Αναζήτηση
«Οπως είναι τα πράγματα, και όπως βασικά πρέπει να είναι πάντα, η ποίηση δεν είναι μια καριέρα, αλλά ένα παιχνίδι που ξέρεις ότι έχεις περισσότερες πιθανότητες να χάσεις». Η φράση αυτή, γραμμένη στ’ αγγλικά, εμφανίζεται στο κέντρο της λευκής οθόνης. Στο κάτω μέρος της σελίδας, με μικρότερα γράμματα σαν υποσημείωση υπάρχει το μήνυμα «Διάβασε το Eliot on Reputation» δίπλα σ’ ένα χρυσό βέλος. Στην αριστερή κορυφή με κεφαλαία ξεχωρίζουν το Τ.Σ. Ελιοτ και ένας χρυσός δείκτης που προτρέπει τον χρήστη να πατήσει πάνω για να ξεδιπλωθεί ένα μεγάλο μενού περιεχομένων. Αυτή είναι μια από τις 50 διαφορετικές εκδοχές της αρχικής σελίδας του ιστότοπου www.tseliot.com, της νέας επίσημης ηλεκτρονικής σελίδας για το έργο και τη ζωή του κορυφαίου ποιητή. Επίσημα βγήκε στον ιντερνετικό αέρα στα μέσα Οκτωβρίου. Χάρη στην πρωτοβουλία του TS Eliot Foundation που έστησε η τελευταία σύζυγος του Ελιοτ και του εκδοτικού οίκου Faber & Faber που εκδίδει μέχρι σήμερα τα βιβλία του (άλλωστε εργάστηκε εκεί ως επιμελητής). Παράλληλα, όμως, είναι το αποτέλεσμα της δημιουργικής σκέψης πίσω από την ελληνική εταιρεία Thinking που υπογράφει τον σχεδιασμό.
Το ταξίδι της εταιρείας, η οποία ειδικεύεται στην υποστήριξη εκδοτικών οίκων στην ψηφιακή τους μετάβαση, ξεκίνησε την άνοιξη του 2015 την πρώτη της προσπάθεια να επεκταθεί στις αγορές του εξωτερικού. «Είχαμε συμμετάσχει ως εκθέτες στη Διεθνή Εκθεση Βιβλίου του Λονδίνου όπου εκεί γνωρίσαμε τη Faber & Faber. Τους άρεσε η δουλειά που κάνουμε και μας είπαν ότι σε κάποια επόμενη ευκαιρία που θα χρειαστούν υπηρεσίες θα μας ενημερώσουν. Οντως ύστερα από δυο-τρεις μήνες επικοινώνησαν μαζί μας και μας είπαν ότι κάνουν έναν μικρό διαγωνισμό, παίρνουν πέντε προσφορές από διαφορετικές εταιρείες για να φτιάξουν το σάιτ για τον Τ.Σ. Ελιοτ. Κατεβήκαμε στον διαγωνισμό, καταθέσαμε την πρότασή μας, περάσαμε στη δεύτερη φάση και τελικά επέλεξαν εμάς» θυμάται ο Γιώργος Παπαναγιώτου, διευθυντής της Τhinking.
Αν και στον διαγωνισμό είχαν απέναντί τους μεγάλους ομίλους από τον χώρο του βιβλίου, οι έλληνες σχεδιαστές κατάφεραν να ξεχωρίσουν χάρη στις καινοτόμες ιδέες που κατέθεσαν. Οπως έκαναν και στο #HackTheBook της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση με το πρότζεκτ τους «Vivl_io» λίγους μήνες αργότερα. «Ο συνδυασμός των γνώσεών μας σ’ αυτή την τεχνολογία που ονομάζεται book in browser και επιτρέπει την παρουσίαση σημειώσεων στο περιθώριο των ποιημάτων μαζί με το ντιζάιν και την προσέγγιση της αρχιτεκτονικής της πληροφορίας που παρουσιάσαμε ήταν, όπως μας είπαν, οι λόγοι της επιλογής μας» αναφέρει ο Παπαναγιώτου.
