Εκπεπτωκότες άγγελοι, νομίσματα, ιδέες

Joseph E. Stiglitz

Ευρώ

Πώς ένα κοινό νόμισμα απειλεί το μέλλον της Ευρώπης

Μτφ. Νίκος Ρούσσος

Εκδ. Παπαδόπουλος, 2016, σελ. 448

Τιμή 20 ευρώ

Διαβάζοντας το πολύ ενδιαφέρον πόνημα του νομπελίστα οικονομολόγου Στίγκλιτς, δεν ξέρεις αν έχεις να κάνεις με έναν στοχαστή που πιστεύει βαθιά στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα ή εκ των προτέρων στέκεται ευρωσκεπτικιστικά. Το σίγουρο είναι πως όταν μια σειρά μεγάλων εφημερίδων, όπως οι «Financial Times», αναγνωρίζει πως το βιβλίο τούτο εμπεριέχει δημιουργικές προτάσεις, τότε είναι σαφές πως μιλάμε για μια κατάθεση σκέψης αναγκαία για την εποχή μας. Τρεις οι λύσεις πάντως που προτείνει ο συγγραφέας για την πολύπαθη ευρωζώνη: μεταρρυθμίσεις στη δομή της, καλή διαχείριση του τέλους της ή ευέλικτο ευρώ, ένα νέο σύστημα αρκετά τολμηρό.

Giorgio Agamben

Homo Sacer

Kυρίαρχη εξουσία και γυμνή ζωή

Μτφ. Παναγιώτης Τσιαμούρας

Eκδ. Εξάρχεια, 2016, σελ. 320

Τιμή 17 ευρώ

Ο Ιταλός Αγκάμπεν είναι σήμερα ένα τεράστιο κεφάλαιο για τη φιλοσοφία και έχει ασχοληθεί διεξοδικά με την έννοια της βιοπολιτικής. Αυτό πράττει και σε τούτη τη μελέτη του (το βιβλίο είχε κυκλοφορήσει και παλιότερα από τη Scripta), όπου μέσα από «συνομιλία» με στοχαστές όπως ο Φουκό, η Αρεντ κ.ά. ορίζει εκ νέου το βιοπολιτικό σώμα και την παραγωγή του ως πρωταρχική δραστηριότητα της κυρίαρχης εξουσίας. Για τον Αγκάμπεν, το παράδειγμα των στρατοπέδων συγκέντρωσης επεκτείνεται σήμερα σε ολόκληρη την κοινωνία, οι τεχνικές ολοκληρωτισμού διαχέονται στις σημερινές μετα-δημοκρατίες και όλοι ανεξαιρέτως είμαστε «φονεύσιμοι».

Γιώργος Γιαννουλόπουλος

Τρία δοκίμια για τη νεοελληνική ιδεολογία

Εκδ. Πόλις, 2016, σελ. 136

Τιμή 12 ευρώ

Δημοσιογράφος και συγγραφέας, ο Γιώργος Γιαννουλόπουλος επιστρέφει στο προσφιλές του θέμα, αυτό της ελληνικότητας ή της κατασκευής της νεοελληνικής ταυτότητας, με τρία κείμενα που πυροδοτήθηκαν από εξόχως ενδιαφέρουσες αφορμές. Γιατί σίγουρα έχει τεράστιο ενδιαφέρον ο τρόπος που ο συγγραφέας συναρμολογεί την προβληματική του πάνω στον όρο «Νεοέλληνας», με αφορμή κείμενα που αφορούν την παράσταση «Μπουμπουλίνα» της Ντενίση στο Ακροπόλ, ένα παλαιότερο κείμενό του πάνω στο παρελθόν και την πρόσληψή του από τον Νεοέλληνα και την κριτική του Γιάννη Κιουρτσάκη πάνω στις ταινίες του Λάκη Παπαστάθη και στην έννοια της λαϊκότητας.

Guy Debord

Η κοινωνία του θεάματος

Μτφ. – επίμετρο Γιώργος – Ικαρος Μπαμπασάκης

Εκδ. Μεταίχμιο, 2016, Σελ. 204

Τιμή 12,20 ευρώ

Βιβλίο αναφοράς για όλη τη δυτική σκέψη, σε επικαιροποιημένη έκδοση και με φρέσκια μετάφραση (αλλά και έξοχο επίμετρο) του λόγιου Ικαρου Μπαμπασάκη. «Η κοινωνία του θεάματος» του Γκι Ντεμπόρ σε τραβάει από το μανίκι με την τέταρτη κιόλας από τις 221 θέσεις του ριζοσπάστη καταστασιακού φιλοσόφου: «Το θέαμα δεν είναι ένα σύνολο εικόνων, αλλά μια κοινωνική σχέση μεταξύ προσώπων, η οποία διαμεσολαβείται από εικόνες». Το βιβλίο, όπως ορθά συνομολογεί ο Μπαμπασάκης, αποτελεί πύκνωση μιας επαναστατικής διεργασίας που εκκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ’50 και σκοπούσε στη ριζική αναθεμελίωση του επαναστατικού προτάγματος. Βιβλίο must για κάθε σοβαρό άνθρωπο. Και δραματικά επίκαιρο.

