Πολιτική στα χρόνια του Πολάκη

^«Είσαι το πιο πιστό σκυλί του Σόιμπλε» –έτσι επιχειρηματολογούν απέναντι στους πολιτικούς τους αντιπάλους. «Επρεπε να σηκωθώ επάνω και να πάει τρία μέτρα κάτω από τη γη» –έτσι αντιδρούν στους δημοσιογράφους. Οι οποίοι, παρεμπιπτόντως, αν δεν εργάζονται σε φιλικά προς την κυβέρνηση μίντια αλλά στα «βοθροκάναλα» είναι «μαντρόσκυλα» ή «θεραπαινίδες» της διαπλοκής. «Καταπιείτε τη γλώσσα σας, πνιγείτε στη χολή σας, κρεμαστείτε απ’ τις γραβάτες σας» –έτσι απαντούν σε όσους απλώς έχουν διαφορετική άποψη. Με το ιδίωμα αυτό –ασύντακτο και με πεζοκεφαλαία –εκφράζεται ένας νέος «-ισμός», ο πολακισμός. Μόνο που δεν πρόκειται για μια ακόμη ελληνική παραδοξότητα, μια κρητική, π.χ., ντοπιολαλιά. Το 2016 απέδειξε ότι το φαινόμενο είναι παγκόσμιο.

Ο Πολάκης μιλάει την παγκόσμια γλώσσα των κοινωνικών δικτύων –τη γλώσσα του θυμού και της αντισυστημικής καταγγελίας –συνδυασμένη με πολλή τεστοστερόνη. Με λεκτική βία στα όρια του μπούλινγκ. Οι αναλογίες με τον τρόπο που εκφράζεται ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ είναι πολύ εμφανείς για να τις αγνοήσει κανείς. Το πολιτικό μίσος, η καταπάτηση κάθε καθωσπρεπισμού στον δημόσιο λόγο, η επιθετικότητα του ανώτερου αρσενικού είναι στοιχεία του φαινομένου Τραμπ.

Σημασία έχει, βέβαια, και το νέο μέσο που έχει επιβάλει μια νέα πολιτική κουλτούρα. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Τραμπ επέλεξε ως κορυφαίο στρατηγικό του σύμβουλο τον επικεφαλής του πιο επιτυχημένου ακροδεξιού σάιτ Breitbart, τον Στιβ Μπάνον, διαβόητο υπέρμαχο της ανωτερότητας της λευκής φυλής, αντισημίτη και ισλαμοφοβικό.

Ωστόσο, ο Τραμπ δεν ήταν ο πρώτος. Τα κόμματα του facebook και η γλώσσα τους εμφανίστηκαν πρώτα στην Ευρώπη. Εμφανίστηκαν στη Γερμανία με το ξενοφοβικό λαϊκιστικό κόμμα AfD (Εναλλακτική για τη Γερμανία) που λειτουργεί ως αγωγός των Wutbürger, εκείνων των πολιτών που στα ελληνικά θα περιγράφαμε ως Αγανακτισμένους. Και πριν από τη Γερμανία εμφανίστηκαν στην Ιταλία, όπου ένας διασκεδαστής, ο Μπέπε Γκρίλο, οργάνωσε μέσω Διαδικτύου το 2007 τη διαδήλωση για τον εορτασμό ημέρας V –όπου V διάβαζε vaffanculo (ελληνιστί «άντε γαμήσου»). Εκτοτε αυτό το V –το «fuck you vote» όπως αρχίζουν να το ορίζουν οι πολιτικοί επιστήμονες –έχει σαρώσει τις κάλπες σε Αμερική και Ευρώπη.

Ο μιντιακός εχθρός. Αν πάντως κάτι ενώνει τους προαναφερόμενους πολιτικούς είναι η στάση τους απέναντι στα μίντια. Γιατί όλοι μιλούν με τον λαό αδιαμεσολάβητα. Ο Μπάνον (που δημοσίευε στο Breitbart θεωρίες συνωμοσίας για την υγεία της Κλίντον, δεκάδες άρθρα με τίτλους του τύπου «τα άγνωστα θύματα σεξουαλικής κακοποίησης από τον Μπιλ Κλίντον» αλλά και κατηγορίες για το ρεπουμπλικανικό «κατεστημένο», μετατρέποντας το σάιτ σε «Πράβντα του Τραμπ») έχει πει σε συνέντευξη στη «Wall Street Journal» ότι δεν σκοπεύει να εμφανιστεί στα ΜΜΕ γιατί δεν τον ενδιαφέρει «να πείσει τις μιντιακές ελίτ που συνομιλούν μόνο με τον εαυτό τους». Τι κι αν τον Οκτώβριο του 2015 είχε φωτογραφιστεί για το Bloomberg χυμένος στον καναπέ του με μια βερμούδα; Τους είχε πει ότι τον κινητοποιεί η ίδια λαϊκιστική αηδία για την Ουάσιγκτον που δίνει ζωή σε πολιτικούς όπως ο Τραμπ και ο Μπέρνι Σάντερς.

Για τα στελέχη του AfD, πάλι, o Τύπος είναι Lügenpresse, δηλαδή ψεύτης. Ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια; Η εν λόγω λέξη είχε επινοηθεί από τους Ναζί και ξαναεμφανίστηκε στα γερμανικά πράγματα μαζί με το κόμμα τους. Σύμφωνα μάλιστα με το περιοδικό «Time», χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον από τους υποστηρικτές του Τραμπ στα σόσιαλ μίντια και τις συγκεντρώσεις τους κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Υπάρχει μέχρι και βίντεο που το φωνάζουν στους δημοσιογράφους οι οποίοι καλύπτουν μια συγκέντρωση του Τραμπ στο Κλίβελαντ. Για τον Πολάκη, που έχει φωτογραφία εξωφύλλου στο facebook τη Λεβεντογέννα και ένα τεράστιο «όχι», η κυβέρνηση είναι, όπως είχε πει από βήματος του δεύτερου Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ, σε πόλεμο με τα κανάλια. Ειρήσθω εν παρόδω η αγαπημένη του λέξη, τα «βοθροκάναλα», εισήχθη στον δημόσιο λόγο από τη Χρυσή Αυγή.

Πόσο συμβατός μπορεί να είναι με την ιδεολογία της Αριστεράς ένας πολιτικός σαν τον αναπληρωτή υπουργό Υγείας που δημοσιεύει φωτογραφίες του με όπλα; Πλέον οι παλιές ταμπέλες έχουν αλλάξει περιεχόμενο. Στην ανάγνωση του Μπάνον, για παράδειγμα, που αυτοχαρακτηρίζεται «οικονομικός εθνικιστής», η Ακροδεξιά είναι απλώς άνθρωποι που «τάσσονται κατά της παγκοσμιοποίησης, πολύ πατριώτες και τρομερά αντισυστημικοί». Θα μπορούσε να το έχει πει ρίχνοντας μια μπαλοθιά και ο Πολάκης για τους ομοίους του.