Η ημέρα της κάλπης ήταν η πιο μακρά για τον Ματέο Ρέντσι. Η χθεσινή όμως ήταν η πιο δύσκολη: ο ιταλός πρωθυπουργός προήδρευσε για τελευταία φορά του υπουργικού συμβουλίου για να υποβάλει στη συνέχεια την παραίτησή του στον πρόεδρο της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα. Με τον αρχηγό του ιταλικού κράτους ο μεγάλος χαμένος του δημοψηφίσματος είχε συναντηθεί ατύπως και χθες το πρωί. Η συζήτηση για την αποτίμηση του αποτελέσματος –και πιθανότατα για την επόμενη ημέρα –κράτησε περίπου μία ώρα.

Στο διάγγελμα που απηύθυνε στους ιταλούς πολίτες σχεδόν δύο ώρες μετά το κλείσιμο της κάλπης, ο Ρέντσι δεν έκρυψε την πικρία του. Την επομένη και σε πιο ιδιωτικό περιβάλλον εμφανίστηκε σίγουρος για την επιλογή του: «Εκανα αυτό που έπρεπε να κάνω. Πρότεινα μια σωστή μεταρρύθμιση. Πάλεψα με την πλέον απαίσια κάστα. Αν δεν με θέλουν, φεύγω με τη συνείδησή μου ήσυχη». Αυτό το «φεύγω», σημειώνει η «Κοριέρε ντέλα Σέρα», πρέπει να ερμηνευθεί υπό την ευρεία έννοια: ο Ρέντσι δεν πρόκειται να εγκαταλείψει μόνο την πρωθυπουργία αλλά και την ηγεσία του Δημοκρατικού Κόμματος. Θα κάνει δηλαδή αυτό που είχε πει στην αρχή αυτής της δημοψηφισματικής περιπέτειας (παρότι στη συνέχεια άλλαξε γνώμη): «Αν χάσω, θα φύγω και από το κόμμα».

Στο πιο στενό περιβάλλον του, η εξομολόγησή του ήταν ακόμη πιο δραματική: «Δεν πίστευα ότι με μισούσαν τόσο. Ηταν ένα μίσος αποσταγμένο, καθαρότατο». Σε ποιους αναφερόταν; Μα φυσικά στην εσωκομματική αντιπολίτευση που τάχθηκε υπέρ του Οχι, ενώ κάποια από τα εξέχοντα μέλη της ηγήθηκαν της εκστρατείας. «Με τη στάση τους έκαναν τον Γκρίλο να αισθάνεται ήδη στην κυβέρνηση» ήταν η εκτίμησή του.

Η επόμενη ημέρα. Ολα αυτά πάντως ανήκουν στο παρελθόν. Περισσότερη σημασία έχει μια επόμενη ημέρα, η οποία δεν ανησυχεί μόνο την Ιταλία αλλά ολόκληρη την Ευρώπη καθώς και τις αγορές. Ο ίδιος ο Ρέντσι εμφανίζεται απρόθυμος να κάνει νέα προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης και, δεδομένης της απροθυμίας, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας φαίνεται ότι δεν θα επιμείνει προς αυτή την κατεύθυνση. Κυβέρνηση ωστόσο πρέπει να υπάρξει, μεταξύ άλλων και για να φτιάξει νέο εκλογικό νόμο. Ποιος θα μπορούσε να αναλάβει τις τύχες της; Τα βλέμματα στράφηκαν προς τον Πιερ Κάρλο Πάντοαν, τον υπουργό Οικονομικών του Ρέντσι που χαίρει γενικής εκτίμησης. Το σενάριο ενισχύθηκε από το γεγονός ότι ο Πάντοαν έμεινε χθες στη Ρώμη και δεν ταξίδεψε στις Βρυξέλλες για να συμμετάσχει στη συνεδρίαση του Eurogroup.

Και οι πρόωρες εκλογές; Τις ζητούν τα κόμματα της αντιπολίτευσης, αλλά φαίνεται να μην τις θέλει ούτε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας ούτε ο απερχόμενος πρωθυπουργός. Ο Ρέντσι μάλιστα φαίνεται να δέχθηκε εισηγήσεις από τους πιστούς του κόμματός του είτε να δεχθεί νέα εντολή σχηματισμού κυβέρνησης είτε να καταφύγει στις κάλπες. Ο ίδιος ωστόσο εμφανίζεται ανένδοτος. «Δεν θέλω να καταστρέψουμε ό,τι έχουμε δημιουργήσει έως τώρα» είναι η θέση του. Ο εκλογικός ορίζοντας μετατίθεται επομένως για το 2017. Κι αν ο Πιερ Κάρλο Πάντοαν είναι ο ένας υποψήφιος για το τιμόνι, ο άλλος είναι ο Πιέτρο Γκράσο, πρώην δικαστής και νυν πρόεδρος της Γερουσίας. Αυτός ο τελευταίος θα ηγούνταν μιας κυβέρνησης τεχνοκρατών. Κάτι, σημειώνει με νόημα ο ιταλικός Τύπος, που θα επέτρεπε στους βουλευτές και στους γερουσιαστές του Δημοκρατικού Κόμματος να κάνουν αντάρτικο.

Μένει για λίγες ημέρες

Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν τάχθηκε μόνο κατά των πρόωρων εκλογών. Ζήτησε και από τον απερχόμενο πρωθυπουργό να παραμείνει για μερικές ημέρες ακόμη στη θέση του προκειμένου να εξασφαλιστεί η ψήφιση του προϋπολογισμού και από τη Γερουσία. «Μένω από αίσθημα ευθύνης» ήταν η απάντηση του Ρέντσι.

Τελευταία Νέα