Ηταν ένα «ναι» – ανάθεμα. Για τους σχολαστικούς, από τις 870 λέξεις που εκφώνησε χθες από το βήμα της Βουλής ο Βαγγέλης Βενιζέλος, οι πρώτες 39 δικαιολογούσαν τη θετική του ψήφο και οι υπόλοιπες 831 την αντιπολιτεύονταν.
Η απόφαση του Βενιζέλου να συνταχθεί, παρά τη διαφωνία του, με την απόφαση του ΠΑΣΟΚ να υπερψηφίσει τις παροχές Τσίπρα δεν μετριέται βέβαια με το κιλό. Από το κόμμα του, ας πούμε, σιωπηρώς χαιρετίστηκε –για να μην πει κανείς ότι πανηγυρίστηκε –ως όρκος στο «όλον ΠΑΣΟΚ». Δεν είναι βέβαιο ότι συνάντησε την ίδια αποδοχή από το κοινό που ο ίδιος ο Βενιζέλος έχει εκπαιδεύσει στην ανηλεή αποδόμηση του συριζανελικού φαινομένου –κοινό που έχει προσλάβει χαρακτηριστικά προσωποπαγούς ακροατηρίου χάρη στη σεμιναριακή εκστρατεία του «Κύκλου» ανά την επικράτεια.
Πέρα πάντως από την ανίατη πασοκική φαγούρα, το «όλον» βρίσκεται έξωθεν στριμωγμένο. Τη μια πηγή πίεσης την περιέγραψε ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ με τρόπο που συμμερίζεται, αν και δεν μπορεί να εκφράσει, η νυν ηγεσία: οι ευρωπαίοι σοσιαλιστές πωλούν αντίσταση κατά του Σόιμπλε, χρησιμοποιώντας τον Τσίπρα –ενώ στο τέλος υποκύπτουν πάντα στις γερμανικές ορέξεις. Την ώρα που ο Βενιζέλος κατήγγελλε αυτή την υποκρισία, η Γεννηματά ασφυκτιούσε στο κάδρο της οικογενειακής φωτογραφίας του PES, ανάμεσα σε δέκα τσιπρόφιλους και έναν Τσίπρα. Το ΠΑΣΟΚ έχει κάθε λόγο να αισθάνεται προδομένο από την ευρωπαϊκή πολιτική του οικογένεια.
Η εσωτερική πηγή πίεσης έχει να κάνει με τη δυνατότητα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ να εκβιάζουν την αντιπολίτευση. Θύμα δεν είναι μόνο το ΠΑΣΟΚ. Ακόμη και η ΝΔ οπισθοχώρησε στο «παρών», καταγγέλλοντας μεν, αλλά χωρίς να ρισκάρει μια ευθεία απόρριψη του τσιπρικού παιγνίου. Απλώς το ΠΑΣΟΚ –λόγω θέσης στον πολιτικό χάρτη, αλλά και μεγέθους –είναι το πιο ευάλωτο.
Πώς μια κυβέρνηση τόσο εξουθενωμένη είναι ακόμη σε θέση να παροχετεύει το κόστος των αδιεξόδων της στους αντιπάλους της; Η απάντηση προκύπτει από το μακρύ 2015 –που ακόμη διαρκεί. Αν έδειξε κάτι αυτή η περίοδος, είναι ότι οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ είναι αέρας. Δεν έχουν καμία ιδεολογική γείωση, κανέναν ιστορικό προσανατολισμό, καμία θεσμική αναστολή. Μπορούν από μνημονιακοί να ξαναγίνονται αντιμνημονιακοί, πλαγιοκοπώντας από διαφορετική κάθε φορά πλευρά την αντιπολίτευση.
Η χθεσινή εικόνα του Βενιζέλου να διαφωνεί τόσο εμπεριστατωμένα με την ψήφο του –φωτογραφίζοντας την υποτροπή της κυβέρνησης στον τζόγο –αντανακλά αυτό το διαρκές παράδοξο. Η δύναμη που κυβερνά προσπάθησε και απέτυχε πρώτα ως αντιμνημονιακή. Προσπάθησε και απέτυχε μετά και ως μνημονιακή. Αλλά δεν πτοείται. Ετοιμάζεται να εκπληρώσει τον κανόνα του Μπέκετ: αποτυγχάνοντας ξανά, αποτυγχάνει καλύτερα.