Βασίλης Αλεξάκης
Το κλαρινέτο
Εκδ. Μεταίχμιο, 2016, σελ. 464
Τιμή 17,70 ευρώ
Ο Βασίλης Αλεξάκης αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο, με πικρό χιούμορ και ξεχωριστή ευαισθησία που φέρει μεγεθυσμένα το διαχρονικό συγγραφικό του αποτύπωμα, το χρονικό του προαναγγελθέντος θανάτου του άρρωστου γάλλου εκδότη του (στενού του φίλου) και ταυτόχρονα ιστορίες από την Ελλάδα της κρίσης μέσα από τα ταξίδια του αφηγητή στην Αθήνα και τη συνάντησή του με την εξαθλίωση. Τρίτο θέμα του βιβλίου του, η μνήμη.
Μιχάλης Μοδινός
Εκουατόρια
Εκδ. Καστανιώτη, 2016, σελ. 400
Τιμή 18 ευρώ
Συνέχεια, τρόπον τινά, του «Μεγάλου Αμπάι», όπου οι ήρωες περιπλανιόντουσαν βαθιά στον Γαλάζιο Νείλο, οι ήρωες της «Εκουατόρια», έναν αιώνα μετά, στα τέλη δηλαδή του 19ου, αναζητούν τις πηγές του μεγάλου ποταμού πιο σωστά, στο άλλο του παρακλάδι, τον Λευκό Νείλο, για να φτιάξουν στο Νότιο Σουδάν, στις Μεγάλες Λίμνες, ένα διαφυλετικό κράτος – ουτοπία, την Εκουατόρια, που βάσταξε περίπου δέκα χρόνια. Με πολύ δυνατές περιγραφές, που αποτυπώνουν μυθιστορηματικά κάποια γεγονότα τα οποία από μόνα τους αποτελούν μυθιστόρημα, ο Μιχάλης Μοδινός περιγράφει μια εποχή αποικιοκρατικών ανταγωνισμών και ανελέητων συγκρούσεων παράδοσης και προόδου. Ενώ εγγράφει υποθήκες για μια φιλόδοξη, εξωστρεφή ελληνική πεζογραφία που δεν φοβάται να βγει στις θάλασσες του διεθνούς ανταγωνισμού.
Δημήτρης Νόλλας
Οι ιστορίες είναι πάντα ξένες
Εκδ. Ικαρος, 2016, σελ. 568
Τιμή 18 ευρώ
Συγκεντρωτικό τόμο με όλα του τα διηγήματα κυκλοφόρησε από τον Ικαρο ο Δημήτρης Νόλλας, προβαίνοντας σε κάτι σαν «γονική παροχή», όπως ο ίδιος γράφει στον πρόλογο με το γνωστό του υποδόριο χιούμορ. Εξι συλλογές συν τρία πρόσφατα διηγήματα περιλαμβάνονται στην έκδοση, της οποίας ο ωραίος τίτλος αντιπροσωπεύει σε μεγάλο βαθμό το περιεχόμενο, που συχνά έχει να κάνει με την έννοια του ξένου και με τη μοναξιά. Η έκδοση συνοδεύεται από επίμετρο της Τιτίκας Δημητρούλια.
Νίκος Δαββέτας
Ωστικό κύμα
Εκδ. Πατάκη, 2016, σελ. 160
Τιμή 8,50 ευρώ
Τα όρια του χώρου δράσης του σύγχρονου ελληνικού μυθιστορήματος, την εποχή αυτή της συντόμευσης των αποστάσεων και των ανοιχτών ευρωπαϊκών συνόρων (που όμως κινδυνεύουν να ξανακλείσουν), είναι πλέον πολύ ευρύτερα των παραδοσιακών. Ετσι κάλλιστα μια βόμβα στο μετρό του Λονδίνου μπορεί να διαλύσει τη ζωή μιας μητέρας στην Αθήνα, καθώς η παρουσία του παιδιού της στη βρετανική πρωτεύουσα ήταν μέρος της δικής της ζωής. Στην περίπτωση του μυθιστορήματος του Νίκου Δαββέτα, η τραγική Δέσποινα ανακαλύπτει ότι ελάχιστα πράγματα γίνονται «τυχαία» στον κόσμο αυτό.