Μοντέρνο ντιζάιν
Εναν χρόνο αργότερα κι αφού είχαν λάβει υπόψη τους τις προδιαγραφές που είχε θέσει η αγγλική πλευρά για το καθαρό ντιζάιν και τη σωστή οργάνωση των πληροφοριών της σελίδας, ανέβηκε η τελική μορφή του www.tseliot.com. «Προσπαθήσαμε να έχουμε ένα μοντερνιστικό ντιζάιν καθότι ο Ελιοτ είναι βασικός εκπρόσωπος του μοντερνισμού. Από κει και πέρα, στο πώς δομήσαμε τις ενότητες του περιεχομένου, προσπαθήσαμε να το κάνουμε μ’ έναν τρόπο που να είναι απλός και κατανοητός». Παρ’ όλα αυτά, δεν λείπουν και οι καινοτομίες. «Μια από αυτές ήταν η πρώτη σελίδα. Εκεί όπου συνήθως υπάρχει κάτι σαν λίστα περιεχομένων, εμφανίζονται τώρα σε rotation 50 εναλλακτικές διαδρομές για να μπει κάποιος στη σελίδα. Εμφανίζεται δηλαδή κάποιο απόσπασμα στίχων το οποίο σε οδηγεί σ’ ένα ειδικό σημείο μέσα στο σάιτ. Αν κάνεις refresh θα εμφανιστεί κάποιο άλλο. Αυτός είναι ένας πιο παιγνιώδης τρόπος για τον χρήστη, χωρίς να τον καθοδηγούμε πατερναλιστικά» εξηγεί ο Παπαναγιώτου.
Μετά τα πρώτα κλικ, το ευρύ περιεχόμενο της σελίδας παρουσιάζεται μπροστά στον χρήστη, λοιπόν, έτοιμο προς εξερεύνηση. Αποσπάσματα θεατρικών έργων, σπάνιες φωτογραφίες, ποιήματα, δοκίμια, σημειώσεις, πληροφορίες για το T.S. Eliot Prize, κομμάτια του υλικού που κατέχει το TS Eliot Foundation ή έχει δανειστεί τα δικαιώματα χρήσης του από άλλους φορείς είναι λίγα μόνο από τα στοιχεία που μπορούν να κεντρίσουν το ενδιαφέρον του. «Το σημαντικό είναι ότι υπάρχει και πρωτότυπο και ανέκδοτο υλικό στο σάιτ όπως τα editorials που γράφτηκαν από ειδικούς του Ελιοτ που προσκλήθηκαν επί τούτου. Υπάρχουν επίσης και δύο κείμενα, η “Ερημη χώρα” και το “Ερωτικό τραγούδι του Αλφρεντ Προύφροκ”, διαθέσιμα με υποσημειώσεις για να πατήσει κανείς πάνω σ’ έναν στίχο ή μια στροφή» λέει ο διευθυντής της Τhinking και συνεχίζει: «Δεν ξεχνάμε και τις 550 επιστολές του Ελιοτ που δεν έχουν δημοσιευτεί πουθενά αλλού και παρουσιάζονται για πρώτη φορά online».
Μολονότι το άγνωστο υλικό του βραβευμένου με Νομπέλ Λογοτεχνίας ποιητή, το οποίο σύντομα θα εμπλουτιστεί (με άλλες 300 επιστολές του), είναι χρήσιμο για τους ερευνητές του έργου του, αυτό δεν σημαίνει πως αποκλείονται οι άλλοι χρήστες. «Η σελίδα απευθύνεται κυρίως στον μέσο αναγνώστη, σε κάποιον που θέλει να γνωρίσει τον Ελιοτ. Απλά, ταυτόχρονη προδιαγραφή ήταν ότι πρέπει να εξυπηρετεί και τις ανάγκες πιο ειδικού κοινού. Η βασική προδιαγραφή είναι να μπορέσει να γνωρίσει κάποιος το έργο και τον ποιητή χωρίς να νιώσει αφιλόξενα ή να το προσεγγίσει διστακτικά. Το περιεχόμενο είναι πάρα πολύ ογκώδες, αλλά φροντίσαμε να μην το δείχνει με την πρώτη ματιά. Γιατί πολλές φορές αυτό το πράγμα στο Διαδίκτυο περισσότερο απομακρύνει τον κόσμο παρά τον τραβά όταν δεν έχει κάποιο ειδικό ενδιαφέρον να κάτσει να ψάξει. Γι’ αυτό, ο μέσος επισκέπτης είναι καλύτερο να μην τρομάξει με τον όγκο της πληροφορίας, να νιώσει οικεία και σιγά σιγά ν’ αρχίσει να εξερευνά και ν’ ανακαλύπτει όλο και περισσότερα» προτρέπει ο διευθυντής της Thinking. Αλλωστε, σκοπός τόσο του Ιδρύματος όσο και της Faber & Faber είναι η διεύθυνση www.tseliot.com να γίνει σύντομα η πρώτη σελίδα αναφοράς για τον Ελιοτ στο Διαδίκτυο. Και όπως σχολίασε ο Χέμι Βόλανς, project manager από την πλευρά της Faber, μιλώντας πρόσφατα στην «Γκάρντιαν» για το εν λόγω εγχείρημα, «αυτό το σάιτ δημιουργεί νέα στάνταρ για το πώς παρουσιάζουμε έναν άνθρωπο των γραμμάτων και του έργο του online».
