O Ρεξ Τίλερσον, ο 64χρονος πρόεδρος του ενεργειακού κολοσσού Exxon Mobil, είναι και επισήμως από χθες ο εκλεκτός του νεοεκλεγέντος προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για την ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών. Αποτελεί άλλη μια περίπτωση κατά την οποία ο Τραμπ επιλέγει για το υπουργικό του συμβούλιο στελέχη του επιχειρηματικού κόσμου.
Τι ξέρει από διπλωματία;
Τα τελευταία 41 χρόνια ο Τίλερσον τα έχει περάσει στην Exxon, όπου ξεκίνησε ως μηχανικός παραγωγής και ανήλθε στην κορυφή, κλείνοντας πλέον συμφωνία για λογαριασμό της εταιρείας που αντλεί, αγοράζει και πουλά πετρέλαιο και φυσικό αέριο σε όλο τον πλανήτη. Στη θέση αυτή ο Τίλερσον έχει επιδείξει διπλωματικές ικανότητες. Εχει συνεργασθεί με ηγέτες σε αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων η Νιγηρία και το Κατάρ, και η Exxon κατέχει κυρίαρχη θέση σε πολλές χώρες. Διατηρεί φιλικές σχέσεις με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν. Φυσικά, το να εκπροσωπεί μια επιχείρηση, όσο μεγάλη κι αν είναι, δεν συγκρίνεται με τη θέση του υπουργού Εξωτερικών. Θα έχει να αντιμετωπίσει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ενίσχυση του ΝΑΤΟ και άλλων συμμαχιών έως την ένταση στη Μέση Ανατολή. Υποστηρίζει το ελεύθερο εμπόριο και θεωρεί πρόκληση την κλιματική αλλαγή αλλά οι απόψεις του για τα υπόλοιπα διεθνή θέματα δεν είναι γνωστές.
Οι σχέσεις του με τη Ρωσία προκαλούν ανησυχία;
Μπορεί ο Τίλερσον να αντιμετωπίσει σκληρούς ηγέτες;
Πριν από μια δεκαετία, λίγο αφότου είχε αναλάβει το τιμόνι της Exxon, ο τότε πρόεδρος της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες αποφάσισε να εθνικοποιήσει τα περιουσιακά στοιχεία 24 ξένων πετρελαϊκών εταιρειών. Οι περισσότερες επέλεξαν να διαπραγματευθούν το ποσό της αποζημίωσης. Ομως η Exxon πήγε τη Βενεζουέλα στα διεθνή δικαστήρια και κέρδισε το 2014 αποζημίωση 1,6 δισ. δολαρίων ενώ αμέσως μετά ξεκίνησε την εκμετάλλευση κοιτασμάτων σε θαλάσσιο χώρο της Γουιάνας τον οποίο διεκδικούσε η Βενεζουέλα.
Ποια είναι η θέση του για την κλιματική αλλαγή;
Δεν είναι ξεκάθαρη. Η εταιρεία του εξέφρασε σκεπτικισμό για το θέμα. Παράλληλα υπερασπίστηκε την Exxon επιθετικά εν μέσω καταγγελιών ότι η επιχείρηση έκρυβε αποτελέσματα ερευνών ενώ δημόσια αντιδρούσε στην πολιτική για να περιορισθεί η έκλυση αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ο Τίλερσον έχει υποστηρίξει την επιβολή φόρου για τη χρήση λιθάνθρακα και στηρίζει τα βιοκαύσιμα. Θα θελήσει να πείσει τον Τραμπ να υποστηρίξει τη διεθνή συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα; Αγνωστο.