Γιάνης Βαρουφάκης

Η αρπαγή της Ευρώπης

Μτφ. Ελένη Αστερίου

Εκδ. Πατάκη, 2016, σελ. 482

Τιμή 18 ευρώ

Χαρισματικός αφηγητής και με προσεκτική δοσολογία βιωμάτων και ορθολογικών επιχειρημάτων για την αρχιτεκτονική της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ο πρώην υπουργός Οικονομικών και ρομαντικός της ευρωπαϊκής ιδέας Γιάνης Βαρουφάκης, σε θέση χρονογράφου ή και ιστορικού, χαρτογραφεί τις σπουδαιότερες στιγμές της ΕΕ (Ενωση Λιτότητας την ονομάζει), τις κρίσεις και τους μετασχηματισμούς της μέχρι να καταλήξει στις δικές του προτεινόμενες λύσεις για μια ουσιαστική πολιτική ενοποίηση, μια κεϊνσιανή στρατηγική που θα ανακουφίσει τους λαούς. Για τον οικονομολόγο Γιάνη η κρίση της ΕΕ έχει να κάνει με την ίδια την επινόηση και την αρχιτεκτονική του ευρώ.

Robert Misik

Καπιταλισμός καπούτ

Mτφ. Λένια Μαζαράκη

Εκδ. Μεταίχμιο, 2016, σελ. 256

Τιμή 15,50 ευρώ

Ο Μίσικ είναι ένας από τους πιο μαχητικούς αριστερούς δημοσιογράφους της εποχής μας, συγγραφέας πολλών δοκιμίων αλλά και άνθρωπος που έχει ενδιαφερθεί με ένταση για τα της ελληνικής κρίσης από τα πρώτα της σκιρτήματα. Τώρα γενικεύει τα ερωτήματά του και θέτει κάτι πολύ βασικό ως πεδίο έρευνας και συζήτησης με το παρόν βιβλίο: Η κρίση στην κοινωνία (και όχι μόνο στην ελληνική, όπως σημειώνει) αντιμετωπίζεται με αναδιανομή, με μέτρα λιτότητας, με πακέτα διάσωσης (σισύφεια κιόλας) ή με αναθεώρηση του συστήματος στο σύνολό του; Γόνιμα ερωτήματα, έξοχη γραφή.

Gerald-Allan Cohen

Μτφ. Μιχάλης Παπανικολάου – Αργύρης Παπασυριόπουλος

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2016, σελ. 344

Τιμή 18 ευρώ

Ο αναλυτικός μαρξισμός υπήρξε ένα σπουδαίο ρεύμα στις κοινωνικές επιστήμες που γρήγορα συγκέντρωσε τα πυρά του κλασικού υλισμού. Παρ’ όλα αυτά, διαμορφώθηκε ως ρεύμα σκέψης από επιφανή πνεύματα όπως ο Τζέραλντ – Αλαν Κοέν, Βρετανός, που έφυγε το 2009, αφήνοντας όμως πίσω του ένα ενδιαφέρον έργο. Στο παρόν δοκίμιο τα βάζει προφανώς με τις τελεολογίες του μαρξισμού, αλλά δεν αφήνει και έξω από την πολεμική του τον πολιτικό φιλελευθερισμό. Τι είναι για αυτόν η ισότητα; Προφανώς όχι νομικής υφής ζήτημα, ούτε αναπόφευκτη κατάληξη. Η αλλαγή στο ήθος μπαίνει εδώ στο επίκεντρο, μια «επανάσταση της ανθρώπινης ψυχής», όπως σημειώνει.

Στέφανος Ροζάνης

Δύο δοκίμια πολιτικής αισθητικής του ρομαντισμού

Εκδ. Εξάρχεια, 2016, σελ. 72

Τιμή 7 ευρώ

Πάμε σε ένα απολαυστικό ανάγνωσμα από ένα λαμπερό μυαλό. Ο Ροζάνης, ακριβός διανοητής, καταπιάνεται με τον ρομαντισμό και μας φωτίζει μια πλευρά του εξόχως σημαντική. Μιλάμε για το πεδίο όπου ο ρομαντισμός τέμνεται με το πολιτικό ή για την ακρίβεια για τον τρόπο που προσλαμβάνει τον ρομαντισμό η πολιτική θεωρία. Ας μην ξεχνάμε πως το εν λόγω ρεύμα διακρινόταν από έναν ιδεολογικό ερμαφροδιτισμό –κατά Μικαέλ Λεβί -, αν και το βασικό του συστατικό ήταν πως ο ρομαντικός μυθικός ήρωας είναι μια μεταβαλλόμενη μορφή. Είτε μεταβαλλόμενος σε εξεγερμένο είτε σε εκπεπτωκότα άγγελο ως καθαρή ατομικότητα (υπαγόμενος όμως πάντα στην αισθητική της ελευθερίας). Διαβάστε το.