Κουίζ μετά μανίας: Ποιος διευθυντής και διοικητικό συμβούλιο δημόσιου πολιτιστικού οργανισμού προκαλούν οξύνσεις (και απειλές) με τους εργαζομένους και μεταξύ τους, καθώς βλέπουν ότι δεν θα… δουν επόμενη θητεία στους θώκους τους; Οι ευρόντες θα κερδίσουν μια θέση στον Παράδεισο.
Ενας αλιεύς προσφύγων. Και πτωμάτων. Μια υπάλληλος εισπρακτικής εταιρείας. Οι ιστορίες τους, οι αφηγήσεις τους, οι εσωτερικές αντιπαραθέσεις τους. Ιδού η «Λαμπεντούζα» του Βρετανού Αντερς Λουστγκάρντεν, που σκηνοθέτησε και ανέβασε στο θέατρό του, του Νέου Κόσμου, ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος. Με φόντο κατά το ήμισυ το εμβληματικό για το Προσφυγικό νησί Λαμπεντούζα, στα ανοιχτά της Ιταλίας, και κατά το ήμισυ το Λονδίνο. Ο σκηνοθέτης γοητεύθηκε με τον τρόπο που ο Λουστγκάρντεν «κάνει αφηγηματικό θέατρο, μπερδεύει τους χρόνους, το παρόν με το παρελθόν και προτείνει έναν νέο τρόπο –και χρόνο –γραφής. Πώς, ενώ πιάνει ένα δραματικό θέμα, μπορεί να το εμφορήσει με χιούμορ», όπως μου λέει. «Είναι ένα έργο πολύ ανθρώπινο, βασισμένο σε ένα στοιχείο που έχουμε ξεχάσει ότι είναι πολύ βασικό: να μη μιλάμε πολιτικά για το τι σημαίνει να είσαι πρόσφυγας ή μετανάστης, αλλά να μιλάμε για το Καλό, την καλοσύνη, την αγάπη που μπορεί να αλλάξει πράγματα. Δεν μιλάει με τον τρόπο της τηλεόρασης ή των στατιστικών –ξέρει ότι ο κόσμος έχει μπουχτίσει από αυτό –και αυτό με αγγίζει πολύ». Από την πλευρά του ο Αντερς Λουστγκάρντεν (φωτογραφία), που ήρθε την Πέμπτη στην Αθήνα για να παρακολουθήσει τη «Λαμπεντούζα» του, θεώρησε ότι «υπήρχαν πολλές πτυχές του έργου που ανακαλύφθηκαν από τους συντελεστές της παράστασης και δεν τις είχα σκεφτεί ή φανταστεί. Ενας συγγραφέας δεν είναι δεδομένο πάντα ότι έχει καταλάβει απόλυτα το έργο του». Ο ίδιος πιστεύει ότι «η Ευρώπη όχι μόνο δεν αντιμετωπίζει τις συνέπειες της μεταναστευτικής κρίσης, αλλά αρνείται και να παραδεχτεί τις πραγματικές της αιτίες που πηγάζουν στην ίδια». Τρεις είναι οι βασικές αιτίες: «Πρώτη, η κλιματική αλλαγή (στη Συρία, π.χ., προηγήθηκαν πέντε χρόνια μεγάλης ξηρασίας, αναγκάζοντας τους πληθυσμούς της υπαίθρου να μετακινηθούν στα αστικά κέντρα (όπως συμβαίνει σε πολλά μέρη της γης), όπου οι τριβές αυξήθηκαν και έγιναν εμφύλιος. Για την κλιματική αλλαγή η Ευρώπη και η βιομηχανική επανάσταση φέρουν τεράστιες ευθύνες. Δεύτερη αιτία, οι στρατιωτικές επεμβάσεις, όπως η παρέμβαση ευρωπαϊκών δυνάμεων στη Λιβύη, στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ. Και τρίτη αιτία, οι οικονομικές επεμβάσεις σε βαθμό στραγγαλισμού των πιο χαμηλών κοινωνικών στρωμάτων για χάρη των οικονομικών ελίτ. Για να κερδίζουν οι γερμανικές και γαλλικές τράπεζες και οι πολυεθνικές εταιρείες», όπως είπε χαρακτηριστικά.