Το άδικο των άσχημων πραγμάτων
είν’ άδικο ανείπωτα μεγάλο.
W. B. Yeats, «Το ρόδο στην καρδιά του»
Είναι άραγε δύσκολο, μέχρι ακατόρθωτο, να μπορέσει να μείνει κάποιος που κινείται στον δημόσιο χώρο απόλυτα έντιμος; Είναι αδύνατο να μη μεροληπτήσει και να μην αδικήσει με πρόθεση στάθμισης οφέλους/βλάβης;
Στα ερωτήματα αυτά πρέπει να κληθούν να δώσουν απάντηση, με τον τρόπο που ζουν κι όχι με τις δηλώσεις τους, οι πολιτικοί.
Οι μέχρις όμως σήμερα διαπιστώσεις δεν γεννάνε αισιοδοξία ως προς τα αναμενόμενα ευρήματα.
Πολλοί αξιωματούχοι [φαίνεται να] αγνοούν κάθε πτυχή της θεωρίας της δημόσιας Αρετής και αρκούνται στις ηδονές της Αυταρέσκειας. Δεν ανα-γνωρίζουν υποχρεώσεις και καθήκοντα που απορρέουν από την ηθική της Εξουσίας και από τη δικαιότητα των ελεύθερων επιλογών των πολιτών. Επικαλούνται συνεχώς το δίκαιο της ανάγκης (necessitas non habet legem) για να υπερβαίνουν με υπουργικές εγκυκλίους λάθη, αδικίες, ενοχές.
Η επικοινωνιακή ισχύς του ηγέτη [και του κύκλου] στοχοποιεί τις άλλες εξουσίες για να τις ελέγξει.
– Ευδαιμονία των ημετέρων κατά της ελευθερονομίας των θεσμών.
– Αυθαιρεσία σκοπών και μέσων κατά της πολιτικής αρετής.
– Ασυνειδησία ταυτότητας κατά εθνικής αυτογνωσίας.
– Φαντασιοπληξία και έπαρση κατά συνετής σεμνότητας.
– Συκοφαντία διαδόσεων [«δεινόν έστιν η διαβολία», Ιππίας, απόσπ. 13] κατά ελεύθερης έκφρασης [αντίθετης] γνώμης.
Ιδού ορισμένα φαινόμενα/συμπτώματα.
Ποιο είναι συνεπώς το παράδειγμα πολιτικού βίου που διαμορφώνουν παρόμοιες αντιλήψεις/πρακτικές;
Οι πέραν του μέτρου αντι-φάσεις κι αντι-δράσεις, δίχως ατμόσφαιρα «δημιουργίας πειθούς», πώς μπορεί να καλλιεργήσουν αρετή πολίτη/πολιτικού;
Η επιστροφή στους μύθους και στους αγνωστικισμούς, στο όνομα μιας «καθαρτήριας Αριστερογονίας», ως πού μπορεί να αλλοιώσει την πραγματικότητα;
Υπηρετώντας το σκληρό [και συχνά «μαύρο»] Κεφάλαιο πώς μπορεί να ισχυρίζεσαι ότι νοιάζεσαι για το προλεταριάτο;
Ενδεχομένως σε αυτή την [εσωτερική/εξωτερική] σύγχυση κρίσιμο ρόλο να παίζει το κοινωνικο-επαγγελματικό status στο οποίο ανήκουν αρκετοί πολιτικοί.
Αναρωτιέμαι όμως σε ποια από τις τρεις τάξεις της Πλατωνικής Πολιτείας εντάσσονται ορισμένοι:
– χειρώνακτες δεν είναι, καθώς πολλοί τυγχάνουν ανεπάγγελτοι,
– φύλακες δεν είναι, γιατί συχνά προστατεύουν τα ιδιωτικά κι όχι τα δημόσια αγαθά,
– φιλόσοφοι δεν είναι, αφού λίγοι διακρίνονται για το εύρος και το βάθος των γνώσεών τους.
Τι λοιπόν είναι και τι αντιπροσωπεύουν μέσα στο ιστορικό γίγνεσθαι της Ελλάδας; Με άλλα λόγια, τι μπορεί να περιμένει από αυτούς η χώρα και ο λαός;
Στα παραπάνω ερωτήματα καλά θα ήταν να απαντάει ο πολίτης κάθε μέρα και σε κάθε εκλογή.
ΥΓ1. «Ο λαός δέχεται να τον καταληστεύουν εφόσον τον κολακεύουν» [N. G. Davila, «Αποφθέγματα»]
Ο καθηγητής Γιάννης Πανούσης είναι πρώην υπουργός