Χρήστος – Αρμάντο Γκέζος
Τραμπάλα
Εκδ. Μελάνι, 2016, σελ. 112
Τιμή 9 ευρώ
Ο 28χρονος συγγραφέας, που γεννήθηκε στη Χειμάρρα και μεγάλωσε στη Λακωνία, έκανε εντύπωση ήδη με την ποιητική του συλλογή «Ανεκπλήρωτοι φόβοι» που απέσπασε το κρατικό βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα 2013, ενώ με τη «Λάσπη» που ακολούθησε, το πρώτο του μυθιστόρημα δηλαδή, έγινε ευρύτερα γνωστός και ως πεζογράφος. Η «Τραμπάλα» είναι η πρώτη του συλλογή διηγημάτων. Σε σχέση με τη «Λάσπη», που είχε εξουθενωτικούς εκφραστικούς ρυθμούς, στα διηγήματα αυτά ο Γκέζος δοκιμάζει ένα πιο ήρεμο ύφος και καταπιάνεται με διαχρονικά θέματα δοσμένα με σύγχρονο βλέμμα, επιβεβαιώνοντας την καλή του συγγραφική πάστα.
Γιάννης Ευσταθιάδης
Κλεινόν
Μυθιστορίες για την Αθήνα
Εκδ. Μελάνι, 2016, σελ. 176
Τιμή 11,50 ευρώ
Το «Κλεινόν» είναι τουλάχιστον το ίδιο πρωτότυπο με τα περισσότερα βιβλία του συγγραφέα –τον διακρίνει ιδιαίτερα το στοιχείο της πρωτοτυπίας –και οπωσδήποτε από τα πιο ενδιαφέροντα και τα πιο δύσκολα στην υλοποίησή τους: στην αρχή κάθε κεφαλαίου υπάρχει ένα απόσπασμα γνωστού έλληνα λογοτέχνη του παρελθόντος με κάποια αθηναϊκή περιγραφή. Ακολουθεί το κείμενο του Γιάννη Ευσταθιάδη για την ίδια εικόνα με το προσωπείο ενός άλλου αρμοδιότερου! Ετσι λ.χ. το μικρό απόσπασμα του Γιώργου Σεφέρη από τις «Εξι νύχτες στην Ακρόπολη» ακολουθείται από τρισέλιδο αφήγημα για Ακρόπολη και Φιλοπάππου, όπου υποτίθεται ότι μιλά ο Δημήτρης Πικιώνης.
Καλήν εσπέραν, άρχοντες
Ανθολόγηση – επιμέλεια Θανάσης Θ. Νιάρχος
Πρόλογος Κώστας Γεωργουσόπουλος, Νίκος Δήμου
Εκδ. Ιωλκός, 2016, σελ. 248
Τιμή 12 ευρώ
Χριστουγεννιάτικα κείμενα, λογοτεχνικά, δημοσιογραφικά και χρονογραφικά από 44 συγγραφείς τόσο διαφορετικούς μεταξύ τους όσο ο Κώστας Βάρναλης και η Καλλιρρόη Παρρέν ή ο Παύλος Νιρβάνας και ο Κώστας Αθάνατος. Η Λιλίκα Νάκου, λ.χ., στο κείμενό της θυμάται μια κατ’ ευφημισμόν «αλησμόνητη Πρωτοχρονιά» που ήταν στην πραγματικότητα εφιαλτική, πεινασμένη Πρωτοχρονιά επί Κατοχής στην Αθήνα, «δίχως φωτιά, δίχως ψωμί, δίχως νερό», αφού είχε κοπεί και το δίκτυο της ύδρευσης. Για «δαιμόνια ερευνητική επιμονή» του Θανάση Νιάρχου μιλάει ο Κώστας Γεωργουσόπουλος, ενώ στον δικό του πρόλογο ο Νίκος Δήμου καταλήγει λέγοντας ότι τα κείμενα αυτά είναι «τεκμήρια εποχών όπου και οι συγγραφείς και οι αναγνώστες ήταν πιο άμεσα ανθρώπινοι».
