό υπουργό Εξωτερικών δεν εμπόδισε τον έλληνα ομόλογό του να πυροδοτήσει το θέμα του χρέους. Ο Κοτζιάς ξανασέρβιρε το επιχείρημα για το πόσο γενναιόδωρη ήταν η ρύθμιση του γερμανικού χρέους στη Σύνοδο του Λονδίνου, το 1953 –παρά τις «αμαρτίες» της Γερμανίας στον Πόλεμο.

Ο Σταϊνμάγερ δεν απάντησε, ίσως επειδή το μαθητικό κοινό έδειξε να συγκινείται από τη ρητορική του Κοτζιά που μιλούσε κι αυτός στα γερμανικά.

Από τους μαθητές που συντόνιζαν τη συζήτηση, πάντως, ο υπουργός απαίτησε «ίσο χρόνο με αυτόν που δίνετε στους Γερμανούς». Και όταν κάποιος μαθητής τόλμησε να τον ξαναδιακόψει, του επεσήμανε με σαρδόνιο χαμόγελο ότι χρειάζεται «μαθήματα δημοκρατίας». Εντάξει, είπε, αστειευόταν.

Οι αντιφάσεις της πολιτικής

Κατά τα άλλα, το Συριακό έφερε τον Γερμανό και τον Ελληνα πιο κοντά. Πληρώνουμε το κόστος ενεργειών τρίτων χωρών, είπε ο Κοτζιάς, ενώ ο Σταϊνμάγερ προσπάθησε να δείξει πόσο δύσκολη είναι μια εκεχειρία: Είμαστε 19 πλευρές που καθόμαστε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Και η Γερμανία; ρώτησε μια μαθήτρια. Γιατί πουλάει όπλα; Oπλα δώσαμε μόνο στους Πεσμεργκά –τους κούρδους μαχητές του Βόρειου Ιράκ, διευκρίνισε ο γερμανός ΥΠΕΞ. Και δικαιολογήθηκε. Είχε δει τις συνέπειες της επέλασης του ισλαμικού κράτους. Την καταστροφή ολόκληρων πόλεων. Τους αποκεφαλισμούς και τους βιασμούς. Τον εξανδραποδισμό των μικρών κοριτσιών που πωλούνταν σαν σκλάβες. Στην πολιτική, εξήγησε, πρέπει συχνά να αντιμετωπίζεις αντιφάσεις. Δεν υπάρχει πάντα «σωστή λύση». Υπάρχει κακή και πολύ χειρότερη λύση.

Μετά το «μάθημα», έγραψε στο βιβλίο επισκεπτών του σχολείου ότι στα πρόσωπα των μαθητών είδε το μέλλον της ελληνογερμανικής φιλίας. Δεν ξέρω αν κάπου είδε και το παρόν της.