O Ρεξ Τίλερσον, ο 64χρονος πρόεδρος του ενεργειακού κολοσσού Exxon Mobil, είναι και επισήμως από χθες ο εκλεκτός του νεοεκλεγέντος προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για την ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών. Αποτελεί άλλη μια περίπτωση κατά την οποία ο Τραμπ επιλέγει για το υπουργικό του συμβούλιο στελέχη του επιχειρηματικού κόσμου.

Τι ξέρει από διπλωματία;

Τα τελευταία 41 χρόνια ο Τίλερσον τα έχει περάσει στην Exxon, όπου ξεκίνησε ως μηχανικός παραγωγής και ανήλθε στην κορυφή, κλείνοντας πλέον συμφωνία για λογαριασμό της εταιρείας που αντλεί, αγοράζει και πουλά πετρέλαιο και φυσικό αέριο σε όλο τον πλανήτη. Στη θέση αυτή ο Τίλερσον έχει επιδείξει διπλωματικές ικανότητες. Εχει συνεργασθεί με ηγέτες σε αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων η Νιγηρία και το Κατάρ, και η Exxon κατέχει κυρίαρχη θέση σε πολλές χώρες. Διατηρεί φιλικές σχέσεις με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν. Φυσικά, το να εκπροσωπεί μια επιχείρηση, όσο μεγάλη κι αν είναι, δεν συγκρίνεται με τη θέση του υπουργού Εξωτερικών. Θα έχει να αντιμετωπίσει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ενίσχυση του ΝΑΤΟ και άλλων συμμαχιών έως την ένταση στη Μέση Ανατολή. Υποστηρίζει το ελεύθερο εμπόριο και θεωρεί πρόκληση την κλιματική αλλαγή αλλά οι απόψεις του για τα υπόλοιπα διεθνή θέματα δεν είναι γνωστές.

Οι σχέσεις του με τη Ρωσία προκαλούν ανησυχία;

Αρκετοί Ρεπουμπλικανοί γερουσιαστές –μεταξύ των οποίων ο Τζον Μακέιν και ο Μάρκο Ρούμπιο –αντιδρούν σε οποιαδήποτε φιλική προσέγγιση με τη Ρωσία. Ομως ο Τίλερσον, ο οποίος τιμήθηκε πριν από τρία χρόνια από τον Πούτιν με το παράσημο της φιλίας, μπορεί να ακολουθήσει πλέον διαφορετική πολιτική από εκείνη που διατηρούσε όσο βρισκόταν στο τιμόνι της Exxon, η οποία εξαρτιόταν από τη Ρωσία για τις διεθνείς της μπίζνες. Η Exxon έχει διάφορες κοινές επιχειρήσεις με την Rosneft, την κρατική πετρελαϊκή της Ρωσίας και οι αμερικανικές κυρώσεις στη Μόσχα έχουν περιορίσει την ικανότητά της να αντλεί πετρέλαιο στα σχιστολιθικά πεδία της Αρκτικής και της Σιβηρίας. Τα ερωτήματα που δημιουργούνται είναι πολλά. Θα αλλάξει η τακτική της Ουάσιγκτον απέναντι στο Κρεμλίνο; Θα είναι διατεθειμένος ο Πούτιν να δείξει πιο μετριοπαθή συμπεριφορά εάν αρθούν οι κυρώσεις ή θα γίνει πιο επιθετικός; Πώς θα αντιδράσει ο Τίλερσον στις ρωσικές θέσεις για τη Συρία; Ακόμα δεν γνωρίζουμε τίποτα.

Μπορεί ο Τίλερσον να αντιμετωπίσει σκληρούς ηγέτες;

Πριν από μια δεκαετία, λίγο αφότου είχε αναλάβει το τιμόνι της Exxon, ο τότε πρόεδρος της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες αποφάσισε να εθνικοποιήσει τα περιουσιακά στοιχεία 24 ξένων πετρελαϊκών εταιρειών. Οι περισσότερες επέλεξαν να διαπραγματευθούν το ποσό της αποζημίωσης. Ομως η Exxon πήγε τη Βενεζουέλα στα διεθνή δικαστήρια και κέρδισε το 2014 αποζημίωση 1,6 δισ. δολαρίων ενώ αμέσως μετά ξεκίνησε την εκμετάλλευση κοιτασμάτων σε θαλάσσιο χώρο της Γουιάνας τον οποίο διεκδικούσε η Βενεζουέλα.

Ποια είναι η θέση του για την κλιματική αλλαγή;

Δεν είναι ξεκάθαρη. Η εταιρεία του εξέφρασε σκεπτικισμό για το θέμα. Παράλληλα υπερασπίστηκε την Exxon επιθετικά εν μέσω καταγγελιών ότι η επιχείρηση έκρυβε αποτελέσματα ερευνών ενώ δημόσια αντιδρούσε στην πολιτική για να περιορισθεί η έκλυση αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ο Τίλερσον έχει υποστηρίξει την επιβολή φόρου για τη χρήση λιθάνθρακα και στηρίζει τα βιοκαύσιμα. Θα θελήσει να πείσει τον Τραμπ να υποστηρίξει τη διεθνή συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα; Αγνωστο.

Τελευταία Νέα