Βασίλης Βασιλικός
Ζ
Φανταστικό ντοκιμαντέρ ενός εγκλήματος
Εκδ. Gutenberg, 2016, σελ. 576
Τιμή 20 ευρώ
Νέα επετειακή έκδοση του εμβληματικού «Ζ» του Βασίλη Βασιλικού από τις εκδόσεις Gutenberg με την ευκαιρία της συμπλήρωσης πενήντα χρόνων από την πρώτη έκδοσή του στο Θεμέλιο. Το μυθιστόρημα, που έριξε φως στους παρακρατικούς μηχανισμούς της δεκαετίας του ’60, το οποίο έγινε διάσημη –επίσης –ταινία από τον Κώστα Γαβρά και που προτάθηκε στην «Guardian» το 2009 –μαζί με τον «Ζορμπά» του Καζαντζάκη –ως ένα από τα χίλια μυθιστορήματα που «πρέπει κανείς να διαβάσει», κυκλοφορεί τώρα με ένα εκτενές επίμετρο της ομότιμης καθηγήτριας Γεωργίας Φαρίνου – Μαλαματάρη, η οποία ανιχνεύει τις συνθήκες έκδοσης αλλά και τις πιο ενδιαφέρουσες πτυχές του έργου του Βασιλικού.
Μάνος Ελευθερίου
Φαρμακείον εκστρατείας
Εκδ. Μεταίχμιο, 2016, σελ. 232
Τιμή 13,30 ευρώ
Ο Μάνος Ελευθερίου σε αυτό το πέμπτο του μυθιστόρημα –έχει βέβαια γράψει επίσης, πέραν των τραγουδιών, μπόλικη ποίηση, συλλογές διηγημάτων, χρονικά κ.ά. –βάζει έναν ηλικιωμένο συγγραφέα να επιστρέφει στη γενέτειρά του αναζητώντας το φάρμακο που θεραπεύει από τις αναμνήσεις και τη μοναξιά. Ο ήρωας προσγειώνεται σε ένα σπίτι γεμάτο μυρωδιές και προσωπικές ιστορίες και δίνει την ευκαιρία στον συγγραφέα να γράψει ένα από τα πιο ευαίσθητα πεζά κείμενά του, βρίσκοντας έναν συγγραφικό δρόμο που, ενώ πατάει γερά στο μυθιστόρημα, αξιοποιεί πληρέστερα και τις ποιότητες ενός σπουδαίου ποιητή.
Παναγιώτης Βλάχος
Το blues της ανεργίας
Εκδ. Κέδρος, 2016, σελ. 562
Τιμή 17,50 ευρώ
Στο τέταρτο μυθιστόρημά του, ο Παναγιώτης Βλάχος, ο οποίος έχει εργαστεί στον εκδοτικό χώρο αλλά και ως ειδικός σε θέματα περιβαλλοντικού, χωροταξικού και οικονομικού σχεδιασμού, χτυπάει τη γροθιά στο μαχαίρι. Αφηγητής ο άνεργος Πέτρος, που προσπαθεί να κλείσει τα βιβλία του και να ρυθμίσει τα χρέη του και ο οποίος ζει μαζί με τη φίλη του Αλεξάνδρα, άνεργη και αυτή, σε διαμέρισμα της οδού Ιπποκράτους στα Εξάρχεια. Ο αγώνας για την επιβίωση και μια ειλικρινής προσπάθεια να καταγραφούν οι φανερές και κρυφές εντάσεις μέσα στα σπίτια και έξω στους δρόμους, όπου πάντως η ζωή σε καλεί να επιστρέψεις σε αυτή παρά τις δραματικές πιέσεις. Μυθιστόρημα που θα συζητηθεί, έστω και αν δεν είναι βέβαιο πως οι αναγνώστες θέλουν να διαβάσουν την απελπισία τους.
