Μάχη δίνουν οι πιο στενοί σύμμαχοι των ΗΠΑ για να κατανοήσουν και να αποδεχθούν την ομάδα εξωτερικής πολιτικής που διαμορφώνει ο νεοεκλεγείς πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.
Η μετακίνηση του Ρεξ Τίλερσον από το τιμόνι τής πιο ισχυρής πετρελαϊκής εταιρείας στον κόσμο, της Exxon Mobil, στην ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών προκάλεσε συλλογική ανησυχία στην Ευρώπη, την οποία περιέγραψε με ακρίβεια η γαλλική εφημερίδα «Le Monde»: «Η αβεβαιότητα προστίθεται στο άγνωστο» ανέφερε παρατηρώντας ότι ο Τραμπ «το όραμα του οποίου για τις διεθνείς σχέσεις δεν σταματά να προκαλεί ερωτήματα… έθεσε ως υποψήφιο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας έναν νεοφώτιστο».
Στη Γηραιά Ηπειρο, που παραμένει ερωτευμένη με τον Μπαράκ Ομπάμα και δεν προσπάθησε να κρύψει την προτίμησή της για τη Χίλαρι Κλίντον, η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ –την οποία ακολούθησε ο διορισμός ενός στρατηγού Τζέιμς «τρελού σκύλου» Μάτις στο τιμόνι του υπουργείου Αμυνας και τώρα του Τίλερσον, ενός τεξανού πετρελαιά που έχει φιλικές σχέσεις με το Κρεμλίνο, στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ –συνεχίζει να προκαλεί τριγμούς κατά μήκος των ευρωπαϊκών συνόρων.
Το στυλ της διπλωματικής ομάδας του Τραμπ, παρατηρεί το «Politico», θυμίζει την προεδρία Τζορτζ Μπους υιού, με τον αναβαθμισμένο ρόλο των ενόπλων δυνάμεων –μια περίοδο την οποία οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν αναπολούν. Ο Τραμπ δείχνει ήδη ότι θα είναι πολύ διαφορετικός πρόεδρος από τον Ομπάμα, αν και λίγοι φαίνεται να κατανοούν προς ποια κατεύθυνση. Στην ουσία, ο νεοεκλεγείς πρόεδρος προκαλεί τόσες απορίες όσες και ανησυχίες.
Στις Βρυξέλλες, στο Παρίσι, στο Βερολίνο ή στο Λονδίνο, ανώτατοι αξιωματούχοι λένε πως δεν έχουν ξεκάθαρη εικόνα προς τα πού θέλουν ο Τραμπ και οι συνεργάτες του να οδηγήσουν το ΝΑΤΟ, τις κυρώσεις στη Ρωσία ή την κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Και στην Ανατολική Ευρώπη κάποιοι εκφράζουν ακόμα μεγαλύτερη απορία με την ταυτόχρονη επιλογή του Μάτις, που θεωρείται ότι θα τηρήσει πολύ σκληρή στάση απέναντι στη Ρωσία, και του Τίλερσον, που είναι φίλος του Πούτιν και έχει αντιταχθεί στις κυρώσεις προς τη Μόσχα.
Οι επίσημες αντιδράσεις υπήρξαν συγκρατημένες, όπως ήταν αναμενόμενο, μιας και κανείς δεν θέλει να προβεί σε πρόωρες εκτιμήσεις. Ομως η ανησυχία δεν κρύβεται.
«Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ για άλλη μία φορά εξέπληξε το κοινό με την επιλογή του» δήλωσε προχθές ο Γιούργκεν Χαρντ, συντονιστής της γερμανικής κυβέρνησης για τη διατλαντική συνεργασία. Ο Χαρντ ανέφερε την, επί μακρόν, συνεργασία του Τίλερσον με τον Πούτιν. «Οπως το αμερικανικό κοινό, έτσι κι εμείς αναμένουμε ότι οι παλιές σχέσεις δεν θα παίξουν ρόλο στο νέο του αξίωμα» τόνισε με σημασία.
Στο Παρίσι, σύμβουλος της κυβέρνησης Ολάντ παρατήρησε ότι η επιλογή του Τίλερσον, ως επιχειρηματία, μπορεί να θεωρηθεί σχετικά μετριοπαθής σε σύγκριση με τα «γεράκια», τους στρατιωτικούς στους οποίους ανέθεσε ο Τραμπ άλλα σημαντικά πόστα –εκτός από το Πεντάγωνο, το υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας και την ηγεσία του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας. «Ως επιχειρηματίας μπορεί τελικά να αποδειχθεί πιο ρεαλιστής από τους στρατηγούς» σχολίασε ο γάλλος πολιτικός. «Ομως δεν θα καταλάβουμε πού πραγματικά το πάει, πριν αναλάβει».
