«Υπάρχουν δύο ειδών ιστορίες: αυτές που προκύπτουν αναίτια από κάποιο γύρισμα της τύχης κι εκείνες που τις γεννάει το παρελθόν» πιστεύει ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Στέφανος Δάνδολος, που την τελευταία εικοσαετία έχει υπογράψει δέκα βιβλία, εκ των οποίων τα εννέα μυθιστορήματα. Κι αυτά τα δύο είδη ιστοριών αποφασίζει να ρίξει ως πρώτη ύλη στο συγγραφικό του μίξερ για να γεμίσει τις 600 και πλέον σελίδες του καινούργιου του, ένατου μυθιστορήματος «Οταν θα δεις τη θάλασσα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Μόνο που αποφασίζει να προσθέσει κι ένα ακόμη βασικό συστατικό για να διατηρήσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη ώς τις τελευταίες λέξεις: έναν παραμορφωτικό καθρέφτη, ικανό να πείσει ότι πρόκειται για δυο παράλληλες ιστορίες που δεν τέμνονται ποτέ και πουθενά. Και τον οποίο θα αποσύρει λίγο πριν από το φινάλε για να προκαλέσει ανατροπές. Ανατροπές που δεν έχουν να κάνουν μόνο με την εξέλιξη των δύο ιστοριών, αλλά και με την ξαφνική αλλαγή ισορροπιών που ίσχυαν ώς εκείνο το σημείο. Κι αυτό διότι στο φινάλε επικρατεί ο μεγεθυντικός φακός που εστιάζει στις ερωτικές ιστορίες και δεν συνυπάρχει στον ίδιο βαθμό, όπως συνέβαινε στις προηγούμενες σελίδες, με τις ευρύτερες πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις που αφορούν από τις ελληνικές εκλογές έως το φεμινιστικό κίνημα.

Πρωταγωνιστές είναι τρία ζευγάρια που δεν έχουν βρει την ευτυχία για εντελώς διαφορετικούς λόγους. Η νεαρή Ελληνίδα Μαργαρίτα έχει παντρευτεί τον κατά πολλά χρόνια μεγαλύτερό της βρετανό διπλωμάτη Τόμας και ζει με τις ανέσεις που της προσφέρει η θέση του συζύγου της και την ανία ενός συμβατικού γάμου. Στο ταξίδι της επιστροφής της από το Λονδίνο στην Αθήνα του 1886 γνωρίζει τον μεγάλο της έρωτα και μοιραίο άνδρα της ζωής της Τσαρλς. Ετσι θα γεννηθεί ένας παράνομος φλογερός δεσμός, ο οποίος όμως θα έχει άδοξο τέλος καθώς θα συνθλιβεί από τις κοινωνικές συμβάσεις, την ώρα που γύρω του θα πλέκεται ένα διπλωματικό γαϊτανάκι με κάθε του κορδέλα να είναι και πιο «βρώμικη» από τη διπλανή της: εξαπάτηση, πολιτικά παιχνίδια, συμφέροντα, εκλογές, δάνεια από το εξωτερικό. Κορδέλες που τυλίγονται σφιχτά και στο τέλος πνίγουν τον κεντρικό στύλο, την Ελλάδα, κι οι οποίες υποχρεώνουν τον αναγνώστη να κάνει τη σύνδεση με τη σημερινή κατάσταση της χώρας και την εξάρτησή της από τις δυνάμεις του εξωτερικού για την οικονομική της επιβίωση.

Στις σκιές των πολέμων

Το τρίτο ζευγάρι το συναντάμε κάπου τρεις δεκαετίες μετά, σε ένα χωριό της Κορινθίας, με την ιστορία του να τρέχει παράλληλα με εκείνη των δύο πρώτων. Εκείνη νοσοκόμα σε τρεις πολέμους, η Δωροθέα, ζει με την πληγή ότι μεγάλωσε χωρίς πατρική αγάπη, αναζήτησε τον έρωτα στο πλευρό ενός παντρεμένου αξιωματικού κι αγνοεί επίμονα την αφοσίωση του παιδικού της φίλου, δασκάλου Αλκη. Κάνοντας χρέη γιατρού η Δωροθέα θα κληθεί να περιθάλψει έναν αλλοδαπό που τραυματίζεται στην περιοχή κι ο οποίος θα αποδειχθεί ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στις δύο άσχετες, σε πρώτο επίπεδο, ιστορίες.

Στο μεταξύ ο συγγραφέας μάς έχει επιτρέψει να δούμε στο βάθος της ψυχής των ηρώων του. Εχει σκιαγραφήσει με προσοχή και χωρίς φλύαρες περιγραφές τις αδυναμίες και τα πάθη τους (χωρίς να είναι πάντα δίκαιος, καθώς ο Τσαρλς επί παραδείγματι παρουσιάζεται με σχεδόν μηδενικές αρνητικές πτυχές στον χαρακτήρα του σε αντίθεση με τον Τόμας, που ξεγυμνώνεται ψυχικά τόσο στις στιγμές της δόξας του όσο και την ώρα της πτώσης του), το ήθος και τις προθέσεις τους. Και μαζί έχει καταγράψει μια εποχή που ζει στις σκιές πολέμων που έφυγαν και άλλων που βρίσκονταν προ των πυλών, σε ένα μυθιστόρημα που διατηρεί ισορροπίες ανάμεσα στην εξέλιξη των γεγονότων –τα οποία πλαισιώνονται από βιβλιογραφικές αναφορές –και τις περιγραφές των τοπίων, τα οποία κρατούν βασικό ρόλο στην πλοκή.

Στέφανος Δάνδολος

Οταν θα δεις τη θάλασσα

Εκδ. Ψυχογιός, σελ. 616

Τιμή 19 ευρώ