Καρολίνα Μέρμηγκα
Ο Ελληνας γιατρός
Εκδ. Μελάνι, 2016, σελ. 580
Τιμή 16,80 ευρώ
Δεύτερο μυθιστόρημα για την Καρολίνα Μέρμηγκα στο οποίο επιχειρεί να αναμετρηθεί με την οικογενειακή της ιστορία. Ο γιατρός του τίτλου είναι πρόγονός της, μεγαλοαστός, και μέσα από τη δική του ιστορία η συγγραφέας καταγράφει και την πολιτική ιστορία μιας πολύ ταραγμένης εποχής που συμπίπτει με την εποχή που εκείνος έζησε: 1874-1941. Μεγάλα γεγονότα, ενδιαφέρον γράψιμο, συναρπαστική προσωπική ιστορία, μάλλον υπερβολικές υποσημειώσεις σε ένα ιστορικό μυθιστόρημα που σέβεται τον εαυτό του και τον αναγνώστη.
Ευγενία Μπογιάνου
Μόνο ο αέρας ακουγόταν
Εκδ. Μεταίχμιο, 2016, σελ. 240
Τιμή 13,30 ευρώ
Με όπλο την ευθύτητα, σχεδόν τη σκληρότητα στη γραφή, οπωσδήποτε χωρίς πολλές φιοριτούρες και με οξυδερκή ματιά, η Ευγενία Μπογιάνου επιχειρεί να διεισδύσει στην πραγματικότητα βασανισμένων ή απλώς ιδιαίτερων ανθρώπων εκτός μέσου όρου ή, καλύτερα, ανθρώπων από εκείνους που ο μέσος όρος αρνείται να δει. Κάποιου είδους απώλεια τους κατατρύχει, μια περηφάνια και μια αυτολύπηση ταυτοχρόνως, όπως λ.χ. συμβαίνει με την περίπτωση της κοπέλας που έχει κλέψει σουτιέν και ξαναπηγαίνει στο ίδιο κατάστημα να ξανακλέψει ξέροντας ότι θα την πιάσουν. Η Μπογιάνου έχει άλλες δύο συλλογές διηγημάτων στο ενεργητικό της, καθώς και ένα μυθιστόρημα.
Βαγγέλης Σιαφάκας
Με μια χιλιάρα Καβασάκι
Εκδ. Πόλις, 2016, σελ. 280
Τιμή 12 ευρώ
Στα δεκαοκτώ διηγήματα της συλλογής, με φόντο τα Γιάννινα της δικτατορίας και των πρώτων χρόνων της Μεταπολίτευσης, ο παλιός ενεργός Ρηγάς και γνωστός δημοσιογράφος (μεταξύ άλλων διευθυντής σύνταξης της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας») Βαγγέλης Σιαφάκας κάνει ένα είδος απολογισμού της γενιάς του, μέσα από ιστορίες της καθημερινότητας που είναι και ιστορίες της μεταπολεμικής Ελλάδας. Η πρώτη, λ.χ., μια ιστορία-υπόδειγμα, θα λέγαμε, για την Ελλάδα του ’50 και του ’60, παρακολουθεί τη σταδιακή μεταφορά ενός ορεινού χωριού στα όρια των Ιωαννίνων σε έναν βαλτότοπο, τον οποίο αποξηραίνουν οι ίδιοι οι κάτοικοι, που σταδιακά κατεβαίνουν ένας ένας από τα ορεινά: πρώτα κάποιοι μπροστάρηδες, στο τέλος ο περιπτεράς, μέχρι που εγκαθίσταται και μια ιερόδουλη, έρχονται και τα πρώτα αυτοκίνητα. Με γλώσσα επεξεργασμένη, σημερινή, που αξιοποιεί όμως όπου πρέπει και τα τοπικά ιδιώματα.
Αντζελα Δημητρακάκη
Τέσσερις μαρτυρίες για την εκταφή του ποταμού Ερρινυού
Εκδ. Εστία, 2016, σελ. 100
Τιμή 12 ευρώ
Στη νουβέλα της που μόλις κυκλοφόρησε η δημιουργός της «Ανταρκτικής» και του «Αεροπλάστ», καθηγήτρια Ιστορίας και Θεωρίας της Σύγχρονης Τέχνης στο Πανεπιστήμιο Εδιμβούργου, μας εισάγει σε μια ονειρική πραγματικότητα, πραγματικότητα ενίοτε καταστροφής. Μια καταγραφή «μύθων και θρύλων της νεότερης Αθήνας» οδηγεί στις παράδοξες μαρτυρίες τεσσάρων γυναικών που ως μαθήτριες φορούσαν μαύρα, πίστευαν στον Ian Curtis και μιλούν για τη μυστηριώδη ανάδυση ενός θαμμένου αρχαίου ποταμού, του Ερρινυού.
Βασίλειος Δρόλιας
Nyos
Η τελετή της αθωότητας
Εκδ. Κέδρος, 2016, σελ. 248
Τιμή 12,50 ευρώ
Πλην του Μιχάλη Μοδινού, που η Αφρική υπήρξε στον στενό κύκλο των περιβαλλοντικών και άλλων ενδιαφερόντων του, ένας ακόμη συγγραφέας τοποθετεί το μυθιστόρημά του στην Αφρική με περιβαλλοντικές αναφορές. Είναι ο Βασίλειος Δρόλιας, αστροφυσικός, που τοποθετεί στην ηφαιστειακή λίμνη του Καμερούν Nyos το ομώνυμο μυθιστόρημά του, θέτοντας ερωτήματα για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, τον ρόλο της επιστήμης κ.λπ. Ο έρωτας παίζει και αυτός τον ρόλο του, ενώ ο 47χρονος συγγραφέας, που κινείται επαγγελματικά μεταξύ Λονδίνου, Αθήνας και Σαν Φρανσίσκο, που δημοσιεύει από το 2008 και εκδίδει λογοτεχνικό περιοδικό, χρησιμοποιεί στο βιβλίο μόνο αλλοδαπούς βασικούς χαρακτήρες. Από τα πρόσφατα φαινόμενα και αυτό της ελληνικής πεζογραφίας, μιας γενιάς που ωφελήθηκε από την ευρωπαϊκή κινητικότητα και άνοιξε τα φτερά της γι’ αλλού.
Ελενα Χουζούρη
Ο θείος Αβραάμ μένει πάντα εδώ
Εκδ. Πατάκη, 2016, σελ. 256
Τιμή 12,50 ευρώ
Μυθιστόρημα-παρέμβαση στη συλλογική μνήμη θα πρέπει να θεωρηθεί το νέο βιβλίο της Ελενας Χουζούρη που σκύβει στην ιστορία της Θεσσαλονίκης και κυρίως στο εβραϊκό της παρελθόν με «τα φαντάσματα των χαμένων σεφαραδιτών που κυκλοφορούν έως σήμερα, αδικαίωτα, στους δρόμους της». Και είναι παρέμβαση γιατί στην παλιότερη λογοτεχνία ο Εβραίος, αν δεν χρησιμοποιούνταν ως αρνητικός χαρακτήρας, στην καλύτερη περίπτωση απλώς αγνοούνταν. Οπότε χρειάζεται να διανυθεί μεγάλη απόσταση μέχρι να γίνει θετικός χαρακτήρας και μάλιστα πρωταγωνιστής, όπως η Αλίζα του μυθιστορήματος που, φοιτήτρια στο Τελ Αβίβ και ερευνήτρια της ζωής του Αβραάμ Μπεναρόγια, επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη αναζητώντας τις απρόσμενες, άγνωστες σε εκείνη διαδρομές τής ζωής τής γιαγιάς της Λούνα.
